◄ بهای بنزین در کشورهای صادر کننده و وارد کننده چقدر است؟/ بررسی قیمت سوخت در ایران
بهای سوخت در کشورهایی که دارای ذخایر سوخت و خود تولید کننده نفت هستند به مراتب کمتر از کشورهای وارد کننده است.
محمد اسمعیل علیخانی:
سیاست های اقتصادی در کشورهای مختلف متفاوت است و به طورکلی بهای سوخت در کشورهای غربی دارای منابع سوخت ( مثلا آمریکا وکانادا) با کشورهای وارد کننده ( از اروپای غربی تا همسایگی ما ترکیه) تفاوت دارد. بعضی از سوخت مالیات هم می گیرند. بهای بنزین و گازوییل دو کشور در اروپا هلند و سوئیس ( به ترتیب 1.883 یورو 1.861 یورو برای هرلیتر)
بهای بنزین در ترکیه همسایه ما 1.196 یورو در لیتر است.
کمترین قیمت مربوط به روسیه 0.555 یورو در هر لیتر و پس از آن بلاروس0.683 یورو درهر لیتر است.
در کشورهای دارای نفت حوزه خلیج فارس سوخت ارزانتر از اینها هم عرضه می شود.
در آمریکا بهای سوخت عرضه شده در پمپ بنزین ها این طور آنالیز می شود:
بنزین. گازوئیل
مالیات. %15. %16
توزیع %17. %22
پالایش. %13. %12
نفت خام. %55. %50
———————————
جمع. %100. %100
بهای بنزین و گازوییل تولید شرکت های مختلف وحتی ایالت ها برحسب مرغوبیت متفاوت است. حداقل قیمت بنزین 3.212 و حداکثر 4.734 دلار در هر گالن است. هرگالن مایعات 3.78 لیتر است.
بنابراین بهای هر لیتر بنزین در آمریکا بین 0.85 دلار تا 1.25 دلار متغیر است.
اجمالا بهای بنزین و گازوئیل در اروپای غربی کمی پایین تر از دو برابر آمریکاست.
جمعبندی و نتیجه گیری:
۱- بهای سوخت در کشورهایی که دارای ذخایر سوخت و خود تولید کننده نفت هستند به مراتب کمتر از کشورهای وارد کننده است. البته بهای استخراج سوخت در کشورهای مختلف هم متفاوت است. هزینه استخراج در خلیج فارس و روسیه ارزانتر از دیگر مناطق جهان است.
۲- بعضی کشورهای وارد کننده علیرغم بهای بالای سوخت، از آن مالیات هم می گیرند.
تذکر: آمریکا خود تولید کننده است ولی ۱۵ تا ۱۶ درصد قیمت سوخت در آمریکا را مالیات تشکیل می دهد.
۳- از آنجا که حوادث مختلف روی بهای کالاها و خدمات اثر می گذارد، علیهذا در کشورهای اروپایی و آمریکا، بهای کالاها و.. متغیر و اغلب پمپ بنزین ها بهای عرضه بنزین خود را روی تابلو ورودی اعلام می کنند.
روسیه، ایران و کلیه کشورهای حوزه خلیج فارس بنزین، گازوییل و گاز ، را ارزانتر از دیگر کشورهاعرضه می کنند.
در نرخ عرضه گاهی ارزش ذاتی، در مواردی هزینه استخراج و کمتر و بیشتر باقاعده و در بعضی موارد بی قاعده ملاحظه ومنظور نمی زشود.
در مجموع بهای سوخت در کشورهای صاجب مخازن نفت و گاز از جمله ایران به کلی یارانه ای عرضه می شود.
کشورما سالهاست به عارضه یارانه ابتلا پیدا کرده، اعمال هر یارانه برای خود قصه ای دارد.
گاهی اعمال یارانه برای حمایت از تولیدات داخلی، اشتغال و افزایش صادرات توصیه شده.
در صنعت بزرگ سیمان ارز اولیه، انرژی مصرفی و.. یارانه ایست. کارخانجات سیمان تولید خود را لب مرز عراق و افغانستان و. ..به قیمتی کمتر از یارانه انرژی مصرفی می فروشند - مثلا تنی ۴۰ دلار - و صادر کننده از دولت نشان هم دریافت می کند.
به خاطر همین موارد، مدیران علاوه بر حقوق های آبرومند، هرسال پاداش های بالا هم برای خود مصوب و خودشان از خودشان تقدیر می کنند، ایضا صنعت فولاد و…
همین قصه در بانک های ما جریان دارد که تراژدی آن درد آور است و گزارش مستقلی را می طلبد.
...
اخذ مالیات های جور و ناجور از مردم سابقه دیرینه است.
امروز ما به بسیاری از آنها می خندیم و برای برخی می گرییم.
قبلا موضوع اخذ مالیات از پنجره و آجر را در انگلستان و در قرون و اعصار گذشته شرح داده ایم که باور آن برای برخی مشکل است.
البته ما هم از این مالیات های خنده دار داشته و داریم.
