◄ «متولی واحد» حمل‌ونقل به دیکتاتوری منجر می‌شود
تین‌نیوز| وزیر راه و شهرسازی به بحث سنتی تکثر متولیان در بخش حمل‌ونقل،که این روزها باز هم به گفتگوها بازگشته، واکنش نشان داد.
به گزارش تین‌نیوز، آشفتگی در بخش حمل‌ونقل کشور و عدم اجرای واقعی مفهوم «لجستیک» از مهم‌ترین مباحثی است که در سال‌های اخیر مطرح شده است. این موضوع بیش از هر چیز بخش خصوصی را درگیر کرده است.
بسیاری اعتقاد دارند که وجود متولیان متعدد در بخش حمل‌ونقل کشور کار را برای همه دشوار کرده است. ساختارهای کنونی همراهی و همخوانی لازم را ندارند و در پاره‌ای از موارد به تناقض می‌رسند و در نتیجه فرایند حمل‌ونقل را با مشکل مواجه می‌کنند. این گروه بر این باورند که اگر وزرات راه و شهرسازی علاقه‌مند به تغییر است باید ساختار کنونی را از چنبره ساختار کند، فرسوده و دارای متولیان متعدد نجات بدهد.
وزیر راه و شهرسازی که در سه سال گذشته نشان داده بیش از هر چیز علاقه‌مند است تا تفکر حاکم بر بخش حمل‌ونقل را تغییر دهد و ساختارهای بورکراتیک را اصلاح کند، در دومین کارگروه لجستیک بحث «متولی واحد» را پیش کشید و گفت: اگر بخش خصوصی به چنین دیکتاتوری که امنیت، گمرک و حمل‌ونقل در اختیار اوست، دست یابد؛ آن دیکتاتور در قالب یک سازمان واحد مجال نفس کشیدن به بخش خصوصی را نخواهد داد.
عباس آخوندی تاکید کرد: با توجه به مشکل اصلی ما یعنی هماهنگی و یکپارچگی، باید عنصر و هدفی همه را دور هم جمع کند که این اتفاق نیازمند حضور یک مرجع با قابلیت پیوند دادن همه به یکدیگر است. اما در صورتی که دولت و بخش خصوصی از قانون فراتر نروند و به آن تمکین کنند چنین اتفاقی بازهم رخ خواهد داد.
وزیر راه و شهرسازی در عوض اما استفاده از ابزارهای شبکه‌ای و اینترنتی را مطرح کرد و گفت: معاونت حمل‌ونقل می‌تواند با استفاده از ابزارهای اینترنتی اقدام به ایجاد سامانه‌های مرتبط، فضایی برای تبادل افکار، طرح مساله و ارائه راهکار فراهم کند تا گفتمان ایجاد شده موثر باشد. البته سامانه مورد نظر باید از ذی‌نفعان بخش ترانزیت مانند مدیران دولتی، بخش خصوصی و اشخاص آکادمیک برای بحث و بررسی آیین‌نامه‌ها و قوانین تشکیل شود نه اینکه به یک سالن میتینگ انتخاباتی تبدیل شود.
