◄ چه شاخص هایی جواهر مهندسی ایران را به ثبت جهانی رساند؟
راه آهن سراسری با طول 1394 کیلومتر اولین میراث صنعتی کشور است و بزرگترین پرونده ثبت جهانی کشور هم محسوب می شود.
راه آهن سراسری ایران که از آن به عنوان جواهر مهندسی ایران یاد می شود در تاریخ سوم مرداد ماه امسال در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
به گزارش تین نیوز، مازیار یزدانی معاون فنی و زیربنایی سابق راه آهن ویژگی ها و شاخص هایی حایز اهمیت این راه آهن را که موجب ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو شد، برشمرد.
او این ویژگی ها را به شرح زیر نام برد:
- آغاز دوران صنعتی شدن ایران با ساخت راه آهن سراسری
- ورود مهندسی نوین به کشور
- نقشی که راه آهن سراسری در جنگ جهانی دوم ایفا کرد.
- نقشی که در توسعه اقتصادی کشور به واسطه اتصال دریای خزر به آب های آزاد خلیج فارس و دریای عمان و اتصال کشورهای بسته شمال کشور به آب های آزاد داشت.
وی افزود: از جهت دیگر آثار بسیار ارزشمند معماری و تکنیک های خاص مهندسی در این مسیر وجود دارد که هرکدام به نوبه خود بسیار جالب و حائز اهمیت است.
یزدانی عنوان کرد: وجود عناصر و اقلام تاریخی مثل لکوموتیوها و واگن های قدیمی، ساختمان ها، پل ها، تونل ها، ابنیه حفاظتی، لوپ های منحصر به فرد و دیگر اقلامی که در این مسیر وجود دارد نیز شاخص های بسیار مهمی محسوب می شود.
او تاکید کرد: این راه آهن از اقلیم های مختلفی هم عبور می کند و قومیت ها و فرهنگ های مختلف کشور را از جمله عرب، خوزی، لر بختیاری، لر خرم ابادی، فارس، مازنی، ترکمن و ... به هم پیوند می دهد.
بیشتر بخوانید:
معاون سابق راه آهن به تین نیوز گفت: همچنین تنوع آثار طبیعی و تاریخی فرهنگی بسیاری مثل آبشار بیشه، آبشار شوی، آثار تاریخی فرهنگی مثل چغا زنبیل هفت تپه، تپه باستانی شوش، دریاچه شور مست، پل شاهپور، غار استهبد خورشید، کویر و جنگل های هیرکانی و بسیاری آثار دیگر در حریم این مسیر است.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا ثبت راه آهن سراسری این جواهر مهندسی ایران، اهمیت زیادی دارد، عنوان کرد: تا کنون سه راه آهن از چهار کشور شامل اتریش، هند و سوئیس و ایتالیا به طور مشتر ثبت جهانی شده اند و 24 آثر فرهنگی و طبیعی نیز از ایران در یونسکو ثبت شده و راه آهن سراسری با طول 1394 کیلومتر اولین میراث صنعتی کشور است و بزرگترین پرونده ثبت جهانی کشور هم محسوب می شود.
یزدانی افزود: در کنار همه اینها، مشاور سازمان یونسکو بازدیدی از ایران داشت که طی آن بازدید، مقایسه کمی بین راه آهن ایران با راه آهن های شاخص دنیا انجام شد که عمدتا کوهستانی بودند و در این مقایسه کمی، باز راه آهن ایران نمره بالاتری را کسب کرد که در کنار شاخص های کیفی خیلی حائز اهمیت بود.
وی در مورد مزایایی که این ثبت جهانی برای کشور ما در پی دارد، اظهار کرد: حفظ آثار ارزشمند تاریخی به عنوان میراث صنعتی کشور، توسعه صنعت گردشگری ریلی، اشتغالزایی و کسب درآمد، ایجاد مصونیت در مواقع جنگ و تهدیدهای احتمالی خارجی با توجه به جهانی بودن اثر (طبق اساسنامه بین المللی دادگاه کیفری رم، اگر در زمان جنگ به صورت عامدانه به میراث تاریخی که ثبت جهانی شده، آسیبی رسانده شود به عنوان جنایت جنگی تلقی می شود) از جمله این مزایا است.
به گزارش تین نیوز، او تاکید کرد: همچنین فرصت های سرمایه گذاری و حضور بخش غیر دولتی در ساختمان ها و ایستگاه های قدیمی و خارج از سرویس و تبدیل آنها به هتل و اقامت گاه بومگردی را می توانیم داشته باشیم و در کنار همه اینها، اختصاص حمایت مالی، کارشناسی و تجهیزاتی بین المللی که به فهرست میراث جهانی در خطر، از سوی سازمان یونسکو صورت می گیرد، بسیار مهم است.
یزدانی در مورد فرآیند انجام ثبت جهانی راه آهن سراسری گفت: این اقدام طی 6 سال پس از اعلام مصوبه شورای عالی شهرسازی معماری ایران در خصوص ثبت راه آهن سراسری، در تیر ماه سال 1394 صورت گرفت و پس از آن نشست ها، جلسات، مامویت ها و بازدیدهای بسیار متعددی برگزار و در نمایشگاه های مختلف رونمایی شد.
به گزارش تین نیوز، وی افزود: در بهمن ماه سال 1397 ، پرونده به سازمان یونسکو ارسال شد و بازرسان سازمان یونسکو به کشور آمدند و ساختار و ملزومات فنی پرونده را تایید کردند و با پرونده ای که ارسال شده بود تطبیق دادند و در نهایت سوالات فنی از سوی ایکوموس (شواری بین المللی بناها و محوطه ها) از ایران پرسیده شد که طی جلسات آنلاین و یا به صورت مکتوب به آنها پاسخ داده شد.
معاون سابق فنی و زیربنایی راه آهن عنوان کرد: در نهایت در تاریخ سوم مرداد ماه سال 1400 ، نشست نهایی سازمان یونسکو به صورت آنلاین در کشور چین برگزار شد و اعضا به اتفاق آرا رای به ثبت جهانی راه آهن دادند و خوشبختانه توانستیم بعد از تلاش های بسیار پس از 6 سال راه آهن را ثبت جهانی کنیم.