◄ 7 سال انتظار برای ساخت 32 کیلومتر خط آهن تا اتصال ریلی به عراق
درصد زیادی از ترددهای زمینی صورت گرفته بین ایران و عراق، متعلق به مرز شلمچه و چزابه است که با ساخت این محور ریلی می‌توان تعداد زیادی از این ترددها را از جاده به ریل منتقل کرد.
طرح اتصال راه‌آهن خرمشهر به شلمچه (به طول 17 کیلومتر) در سال 90 به بهره‌برداری رسید و ادامه آن تا شهر بصره به طول 32 کیلومتر در خاک عراق باقی مانده است. در حال حاضر، خط ریلی از بصره تا کربلا فعال است، به نحوی‌که در اربعین سال 95 و 96 زائران ایرانی خود را با قطار به مرز شلمچه رساندن و پس از پیمودن این مسیر 32 کیلومتری تا راه‌آهن بصره با اتوبوس، مجددا با قطار عراقی به سمت کربلا راهی شدند. به این ترتیب با تکمیل خط ریلی بین شلمچه تا بصره اتصال کشور ایران از طریق خرمشهر به عراق و کشورهای شرق مدیترانه بدون انقطاع برقرار می‌شود و تحولی بزرگ در زمینه ترانزیت و تبادل کالا و مسافر صورت خواهد پذیرد.
بیش‌تر بخوانید:
ساخت محور ریلی شلمچه-بصره طی دو تفاهم‌نامه در سال‌های ۹۰ و ۹۳ بین کشور ایران و عراق مطرح شد. بر اساس این تفاهم‌نامه مقرر شد کشور ایران نسبت به ساخت پل بر اروند اقدام کند. در این خصوص، طرف عراقی درخواست ساخت پل بازشو جهت عبور شناورهای خود را ارائه کرد. این پیشنهاد با شرط پرداخت هزینه اضافی از سوی عراق مورد موافقت قرار گرفت. از طرف دیگر عراق متعهد شد تا پس از انجام عملیات مین‌روبی و تملک اراضی، نسبت به ساخت 32 کیلومتر خط آهن از بصره تا مرز شلمچه اقدام نماید.
چند ماه پس از امضای تفاهم‌نامه دوم در سال 93، عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در تاریخ ۲۴ فروردین ماه ۱۳۹۴ در سفری که به بصره داشت همراه با استاندار بصره، احداث این خط آهن را کلنگ زدند و در مقابل، ایران نسبت به طراحی و آماده‌سازی قرارداد ساخت پل بر روی اروند اقدام نمود؛ به‌طوریکه در بودجه سال ۹۵ مبلغ ۱۵۰ میلیارد تومان برای احداث آن پیش‌بینی شد اما به دلیل آنکه طرف عراقی نسبت به انجام تعهدات خود اقدام عملی انجام نداد، ساخت و اجرای این پل از سمت ایران نیز به حالت تعلیق درآمد.
پس از گذشت یک سال، در مهرماه سال 95 مسئول راه‌آهن جنوب عراق از عدم توانایی در تأمین مالی برای احداث این خط توسط دولت عراق خبر داد. وی اظهار کرد که حاضر است پروژه را در قالب قرارداد BOT به سرمایه‌گذاران ایرانی واگذار نماید و تسویه‌حساب مالی آن را از طریق درآمدهای حاصل از بهره‌برداری و ترانزیت کالا به مدت ۲۵ سال در اختیار سرمایه‌گذار بخش غیردولتی قرار دهد. پس از آن مدیرعامل راه‌آهن، در آذرماه سال 96 اعلام کرد: «به دلیل آنکه کشور عراق نتوانست نسبت به ساخت 32 کیلومتر خط آهن در خاک خود اقدام نماید، مذاکراتی را با بنیاد مستضعفان انجام داده و مدلی برای اجرای پروژه طراحی کرده‌ایم. طبق این مدل پل و کل مسیر توسط دولت ایران و با تعهد پرداخت از سوی طرف عراقی اجرا خواهد شد که در این‌باره منتظر ارائه تعهدات از سوی کشور عراقی هستیم و وزیر راه و شهرسازی در حال پیگیری موضوع است».
با توجه به آمارهای سازمان راهداری، درصد زیادی از ترددهای زمینی صورت گرفته بین ایران و عراق، متعلق به مرز شلمچه و چزابه است که با ساخت این محور ریلی به طول 32 کیلومتر می‌توان تعداد زیادی از این ترددها را از جاده به ریل منتقل کرد. بدیهی است راحتی و آسایش سفر با قطار نسبت به حمل‌ونقل جاده‌ای سبب خواهد شد تا با ایجاد زیرساخت ریلی این حجم از ترددها با رشد فزاینده‌ای همراه شود.
از طرف دیگر، بنابر آمار منتشر شده از سوی سازمان راهداری استان خوزستان تنها در سال 95 بیش از 5 میلیون و 300 هزار تن کالا فقط از دو پایانه مرزی شلمچه و چزابه به عراق منتقل شده است. طبق این آمار بار عبوری از این دو مرز جنوبی کشور در سال 96 بیش از یک سوم کل بار صادراتی ایران به عراق بوده است. براین اساس و با درنظر گرفتن سهم قابل توجه مرزهای جنوبی ایران و عراق (مرز شلمچه و چزابه) در جابجایی کالا و مسافر و همچنین حجم پایین عملیات عمرانی و هزینه اندک لازم برای ساخت این محور ریلی، نتیجه گرفته می‌شود که تکمیل و ساخت خط ریلی شلمچه-بصره نسبت به دیگر زیرساخت‌های اتصال زمینی به عراق از اولویت بالاتری برخوردار است و دولت باید نسبت به پیگیری و تسریع در به سرانجام رساندن این پروژه اهتمام ویژه‌ای داشته باشد.
سلام باتشکر اقای میثم متشکریم
با اینکه احتمال سقوط عراق ئ تسخیرش توسط تروریست ها هنوز هم هست ، (همانطوری که داعش در عرض چند ساعت چند استان مهم را تسخیر کرد) ، اما نظرم بهتر است بنیاد مستضعفان با همکاری آستان قدس و قرارگاه خاتم سپاه هر چه زودتر این راه آهن و پل مربوطه را بسازند!