«لکوترول» مزیت فراموش‌شده راه‌آهن
اهمیت حملونقل ریلی و مزیت‌های آن مانند آلودگی‌های پایین زیست‌محیطی، ایمنی بالا و امکان حمل حجم زیاد بار در هر تردد، بر کسی پوشیده نیست.
ناصر پورمیرزا *: اهمیت حملونقل ریلی و مزیت‌های آن مانند آلودگی‌های پایین زیست‌محیطی، ایمنی بالا و امکان حمل حجم زیاد بار در هر تردد، بر کسی پوشیده نیست.
برای بهره‌گیری بهینه از این مزیت‌ها، یکی از وظایف بسیار مهم راه‌آهن حملونقل بارهای با حجم و وزن زیاد است. در این زمینه باید حاصل ضرب وزن در سرعت را عدد ثابتی در نظر بگیریم که در این صورت با ظرف‌های کوچک و سرعت حملونقل بیشتر یا با ظرف‌های بزرگ و سرعت حملونقل کمتر، قادر خواهیم بود بار مورد انتظار صاحبان کالا را جابه‌جا کنیم.
در ایران به علت فاصله‌های زیاد بین مبدا و مقصد و سرعت‌های متوسط تا کم قطارها، ناگزیر هستیم در حملونقل ریلی به سمت استفاده از قطارهای سنگین با وزن بیش از ۵ هزار تن حرکت کنیم، در این صورت با کاهش ترافیک خطوط، می‌توانیم در فاصله زمانی کمتر، بار بیشتری حمل کنیم.
حدود ۲۰ سال پیش راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران درصدد راه‌اندازی قطارهای سنگین بود که به همین منظور و برای استفاده مناسب از نیروی کشش لکوموتیوها در قطارها، دستگاه‌هایی به نام «لکوترول» از سوی این شرکت خریداری و حتی نمونه‌های داخلی آن نیز ازسوی دانشگاه علم و صنعت ایران ساخته شده و مورد آزمایش قرار گرفت، اما هیچ‌گاه از این دستگاه‌ها استفاده نشد و هم‌اکنون در انبارهای راه‌آهن نگهداری می‌شود.
اکنون جا دارد مسئولان و کارشناسان حوزه حملونقل ریلی، بار دیگر امکان استفاده از این سامانه را مورد بررسی قرار دهند. این دستگاه می‌تواند در خطوطی که شرایط اجازه می‌دهد، به‌ویژه محوری مانند خط‌آهن سنگان- بندرعباس که مواد معدنی فراوانی برای حمل در آن وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از این دستگاه این امکان را فراهم می‌کند با ذخیره انرژی و کاهش چشمگیر ترافیک ریلی، قادر به حملونقل مواد معدنی با راه‌آهن به میزان قابل‌توجهی باشیم.
* قائم‌مقام پیشین راه‌آهن
