چالش جدی در بخش نگهداری راه ها

مجید بابایی:

رئیس سازمان راهداری از نیاز کشور به بودجه ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی برای نگهداری راه ها گفته است و این در حالی است که کل بودجه عمرانی وزارت راه و شهرسازی در سال ۱۴۰۳ معادل ۶۷ هزار میلیارد تومان است. این یعنی فقط نیاز بخش راهداری حدود ۴ برابر بودجه عمرانی کل بخش حمل و نقل است.

راه از اصلی ترین مولفه های ایمنی سفر است و کاهش کیفیت راه ها می تواند آمار سوانح و کشته های جاده ای را به شدت افزایش دهد. در سال ۱۴۰۲ آمار کشته های جاده ای به بیش از ۲۰ هزار نفر رسید و این در حالیست که قبلا طی دهه نود آمار کشته ها به حدود ۱۵۰۰۰ نفر کاهش یافته بود که اینک این روند صعودی شده است.

با وجود اینکه کشور با ناترازی گسترده مالی مواجه است به نظر نمی رسد تامین بودجه مورد نیاز از محل درآمدهای فعلی متصور باشد و این می تواند ایمنی راه ها را با چالش جدی مواجه نماید. از طرفی تعریف ردیف های درآمدی جدید از محل اخذ عوارض از راه ها با عنایت به وضعیت وخیم معیشت مردم امری چالش برانگیز خواهد بود.

به نظر طی دهه اخیر صرفِ بخشی از منابع ارزی کشور در طرح های منطقه ای، سهم بخش حمل و نقل را نیز نظیر سایر حوزه ها از بودجه های عمرانی و جاری کشور کاهش داده و تجمیع این کسری ها امروز به یک ناترازی عمده تبدیل گشته است.

این ناترازی ها محدود به حوزه راه نمی شود و به سادگی در تمامی مُدهای حمل و نقل مشهود است، در نگهداری زیرساخت های ریلی، در ناوگان ریلی علی الخصوص خارج از رده شدن بیش از نیمی از لوکوموتیوها و زمین گیر شدن بخش مهمی از ناوگان هوایی کشور که همگی بر ایمنی حمل و نقل و کیفیت خدمات تاثیر منفی چشمگیری داشته است.

باید دید برنامه دولت برای مواجهه با این ناترازی ها چه خواهد بود. دولتی با خزانه خالی و ده ها ابر بحران پیش رو.