◄ تهدید اپلیکیشن‌های درخواست خودرو برای بازار کار
بازار کار شاغلان این حوزه که سال‌ها در آن زحمت کشیده و به دلایل مختلفی توان رقابت با چنین نیروهای تازه نفس و به روزی را ندارند، تحت شعاع قرار گرفته است.
در چند سال اخیر شاهد حضور پررنگ اپلیکیشن‌های درخواست خودرو در سطح کشور به خصوص در کلان شهرها هستیم که به دلیل سهولت در استفاده و ارایه خدمات نوین مورد استقبال نیز قرار گرفته است.
اما افزایش تقاضا باعث شده این حوزه گستردگی بسیاری پیدا کند، از یک طرف هر روز به تعداد این اپلیکیشن‌ها اضافه می‌شود، از طرفی دیگر سطح فعالیت آنها نیز افزایش می‌یابد به طوری‌که فعالیتی که از مسافربری درون‌شهری در کلان شهرها شروع شد، امروز به رقابت در زمینه برون‌شهری و باربری تبدیل شده، که آن هم به دلیل بازار پر رونق حمل‌ونقل است که سال‌ها مسکوت مانده بود.
این رونق و رقابت در این حوزه به طبع باعث افزایش سطح خدمات و استفاده از تکنولوژی‌های روز در این اپلیکیشن‌ها شده که عواملی چون عدم پوشش و گسترش صحیح حمل‌ونقل عمومی در سطح شهرها، به‌کارگیری اشتباه سیستم تاکسیرانی به عنوان بخشی از حمل‌ونقل همگانی و مدیریت دولتی بر آن، وضعیت اقتصادی جامعه، سوءمدیریت، عدم شفافیت مالی و... باعث چنین جهشی در تکنولوژی و سرویس‌دهی آنها شده تاجایی که بازار کار شاغلان این حوزه که سال‌ها در آن زحمت کشیده و به دلایل مختلفی توان رقابت با چنین نیروهای تازه نفس و به روزی را ندارند، تحت شعاع قرار گرفته است.
اکنون و بعد از گذشت سال‌ها مسئولان حمل‌ونقل کشور بر آن شدند که چارچوبی جهت فعالیت و نظارت بر این اپلیکیشن‌ها تهیه و اجرا کنند که این موضوع اختلاف نظرات بسیاری را سطوح مختلف ایجاد کرده است و این سوال مطرح شده که آیا حمل‌ونقل اینترنتی باعث کاهش ترافیک و معضلات حمل‌ونقل شده است؟
موضوعی که در ایران و تمام دنیا برای کاهش ترافیک از سمت کارشناسان در نظر گرفته می‌شود، مدیریت ترافیک، افزایش حمل‌ونقل عمومی و تشویق به استفاده از آنهاست، اما آمارهای ارایه شده نشان می‌دهد؛ در سال‌های اخیر، نه تنها استفاده از حمل‌ونقل شخصی کاهش پیدا نکرده، بلکه بخشی از سهم حمل‌ونقل عمومی نیز، به سمت تاکسی‌های اینترنتی کشیده شده است.
تاکسی‌های اینترنتی که نهایتاً می‌توانستند نقش تاکسی‌های گردشی و آژانس‌های فعلی را به نحوه بهتر در سطح شهر ایفا کنند، حالا با فعالیت در ابعاد وسیع‌تر، تبدیل به معضلی در مدیریت حمل‌ونقل شده‌اند.
با نگاهی دقیق می‌توان دریافت که حمل‌ونقل عمومی که سال‌ها محققان در تلاش برای برنامه‌ریزی و زمان‌بندی آن بودند و حمل‌ونقل شخصی که سال‌ها کارشناسان در تلاش برای کاهش آن و مدیریت ورود و خروج به محدوده‌های مختلف و از همه مهمتر مشکل پارکینگ آنها بودند، با ورود حجم عظیم تاکسی‌های اینترنتی که نه الگویی می‌توان برای حرکت آنها در نظر گرفت و نه برنامه‌ریزی و زمان‌بندی مشخصی دارند و حتی تعداد و محدوده مشخصی نیز ندارند، برای کارشناسان این حوزه چالش‌های بسیاری به وجود آورده و در بسیاری از طرح‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، از جمله مدیریت پارک حاشیه‌ای خلل ایجاد نموده است.
از طرفی هم با مقایسه تاکسی‌های اینترنتی در ایران با نمونه‌های خارجی می‌توان دریافت، که صرفاً ارایه اپلیکیشن و برخی خدمات جزئی، الگوبرداری شده، سایر مزیت‌های آن، جهت افزایش حاشیه سود، ارائه نشده و همین موضوع باعث نبود اصول و ضابطه‌ای در کارکرد رانندگان این تاکسی‌ها شده است، همچون تجمع یا چرخش در نقاط پر تقاضا، پر کردن محل پارک در نزدیکی مراکز خرید، ایستادن در کنار اتوبان‌ها و همه و همه این تلاش‌های طاقت‌فرسا در طول شبانه روز برای جابه‌جا کردن تعداد مسافر بیشتر و کسب درآمد است.
در نتیجه تاکسی‌های اینترنتی با افزایش ترافیک غیرقابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی نه تنها کمکی به کاهش ترافیک و حل معضلات حوزه حمل‌ونقل نکرده‌اند، بلکه گام‌هایی در جایگزین نمودن این تاکسی‌ها به جای حمل‌ونقل همگانی نیز برداشته‌اند، از جمله؛ امکان ارایه درخواست گروهی برای مقاصد مختلف، تعیین نرخ کرایه‌های پایین به خصوص در بخش برون‌شهری و شهرستان‌ها و... باعث شده مصایب حوزه مدیریتی حمل‌ونقل دوچندان شود.
مدیران حوزه حمل‌ونقل باید این مهم را در نظر داشته باشند که نمی‌توان ضعف‌ها و خلأهای بخش عرضه و تقاضای حمل‌ونقل را با ارایه تسهیلات به تاکسی‌های اینترنتی برطرف نمود، چون نه تنها در کوتاه مدت نمی‌تواند پاسخگو باشد، بلکه در دراز مدت صدمات جبران ناپذیری بر حمل‌ونقل عمومی وارد می‌کند.
امید است در آینده با قانونمند شدن تاکسی‌های اینترنتی و ایجاد چارچوبی در ارایه خدمات این سامانه‌ها، تمامی تلاش و تمرکز کارشناسان و مدیران حمل‌ونقل معطوف گسترش حمل‌ونقل همگانی گردد.