...
عوامل تعیین بهای تولیدات در کشور را:
- بهای انرژی
- دستمزد نیروی انسانی
- بهای مواد مصرفی و
- ماشین آلات
تعیین می کند.
اگر به تساهل ارزش چهار مولفه بالا را مساوی فرض کنیم. بهای دو مورد در ایران نسبت به اروپا در حد صفر است.( انرژی و دستمزد).
چرا بهای ماشین سواری تولید داخل با کیفیت پایین دو برابر نظیر خارجی و بدون خدمات ارزنده پس از فروش است؟
چرا وارد کننده اتومبیل خارجی ایمن باید آنقدر مالیات و سود ….. بدهد؟
این یارانه معکوسی است که مردم می دهند، شاید بد نباشد به آن بگوییم «بارانه» چون بار سنگین آن را مردم تحمل می کنند. این پول را برای حفظ آبرو می دهیم،چ؟
چون :
-می خواهیم از صنعت داخلی دفاع کنیم
-تعداد شاغلان در این فعالیت قابل ملاحظه است
ووو
حفظ آبرو
توضیح می دهم که به طور قطع تولید داخلی ما نصف وارداتی تمام می شود، اما به دلیل بافت دولتی، آن قدر نیروی اضافی و دستمزد بی محل و هزینه نا معین به آن تحمیل می شود که فشار زیادی به مصرف کننده وارد می شود.
...
ممکن است گفته شود این مسائل به هم مربوط نیست، از اتفاق خیلی هم مربوط است.
یکی از اساتید درگذشته ما [که روانش شاد باد] در این گونه موارد مثالی داشت می فرمود: شخصی به دوستش وامی داده بود، مدت ها از تاریخ موعود استرداد وام گذشت خبری نشد. مشفقانه پرسید دوست عزیز چرا بدهی ات را نمی دهی؟ بدهکار پاسخ داد تو چرا برای همسر محترمت کفش نمی خری؟ طلبکار می گفت بدهی شما چه ربطی به کفش زن من دارد؟ مدیون می گفت خیلی هم ربط دارد خودت برو ارتباطش را پیدا کن.
اگر همه مطالبی که گفته شد چون کفش زن طلبکار به هم ربط بارز نداشته باشد، سطح دستمزد نیروی انسانی به همه چیز مربوط است.
در کشورما بهای سوخت در سرنوشت و ادامه زندگی چند میلیون نفر اثر می گذارد. اضافه کردن موثر بهای سوخت یک جراحی سنگین است.
نه تنها جراح ماهر و با جرات بلکه یک تیم مراقبت از خیل بیماران می خواهد.
در کشوری که یارانه های پیدا و پنهان نازک و ضخیم در تار وپود اقتصاد آن ریشه دوانیده، نمی توان یک تار یا پود اصلی ضخیم را پاره کرد و بقیه را نگه داشت. بیماری تداوم می یابد.همه به یکباره و باهم باید اصلاح شود. و البته در کنار آن سطح دستمزد و….
البته یارانه ها به هیچ وجه موجب چالاکی جامعه نمی شوند، اما برحسب نوع بعضی از آنها زیان های مهلک تری دارند.
اعطای یارانه نقدی عوام فریبی و بدترین ظلمی بود که به اقشار کم درآمد روا داشته شد. خدا ببخشد آنها که بنیان آن را گذاشتند.
اگر به سخره می گفتند هرکس صبح زودتر از خواب بیدارشد، بیشتر پرید، دوید، کمتر خوابید و یا هر فعلی که حرکتی در آن باشد، مستحق یارانه است، حداقل و به صورت قیراطی کمی به سلامت جامعه کمک می کرد.
یارانه نقدی را فقط به معلولینی که به کلی از کار افتاده اند، می توان داد.
وگرنه:
یارانه برای کمک به تولید، افزایش بهره وری، ارتقای فن آوری و کیفیت تولیدات و خدمات باید اعطا شود.
به هرحال جنس یارانه نقدی با یارانه نان و گوشت و سوخت و دارو و..متفاوت است.
نتیجه گیری:
حذف یارانه سوخت باید توام با یک سری اقدامات مربوط و یا مرتبط صورت گیرد.
اولا مقایسه ایران با امریکا،اروپا،ترکیه،کشورهای حاشیه خلیج پارس کاملا اشتباه است. ایران ۴۵ سال درگیر حوادث است و شرایط حکمرانی اش ۱۰۰% متفاوت است، لذا اگرچه بنزین یارانه ای است ولی حاکمیت هزینه بنزین خودرو را تا سالها از پیش با گرانتر کردن خودروی مونتاژی تا ۲۲ برابر قیمت حقیقی گرفته است!!!! در واقع بنزین لیتری ۴۳ سنت امریکا بدست مصرف کننده ایرانی می رسد!!! نه ارقام اسمی موجود!!!! لطفا با محاسبات ریاضی دقیق و معادلات چند متغییر اظهار نظر فرموده تا نگویند بنزین در ایران ارزان است !!!!!!!