یکی از مباحثی که در حوزه ترانزیت و حمل و نقل بین المللی مطرح است این است که با وجود پتانسیلهای بسیار فراوان این حوزه برای درآمدزایی ترانزیتی با توجه به موقعیت استراتژیک کشورمان و با وجود امکانات و توانمندیهای سخت افزاری در زیرساختهای ترابری، میزان فعالیت و درآمد کشورمان در حوزه ترانزیت و حمل و نقل بین المللی فاصله زیادی با جایگاه مورد انتظار دارد مثلا پتانسیل حمل ترانزیتی کشورمان ۵۰ تا صد میلیون تن ادعا می شود ولی عملا حدود یک پنجم آن را شاهد هستیم. برای تمرکز روی این منبع بالقوه درآمدزایی و فعال نمودن آن، گاهی راهکار ایجاد سازمان ترانزیت مطرح می شود در خصوص راهکار ایجاد سازمان ترانزیت دو دیدگاه وجود دارد یکی آنکه این سازمان در ذیل نهاد ریاست جمهوری و حاکم بر تمام سازمانهای مرتبط نظیر گمرک، نهادهای نظارتی و … باشد یا آنکه در زیر مجموعه وزارت راه و شهرسازی و برای مدیریت و هماهنگی و همکاری سازمانهای تابعه وزارت و برای پیگیری در جهت رفع مشکلات فعالان حمل و نقلی باشد. به نظرم آنچه وزیر محترم مطرح کرده اند مردود شمردن سازمان ترانزیت با تعریف اولیه و در مقیاس سازمان ملی است که احتمالا موجب دیکتاتوری و سلب دامنه فعالیت بخش خصوصی می شود ولی به نظرم دیدگاه دوم منطقی است. علت این موضوع اولا درآمد سرشار ارزی است که به واسطه رشد حمل و نقل بین المللی و ترانزیتی مدنظر است و جزء سیاستهای اقتصاد مقاومتی و سیاستهای کلی بخش حمل و نقل است و ثانیا تنوع بسیار زیاد مباحثتخصصی در این حوزه است و ثالثا نیاز به فعالیت و پیگیری مستمر برای حل مشکلات فراروی حمل و نقل بین المللی است که متاسفانه گاهی اوقات در لابلای مسئولیتهای روزمره و جاری سازمانها و شرکتهای تابعه وزارت راه فراموش می شود یا در اولویت پایین نسبت به حمل و نقل داخلی تلقی می شود. بنابراین کماکان بر ضرورت ایجاد دفتر یا سازمان ترانزیت و حمل و نقل بین المللی در وزارت راه و شهرسازی تاکید می گردد. تاسیس چنین واحدی موجب تقویت نقش راهبردی ستاد وزارت نیز می گردد.
نظر جناب اقای ناصریان عالی است. ولی ما در ایران جهت بهره مندی از مزیت های نسبی و رقابتی حمل و نقل و لجستیک هیچ افق ذهنی و افق برنامه ای نداریم. هنوز حمل و نقل جاده ای که بیش از ۸۰% حمل و نقل را بر عهده دارد در گیرو دارادغام با واحد غیر مرتبط افتاده و مدیران این بخش اکثر در حوزه راهداری جذب شده اند. حمل و نقل یک فعالیت اقتصادی است که تابع برنامه های اقتصادی داخلی و منطقه ای و حتی بین المللی است ولی راهداری یک فعالیت زیربنایی است. فعالیت یک ذهنیت برنامه ای و اقتصادی میطلبد در حالیکه راهداری وضعیت متفاوتی را دارد. باید در این دولت تکلیف حمل و نقل مشخص شود و ایران بطریقی قسمتی از جایگاه از دست رفته خود را در عرصه حمل و نقل بین المللی برگرداند والا ما باید در تاریخ جاده ابریشم و … را بعنوان یکی از مزیت های تاریخی بررسی کنیم. البته معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی مرجعی خوبی است تا مسبب تجمیع افکار و ایده ها شده و زمینه های را برای برنامه ریزی مطلوب و قابل اجرا مهیا نماید. ایران باید در ترتیبات منطقه ای حضور داشته باشد و مدیران از عقاید سنتی خود در عرصه حمل و نقل دور شوند. انتصابات مدیران ستادی و استانی و مرزی بر اساس شاخصهای مشخصی باشد و الا ما هر روز به نفع همسایگان و حریف پاس کاری نموده و در نهایت بازنده مدیران خواهیم بود. در شرایط حاضر ما متضرر هستیم ولی با نوع انتصابات تحمیلی و غیر تخصصی خدا نکند این مزیت ایران را از دست بدهیم و آیندگان را با چالشهای خیلی بزرگ مواجه سازیم. باید مدیران حمل و نقل از رشته ای اقتصادی و برنامه ریزی انتخاب شوند والا حضور رشته های فنی قادر نخواهد بود مطالعات منطقه ای را برنامه ریزی و مدیریت نماید