◄ بررسی روند خرابی لوکوموتیوها و خاموشی در بلاک در سه دهه گذشته
در اوایل دهه هفتاد با تشکیل اداره کل کارخانجات راه آهن که مسئولیت تعمیرات اساسی لوکوموتیو، واگن مسافری و پشتیبانی تعمیرات واگن های باری را بر عهده داشت و پس از مدتی با ادغام بخش تعمیرات اساسی و تعمیرات جاری لوکوموتیو به اداره کل نیروی کشش تغییر یافت، ثبت و تحلیل گزارشات خرابی لوکوموتیو به یک نیاز بنیادی تبدیل شد (تین 233895-14000517).
تجربیات تحلیل خرابی های توربوشارژر لوکوموتیوهای GT26 در سال 69 (که نتیجه آن در اردیبهشت 70 منتشر گردید) و برای تحقق آن گزارشات بیش از 100 لوکوموتیو بررسی شده بود ضرورت این رویکرد را بیش از پیش آشکار می نمود (تین 221605).
با تشکیل قسمت کنترل کیفیت و کمبود نیرو و فراوانی خرابی های لوکوموتیو خرابی های بلاک (فاصله بین دو ایستگاه) که تاثیر زیادی بر اختلال ظرفیت شبکه غالبا تک خطه راه آهن می گذاشت حساسیت بیشتری داشت و به همین دلیل یکی از ماموریت های کارشناسان کنترل کیفیت اداره کل کشش علاوه بر کنترل در حین تعمیر، بررسی و ریشه یابی خرابی لوکوموتیوهای پرخرابی بود.
یکی از نمونه های طراحی شده برای تسهیل یافتن لوکوموتیوهای پرخرابی فرم 103 بود که در اینجا به شرح آن می پردازیم.
اولین ستون سمت چپ به خرابی خاموش شدن با کد 9 اختصاص داده شده و دو عدد 62 و 91 در بالای جدول مبین تعداد لوکوموتیوها با گزارش این خرابی و دومین عدد جمع گزارشات این خرابی در 15 روز گذشته برای کل لوکوموتیوها می باشد.
لوکوموتیو شماره 925 با 5 خاموشی در بالاترین سطر نشانگر بیشترین گزارش خرابی این لوکوموتیو در 15 روز گذشته بود.
دومین ستون سمت چپ به عدم کشش و خفگی با کد 8 اختصاص داده شده و دو عدد 58 و 91 در بالای جدول مبین ... ،
نهمین ستون با کد 1 به گزارشات کابین (گرمایش، سرمایش، نورافکن ...) تعلق داشت که 120 مورد برای 80 لوکوموتیو بوده ...، و لوکوموتیو 501 با 4 خرابی رفاهی و کابین بالاترین گزارش را داشته و کد صفر مربوط به لوکوموتیوهای فاقد گزارش بوده است.
با توجه به 15 روزه بودن آمار در فرم 103 سال 1377 با دوبرابر کردن اعداد هر ستون در فرم 103 می توان چنین برآورد نمود:
تعداد خرابی بهمن 1377 (با 265 لوکوموتیو): خاموش شدن 182، عدم کشش و خفگی 182، مدار تحریک 108 و اتصالی 226
تعداد خرابی آبان 1403 (با 530 لوکوموتیو): خاموش شدن 688، عدم کشش 157، مدار تحریک 722 و اتصالی 150
قابل توجه اینکه تعداد لوکوموتیو گرم در این 26 سال با 100 درصد افزایش 2 برابر شده اما خاموش شدن 278 درصد افزایش داشته و عدم کشش 14 درصد کاهش داشته و مدار تحریک 569 درصد افزایش و اتصالی 34 درصد کاهش داشته است ... ، این درحالی است که کل آمار خرابی ها در آبان 1403 حدود 2300 و در بهمن 77 حدود 1400 مورد بوده (50 درصد افزایش با تعداد 100 درصد لوکوموتیو بیشتر).
به این ترتیب با وجود کاهش نسبی خرابی با فرض تعداد لوکوموتیو برابر، تعداد خاموشی و مدار تحریک چند برابر شده است.
تکرار این خرابی ها در بلاک، علاوه بر مشکلات سیر و حرکتی، ضرورت امداد، بروز سانحه (تین 268423)، زمینه ساز خرابی های عمده و پر هزینه ای هستند که توقف طولانی لوکوموتیوها را درپی داشته و نسبت آماده بکاری لوکوموتیوها را کاهش می دهند.
به منظور ریشه یابی خرابی های پرتکرار همچون خاموش شدن و مدارتحریک میتوان کارگروه های تخصصی از لوکوموتیورانان زبده و کارشناسان مطالعات و کنترل کیفیت اداره کل نیروی کشش ... تشکیل داد و به بررسی دقیق تر آمار و آزمون های میدانی پرداخت.
اخیرا جناب آقای مهندس پورمیرزا (معاونت فنی در اوایل دهه هفتاد) تجربه ای از کج شدن شاتون لوکوموتیوهای GT26 را نقل نمودند که حساسیت این اقدام را بیشتر می نماید و آن اینکه در اواخر دهه شصت با افزایش خاموشی، برخی از لوکوموتیورانان ابزاری ساخته بودن که با خاموشی لوکوموتیو آن را روی دتکتور لوکوموتیو قرار می دادند و با اینکار لوکوموتیو خاموش نمی شد ولی ... .
بررسی و نگاه ژرف به خرابی های پرتکرار، علاوه بر ریشه یابی ضعف ها، برای ارتقا نیز بسیار موثر است (پونتیاک، تین 250788) و تعداد ناوگان موجود امکان تسریع ریشه یابی را تقویت می نماید (مولد برق نیروگاه اتمی، تین 257248). اصلاحات قراردادی با سازندگان لوکوموتیو، پیمانکاران تعمیرات و شرکت های مالک برای اعمال انتظارات RAMS هم بسیار موثر است (تین 252449).
با ریشه یابی سطحی خرابی ها نه تنها عوامل اصلی ناشناخته می ماند بلکه هزینه تعمیرات ... افزایش می یابد (آلستوم، تین 267358).
