مشارکت اقتصادی حمل‌ونقل ریلی چقدر است؟
در هر کشور بسته به تولیدات و خدمات آن، صنعت‌های گوناگونی رشد و توسعه یافته‌اند. معمولا صنایع مختلفی که در کشورها فعال هستند، به دلیل اهمیت استراتژیک یا اهمیت سودآوری اقتصادی خود، مورد توجه سرمایه‌گذاران و حتی سیاست‌مداران قرار می‌گیرند.
در هر کشور بسته به تولیدات و خدمات آن، صنعت‌های گوناگونی رشد و توسعه یافته‌اند. معمولا صنایع مختلفی که در کشورها فعال هستند، به دلیل اهمیت استراتژیک یا اهمیت سودآوری اقتصادی خود، مورد توجه سرمایه‌گذاران و حتی سیاست‌مداران قرار می‌گیرند.
در همین چارچوب میزان مشارکت اقتصادی که هر صنعتی در تولید ناخالص داخلی آن کشور دارد و در نتیجه بر رشد اقتصادی اثرگذار است، اهمیت پیدا می‌کند.
صنعت حمل‌ونقل ریلی نیز از این امر مستثنا نیست. صنعت حمل‌ونقل ریلی نیز با فراهم آوردن امکان انتقال کالاها و خدمات تولید شده در سراسر یک کشور و حتی رساندن برخی انواع خام به مناطقی که تولید کننده‌ها در نزدیکی آن قرار گرفته‌اند، می‌تواند بر رشد اقتصادی یک کشور تاثیر بگذارد.
از سوی دیگر، شرکت‌های عمومی و خصوصی بخش ریلی در اشتغال نیز نقش ایفا می‌کنند و خواه به طور مستقیم یا غیرمستقیم در فعالیت بخشی از اعضای جامعه موثرند. در ادامه به بررسی نقشی که صنعت حمل‌ونقل ریلی بر اقتصاد برخی از کشورهای جهان داشته است، می‌پردازیم.
ردپای اقتصادی صنعت ریلی در اقتصاد اروپا
مجموع خطوط ریلی در کشورهای اروپایی به بیش از ۲۲۰ هزار کیلومتر می‌رسد و این شبکه گسترده مشارکت اقتصادی قابل توجهی در این قاره دارند. مزایایی که آنها دارند به طور مستقیم و غیرمستقیم خود را نشان می‌دهد. برخی آمارهای منتشر شده از مراکز آماری اروپایی حاکی از این هستند که در اتحادیه اروپا در طول یک سال بیش از ۹ میلیارد سفر ریلی انجام می‌شود. همچنین تعداد مشاغل ایجاد شده از سوی صنعت ریلی حدود ۳/ ۲ میلیون نفر برآورد می‌شود که حدود ۵۳ درصد از آنان به طور غیرمستقیم از فعالیت‌های بخش ریلی متاثر شده و کار می‌کنند.
به این ترتیب، «جامعه حمل‌ونقل اروپا و شرکت‌های زیرساخت» عنوان کرده است که به ازای هر شغل در حمل‌ونقل ریلی، بیش از یک شغل در بخش‌های اقتصادی دیگر از جمله تبلیغات، تحقیقات بازار، حسابداری، تولید، خدمات ساخت و ساز، خدمات غذایی، خدمات مالی و سایر موارد، ایجاد می‌شود. همچنین این سازمان معتقد است ۵۴ درصد از کل ارزش افزوده ناخالصی که بخش ریلی به اقتصاد اروپا اضافه می‌کند، به طور غیرمستقیم افزوده می‌شود و ۴۶ درصد از آن مستقیم است.
ارزش افزوده ناخالصی که این صنعت به اقتصاد اروپا اضافه می‌کند، در سال ۲۰۱۲ معادل ۱۴۳ میلیارد یورو برآورد شده بود. این میزان که هرچند سال یک بار محاسبه می‌شود نشان می‌دهد که حمل‌ونقل ریلی بیش از حمل‌ونقل هوایی یا دریایی ارزش افزوده ایجاد می‌کند.
بریتانیا و مشارکت قابل توجه بخش ریلی
نگاهی به گزارش‌های منتشر شده در سال‌های اخیر حاکی از این است که مشارکت مستقیم این صنعت در اقتصاد بریتانیا حدود ۱/ ۱۰ میلیارد پوند ارزش افزوده در پی دارد. همچنین داده‌هایی که از سوی شرکت آکسرا اعلام شده، حاکی از آن است که صنعت حمل‌ونقل ریلی و زنجیره تامین آن برای حدود ۲۱۶ هزار نفر در این کشور توسعه‌یافته اروپایی اشتغال‌زایی کرده‌اند.
همچنین نکته دیگری که مورد توجه قرار دارد، این است که صنعت حمل‌ونقل ریلی این کشور حدود ۴ میلیارد پوند درآمدهای مالیاتی ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد صنعت حمل‌ونقل ریلی بریتانیا بتواند به طور بالقوه قدرت تولید این کشور را هر ساله در حدود ۲/ ۱۰ میلیارد پوند نیز افزایش دهد. در همین چارچوب، مزایای استفاده کنندگان از سیستم حمل‌ونقل ریلی این کشور چه در بخش باری و چه مسافری، هر ساله به حدود ۱۳ میلیارد پوند نیز می‌رسد.
علاوه بر سودها و مزایایی که مستقیما به سود اشاره می‌کنند، صنعت حمل‌ونقل ریلی منجر به کاهش تراکم جاده‌ای و ازدحام در آنها نیز می‌شود و در نتیجه این کار، معادل ۳/ ۱۱ میلیارد پوند صرفه‌جویی در مواردی همچون زمان و کاهش آلودگی‌هایی مثل انتشار دی‌اکسید کربن به همراه دارد. برآورد می‌شود انتشار گازهایی مانند دی‌اکسید کربن در نتیجه استفاده از حمل‌ونقل ریلی ۷/ ۷ میلیون تن کاهش یابد. بر همین اساس، بخش ریلی با هزینه‌های نقل و انتقال اندک و مقرون به صرفه‌ای که دارد، موجب می‌شود ۴۶۰ میلیون دلار به بخش تولید این کشور کمک شود.
افزون بر موارد گفته شده، براساس همین گزارش، صنعت حمل‌ونقل ریلی یکی از ایمن‌ترین راه‌های حمل‌ونقل است و از این جهت نیز می‌تواند در کاهش هزینه‌هایی مثل درمان و برخی هزینه‌های مربوط به تصادفات موثر باشد. گمان می‌رود که بخش حمل‌ونقل ریلی در بریتانیا، هر ساله از ۸۶۵ مرگ و آسیب‌دیدگی شدید جلوگیری می‌کند که این مساله خود ارزشی حدود ۳۰۸ میلیون پوند دارد.
