سراب بی‌ پایان در جاده کرمان خراسان

طرح دو بانده شدن محور راور کرمان به دیهوک خراسان جنوبی که چندین استان را متصل می کند، جزو طرح های سابقه دار بر زمین مانده راهسازی با ردیف بودجه ملی محسوب می شود که ۱۸ سال است مسئولان و متولیان آن وعده اتمام آن را می دهند، اما همچنان دورنمای روشنی برای به پایان رسیدن آن وجود ندارد.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، با خانواده از مشهد بر می گشتیم، پدرم خادمیار امام رضا(ع) بود و در سال چندین مرتبه به مشهد سفر می کردیم، آخرین کشیک پدر خدمت در چایخانه رضوی به مناسبت عید مبعث بود، این مرتبه مادرم پیشنهاد داد با هواپیما سفر کنیم، اما پدرم سفر جاده ای را ترجیح داد.

جان هایی که جان می دهند

حدود ساعت ۳ عصر از محدوده دیگ رستم در میانه جاده راور - دیهوک عبور کردیم، جاده کویری و خسته کننده بود، به دلیلی که مشخص نیست، کنترل خودرو از دست پدرم خارج شد و به سمت خاکی رفتیم، جاده بدون شانه خاکی بود، وقتی پدرم سعی کرد خودرو را به داخل آسفالت برگرداند، تعادل خودرو به هم خورد و واژگون شد؛ چندین مرتبه معلق زد و شیشه جلو ماشین شکست و پدر و مادرم هر ۲ از شیشه به بیرون پرت شدند.

ماشین که از حرکت ایستاد، سه سرنشین عقب به شدت به در و سقف خودرو خورده بودیم، به زحمت پیاده شدم، پدر را در فاصله ای دور بی جان پیدا کردم، مادرم هم وضعیت وخیمی داشت. راننده های عبوری به کمک آمدند، با اورژانس تماس گرفتند که به دلیل فاصله زیاد طول کشید به صحنه رسید، همه را ابتدا به بیمارستان راور منتقل کردند و غروب عازم بیمارستان باهنر کرمان شدیم، مادر هم که وضع خوبی نداشت و ضربه مغزی شده بود، ۲ روز بعد در بیمارستان فوت کرد.

این روایت هانیه است که حدود ۴۰ روز قبل پدر و مادر خود را در تصادف محور دیهوک به راور از دست داد، پدر و مادر او فارغ از علت تصادف، در جاده ای جان باختند که در بدترین وضعیت به لحاظ استانداردهای جاده ای قرار دارد و داستان تلخ تصادف در این محور ناایمن و جان هایی که هدر می رود، همچنان ادامه دارد.

وضعیتی که مدیران نمی بینند

جاده کرمان راور - دیهوک از مهمترین راه های مواصلاتی استان کرمان و بخشی از کریدور ترانزیتی شمال شرق به جنوب کشور است که سالانه کالا و مسافر فراوانی در آن جابه جا می شود و این علاوه بر عبور میلیون ها زائر مشهد مقدس و بارگاه امام هشتم حضرت رضا(ع) است که این مسیر را به یکی از مهمترین محورهای مواصلاتی کشور و استان کرمان تبدیل کرده است.

به تازگی حجت الاسلام ابراهیم حمیدی رییس کل دادگستری استان کرمان نیز در دیدار مدیر کل راه و شهرسازی استان ضمن اشاره به مشکلات محور زرند-راور و مسیر پرخطر راور-دیهوک گفت: بهسازی و بازسازی این محورها باید در اولویت قرار گیرد، چرا که تردد در این مسیرها به دلیل قرار گرفتن در مسیر مشهد مقدس بسیار بالاست و وضعیت آسفالت آن نیز مناسب نیست.

مسیر راور به دیهوک آنطور که نگارنده بارها از آن عبور کرده، ۴۰ کیلومتر پس از راور یک بانده می شود، جاده ای کم عرض که به دلیل تردد زیاد کیفیت آسفالت آن نامناسب، دارای ترک خوردگی و در نقاطی چاله های کوچکی در آن ایجاد شده؛ جاده فاقد شانه خاکی مطمئن و تابلوهای هشدار دهنده و اطلاع رسانی تا محدوده دیگ رستم بسیار کم است.

