اردوها امن می شود؟

حوالی 4 صبح دیروز ملت ایران در خواب بود که اتوبوس ولووی حامل دانش آموزان به پایه پلی برخورد کرد و جام شوکران مرگ را ناغافل به کام جمعی از دخترکان ریخت. آمار جانباخته های این حادثه دیروز ساعت به ساعت تغییر می کرد و این بیم را باقی می گذاشت که برخی مصدومان بدحال نیز جان به جان آفرین تسلیم کنند.

چند ساعتی پس از حادثه، جمعی از مسئولان محلی و استانی به محل حادثه رفتند، از پایتخت نیز وزیر آموزش و پرورش و معاون پرورشی او که متولی شماره یک برگزاری اردوهای دانش آموزی است به همراه معاون کل وزیر بهداشت، خودشان را به محور داراب ـ بندرعباس، نرسیده به روستای قلعه بیابان رساندند تا از نزدیک شاهد باشند تا قصور و تخلف از چه ناحیه ای رخ داده است؛ راننده یا سازمان دانش آموزی.

وزیر آموزش و پرورش دیروز گفت: رئیس جمهور در ساعات آغازین صبح جمعه در تماس تلفنی خواستار پیگیری جدی موضوع شدند و این موضوع در هماهنگی با وزارت بهداشت پیگیری شد.

علاوه بر این وزیر بهداشت نیز در پیامی درگذشت دانش آموزان را تسلیت گفت و تاکید کرد که پیگیر مراحل درمان مصدومان حادثه است.

این در حالی است که مهدی فیض به رسانه ها گفت با مقصران حادثه، هرکسی که باشد برخورد خواهد شد و محمد علیگو، قائم مقام سازمان دانش آموزی (که درهمه لحظات پس از حادثه نگاه ها به سمت سازمان متبوعش بود) در اظهاراتی دفاعیه مانند به فارس گفت که از حادثه داراب متاسف است، اما از ابتدای تابستان که حدود هزار سفر اتوبوسی برای دانش آموزان تدارک دیده شده و 20 هزار نفر جابه جا شده اند فقط همین حادثه تلخ رخ داده است.

حادثه به معنی واقعی کلمه تلخ است، مرگ دختران دانش آموز که به هزار امید و آرزو و شعف چمدان سفر بسته اند و با شور، خواب رسیدن به شیراز را می دیدند یک ملت را عزادار کرد. این حادثه در آستانه مهر، اولیای دانش آموزان را نیز نگران تر از همیشه کرد تا عده ای شان بجد تصمیم بگیرند که هرگز رضایت نامه سفر دانش آموزشان را امضا نکنند.

به کدامین تخلف؟

هنوز باید بررسی شود که در اجرای آیین نامه اردوهای دانش آموزی تخلفی صورت گرفته یا شخص راننده است که حادثه را با بی احتیاطی اش خلق کرده؛ مقصر بزودی معرفی خواهد شد.

اما سردار محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راه کشور با اطلاعاتی که در اختیار ما قرار می دهد، کمک می کند تا حدس بزنیم جرقه حادثه رانندگی از کجا زده شده است. به گفته او، اتوبوس حامل دانش آموزان دختر با سامانه سپهتن (سامانه نظارت و پایش تردد ناوگان حمل و نقل عمومی) کنترل می شده و سرعت اتوبوس درلحظه حادثه 86 کیلومتر بر ساعت بوده است. بنابر این اتهام تخطی از سرعت غیرمجاز از گردن او ساقط است؛ تخلفی که به گفته سردار حمیدی معمولا علت 20 درصد تصادفات جاده ای درایران است .

هنوز معلوم نیست خواب آلودگی علت تامه وقوع این حادثه باشد، ولی وقتی مرور می کنیم که کمک راننده ساعت 3 صبح پشت رل می نشیند و راننده اصلی برای استراحت به باکس مخصوص خواب می رود، آن وقت کمتر از یک ساعت دیگر اتوبوس به پایه پلی برخورد می کند و حادثه خلق می شود و می توان نتیجه گرفت که باید به خواب آلودگی راننده جدی تر فکر کرد بویژه این که حمیدی تاکید می کند عامل 40درصد تصادفات جاده ای، خستگی و خواب آلودگی است .