اگر گیر افتادید

اگر به هر دلیلی خودرو مسافران در میانه راه خراب شود، پیدا کردن تعمیرکار و یدک کش کاری بسیار سخت است و اگر خانواده باشی و آن هم در شب مشکل پیدا کنی شرایط بسیار بدتری در انتظارت است، باید به هر دری بزنی تا خودت را از این مخمصه بیرون بیاوری و جای تاسف دارد که مسئولان و مدیران ذیربط در استان های درگیر در این محور و مدیران کشوری کوچک ترین اقدامی برای پیش بینی امداد رسانی برای در راه ماندگان نیز انجام نداده اند.

مسافت طولانی بدون بین راهی و آنتن

محور راور - دیهوک به علت موقعیت جغرافیایی خاص و قرار گرفتن در مرز بیابان لوت و کویر مرکزی ایران از کمترین امکانات جانبی ماننده توقفگاه های بین راهی، ایستگاه پلیس و پایگاه هلال احمر برخوردار است و این در کنار غیر استاندارد بودن جاده نسبتا قدیمی و کیفیت آسفالت پایین، محور کرمان - دیهوک را به یکی از غیر ایمن ترین مسیرهای جاده ای کشور تبدیل کرده است که هر سال تلفات و خسارات زیادی به افراد و خودروها وارد می کند.

نداشتن آنتن موبایل در بیشتر نقاط این حادثه را به مشکلات پیش گفته بیفزایید و تصور کنید مشکلی برای خودرویی رخ دهد بدون آنتن تلفن در شب ، ضمن اینکه در تابستان که گرمای سوزان کویر،جان هر جنبنده ای را می گیرد ، وقتی در کنار برخی به اصطلاح آب انبارهای موجود می ایستی، حتی قطره ای آب ندارند، چه برسد به سرویس بهداشتی مناسب

و در این شرایط ، باوجود تردد بالای ترانزیتی و حجم زائرانی که از جنوب کشور خود را از این مسیر باید به خراسان ها برسانند ، وقتی شرایط جانکاه و غیرقابل باور جاده را در همه سال های گذشته می بینید تنها به این جمله می اندیشید که یعنی یکی از مدیران کشوری و استانی نباید از این جاده عبور کنند تا عزمی برای تزریق بودجه و حل این معضل که خیلی ها از واژه بی آبرویی برای آن استفاده می کنند، شکل گیرد ؟.

تاریخچه دردی کهنه/۳۰ سال انتظار برای تکمیل محوری با وضع کنونی

عملیات اجرایی پروژه دوبانده کردن محور ۱۸۸ کیلومتری جاده راور دیهوک در سال ۱۳۸۵ آغاز شده و از سال ۱۳۹۰ به ردیف بودجه ملی پیوسته است، اما با وجود گذشت ۱۸ سال از شروع طرح تنها ۷۲ کیلومتر آن دوبانده شده، یعنی هر سال فقط چهار کیلومتر کار انجام شده و اگر با همین سرعت بخواهد ادامه پیدا کند حدود ۳۰ سال دیگر به بهره برداری می رسد؛ دیگر مشکلاتش که اعتبارات چندانی نمی خواهد هم پیشکش.

اولویت استاندار برای تحرک جدی در طرح

اما استاندار کرمان که آبان ماه امسال مشغول به کار شده در همان روزهای نخست مسئولیت در اواسط ماه آذر در سفر به شهرستان راور تصریح کرد: طبق آماری که مسئولان ارائه کردند تقریبا تمام تردد از کرمان به سمت مشهد و بعضی مناطق استان یزد مثل بافق و بهاباد به سمت مشهد از این مسیر انجام می شود.

محمد علی طالبی افزود: به پشتوانه این موقعیت بسیار حائز اهمیت می توان ماموریت های خاصی را برای شهرستان راور تعریف کرد.

وی گفت: البته مسائل و مشکلاتی هم داریم؛ راه کرمان به راور و ادامه مسیر باید به طور کامل دوبانده شود و در همین مسیر هم حرکت می کنیم؛ در دیداری که اخیرا به همراه (شهباز حسن پور) نماینده کرمان و راور با وزیر راه و شهرسازی داشتیم یکی از موضوعات اصلی که در موردش صحبت شد و درخواست داشتیم که توجه جدی شود، بحث همین راه بود.