رانندگی در شب تخلف است؟

اتوبوس حوالی روستای قلعه بیابان که واژگون شد، خبرهایش که بسرعت برخروجی رسانه ها قرار گرفت و فضاهای مجازی را که در نوردید، خیلی ها را عصبانی کرد از این که اتوبوس حامل دانش آموزان را چه به حرکت در شب. این دلواپسی آن قدر جدی بود که فاطمه سعیدی از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس حتی از مسئولان خواست تا آیین نامه مربوط به اردوها را بازنویسی و اصلاح کنند و پاسخ دهند این حرکت شبانه چه توضیحی دارد؟

ما آیین نامه نحوه برگزاری اردوهای دانش آموزی را ورق زدیم و بند بند آن را خواندیم، اما به جمله ای رسیدیم که حرکت شبانه این اتوبوس ها را مجاز اعلام کرده، بندی به نام «تذکر» که حرکت وسایل نقیله حامل دانش آموزان را در شب البته به شرط رعایت همه نکات ایمنی و ضوابط و مقررات راهنمایی و رانندگی، مجاز می داند. پس حرکت در شب از نگاه آیین نامه ای مشکلی ندارد ولی بنابر گفته سردار حمیدی، حرکت شبانه اتوبوس حامل دانش آموزان بنابر عرف، زمان مناسبی نیست .

البته این که آیین نامه، حرکت در شب را به شرط ها و شروط ها بلامانع می داند از هیچ مسئولی سلب اختیار نمی کند. در واقع آیین نامه درآن بندهایی که از مدیرمدرسه گرفته تا مدیر آموزش و پرورش منطقه و استان و سرپرست اردو را موظف به تائید ایمنی اردو و اطمینان از برقراری امنیت کامل برای دانش آموزان می داند، تام و تمام نشان داده که اگر راننده قصد حرکت شبانه دارد، عده ای دیگر می توانند جلویش را بگیرند. پس اتوبوسی که از میناب حرکت کرد، در محور داراب ـ بندرعباس راند و نزدیکی های روستای قلعه بیابان واژگون شد، می توانست به راهش ادامه دهد و دانش آموزان را شاد و خوشحال به شیراز برساند، اگرهمه آنهایی که طبق آیین نامه مسئولیت داشتند، به وظیفه خود عمل می کردند.

اردوهای پرحادثه

در اردوهای دانش آموزی حوادث ناگوار زیادی برای دانش آموزان اتفاق افتاده از مرگ در جاده ها بگیرید تا غرق شدن در دریاچه و رودخانه ها. چند حادثه را که به مرگ دانش آموزان منجر شده،مرور کردیم.

یک دستگاه اتوبوس حامل دانش آموزان که سرویس مدرسه بود در بزرگراه یادگار امام تهران، محدوده خیابان پرواز، واژگون و موجب مجروح شدن سه دانش آموز شد. (اردیبهشت 96)

اتوبوس حامل دانش آموزان از استان چهارمحال و بختیاری که در مسیر بازگشت از مشهد واژگون شد و دو دانش آموز جان خود را از دست دادند. (اردیبهشت 95)

واژگونی اتوبوس حامل دانش آموزان دختر شهرکردی در محور تربت حیدریه به دولت آباد، دو کشته و 42 مجروح برجای گذاشت. (اردیبهشت 95)

واژگونی مینی بوس حامل جمعی از فرهنگیان و دانش آموزان ازنا که پس از بازگشت از جشنواره نوجوان سالم رخ داد به جان باختن یک نفر منجر شد. (فروردین 95)

ساعت 9 و 27 دقیقه صبح یک دستگاه اتوبوس متعلق به بخش خصوصی که حامل تعدادی از دانش آموزان بود با دیوار یک منزل مسکونی برخورد کرد و موجب آسیب دیدگی شش نفر شد. ( اردیبهشت 90)

واژگونی مینی بوس حامل دانش آموزان که از چناران عازم تفرجگاه قره سو در مشهد بود، باعث جراحت شدید 17 نفر شد.