امیدواریم با توافقات صورت گرفته و اینکه قرار شد بازدید معاونان وزیر و سپس سفر وزیر راه و شهرسازی به استان کرمان انجام شود، بتوانیم یک تحرک جدی در حوزه راه ایجاد کنیم و این دغدغه اصلی رفع شود

استاندار کرمان تاکید کرد: امیدواریم با توافقات صورت گرفته و اینکه قرار شد بازدید معاونان وزیر و سپس سفر وزیر راه و شهرسازی به استان کرمان انجام شود، بتوانیم یک تحرک جدی در حوزه راه ایجاد کنیم و این دغدغه اصلی رفع شود.

کمبود بودجه دلیل تکراری

مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمان هم در این جلسه گفت: ۱۸۸ کیلومتر از پروژه (۳۴۰ کیلومتری) محور کرمان - راور - دیهوک در حوزه استان کرمان است که تاکنون ۷۲ کیلومتر باند دوم احداث شده و به بهره برداری رسیده است.

رضا حافظی اضافه کرد: ۸۶ کیلومتر در دست احداث قرار دارد که ۵۰ درصد پیشرفت دارد و در ۳۰ کیلومتر اقدامی انجام نشده است.

امسال ریالی بودجه نگرفت

وی گفت: تاکنون ۴۴۷ میلیارد تومان برای این پروژه هزینه کردیم، هزار و ۸۶۰ میلیارد تومان برای تکمیل این جاده نیاز داریم و در سال ۱۴۰۳ تاکنون اعتباری تخصیص داده نشده و بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان مطالبات موجود پیمانکاران است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمان ادامه داد: در زمان سفر رییس جمهور شهید به استان کرمان، ۶۰۰ میلیارد تومان برای این پروژه مصوب اما تاکنون فقط ۲۵۰ میلیارد تومان از محل سازمان برنامه و بودجه محقق شده است.

وی تصریح کرد: اگر اعتبارات لازم تخصیص یابد و قسمتی از مطالبات پیمانکاران هم پرداخت شود می توانیم ۸۶ کیلومتر را تکمیل و حتی ۳۰ کیلومتر دیگر را شروع کنیم.

مدیرانی که به رسانه پاسخ نمی دهند

لازم به ذکر است خبرنگار ایرنا برای اطلاع از آخرین وضعیت اعتبار طرح محور کرمان به دیهوک با مدیرکل و معاون راه و شهرسازی چندین مرتبه تماس گرفت که پاسخگو نبود و یکی از معاونان وی نیز از ارائه توضیح به خبرنگار خودداری کرد و در عوض، خواهان مراجعه حضوری خبرنگار برای کنترل کارت خبرنگاری وی شد!.

ادامه طرح با مجری جدید

معاون امور عمرانی استانداری کرمان اما در تازه ترین اظهار نظر راجع به مسیر راور به دیهوک گفت: با اداره راهداری هماهنگ و توافقنامه ای با شرکت جهاد نصر انجام شد که منتظر هستیم این توافقنامه مبادله شود تا این شرکت کار را انجام دهد و کل مسیر را تکمیل کند.

سید مصطفی آیت اللهی موسوی افزود: این توافقنامه چون در قالب خیران انجام می شود، راهداری در سطح ملی باید پیگیر مبادله و انجام توافقنامه باشند.

باتوجه به اینکه این سخنان معاون استاندار طی روزهای قبل بوده معلوم نیست آخرین وضعیت این موافقتنامه پر چه وضعیتی قرار دارد.

سئوال های مهم

در طرح دو بانده کردن محور راور به دیهوک ابهام مهم این است که این طرح چرا با وجود داشتن اعتبار ملی، ۱۸ سال به درازا کشیده است و همچنان نیز به اتمام آن در آینده نزدیک امیدوار نباید باشیم و شهروندان در این جاده طولانی و خسته کننده همچنان باید خسارات جانی و مالی زیادی متحمل شوند.

همچنین تخصیص نیافتن اعتبار برای این طرح مهم و حیاتی در استان کرمان با وجود ردیف بودجه ملی حداقل تا آذر ماه سال جاری، نیز از نکات سوال برانگیزی است که باید پیگیری شود.