◄ نگاهی به حاشیه تخلف در واگذاری هتل‌های «هما»
یک منبع آگاه: «مطابق اخبار موثقی که من از ایران‌ایر و سازمان بازرسی کل کشور دارم در واگذاری هتل‌های هما به سازمان تأمین اجتماعی اعمال فشار شده است.» حتی در این رابطه فرهاد پرورش مدیرعامل اسبق هما عنوان کرده بود: در قبال این واگذاری هیچ پرداختی به «ایران ایر» صورت نگرفته است.
واگذاری هتل‌های هما به سال ۹۱ بازمی‌گردد، واگذاری که با حاشیه بسیار زیادی همراه بود. بر اساس ادعاهای مطرح‌شده توسط اشخاص و برخی از رسانه‌ها تخلف مالی بسیاری زیادی در واگذاری هتل‌های هما به سازمان تأمین اجتماعی انجام گرفته است به‌طوری‌که در سال ۹۰ ارزش ۱۰ هزار متر زمین هتل «هما» دست‌کم ۳۰۰ میلیارد تومان برآورد شده بود اما ایران‌ایر آن را به قیمت تنها ۴۷ میلیارد فروخت.
به گزارش تین نیوز، چند سال بعد در خردادماه سال ۹۵، عباس آخوندی وزیر وقت راه‌وشهرسازی با ارسال نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهوری، واگذاری گروه هتل‌های «هما» در دولت قبل را تخلف قانونی دانسته و خواستار واگذاری مجدد این مجموعه به هواپیمایی هما شد.
در نامه آخوندی آمده بود؛ همان‌گونه که استحضار دارند به‌موجب تصویب‌نامه شماره ۲۵۸۴۴۳ / ت ۴۷۹۷۰ مورخ بیست‌وهشتم، اسفندماه سال ۹۰ هیئت محترم وزیران سهام شرکت گروه هتل‌های «هما» از شرکت زیرمجموعه شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» در قالب رد دیون دولت به سازمان تأمین اجتماعی واگذار شده است، این در حالی است که واگذاری واحد موصوف دارای منع قانونی بوده، زیرا دولت بر خلاف نص بندهای ۳۳ و ۳۶ ماده‌واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۰ نسبت به واگذاری شرکت مذکور در قالب رد دیون اقدام نکرده است.
حال از آنجایی که در سنوات ماضی به علت تشدید تحریم‌های غیرقانونی آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپایی، «هما» با کمبود شدید منابع مالی و نقدینگی مواجه بوده و از طرفی این امر موجب زیان انباشته مالی به‌طور غیرمتعارف در این شرکت شده است؛ پیشنهاد دارد به‌منظور بازسازی ساختاری و فراهم‌کردن مقدمات واگذاری «هما» در راستای تحقق اهداف مقرر در تصویب‌نامه شماره ۱۶۱۲۴۳ ت ۵۰۳۹۲ ه مورخ ۲۸ / ۱۲ / ۱۳۹۳ هیئت محترم وزیران و با موافقت و تصویب هیئت محترم وزیران، نام شرکت گروه هتل‌های «هما» از تصویب‌نامه فوق‌الذکر خارج و مجددا به مالکیت هواپیمایی جمهوری اسلامی درآید.
حتی کاپیتان تورج دهقانی‌زنگنه، مدیرعامل هما چند روز پس از حضور در این شرکت گفتگویی با «حمل‌ونقل» انجام داد و در پاسخ به سؤالی مبنی اینکه «آیا وضعیت موجود صندوق بازنشستگی هما ماحصل مدیریت‌های گذشته تا به امروز بوده که بر اساس تفکرات دولتی اداره شده است؟» عنوان کرده بود؛ دولت در گذشته از ما هتل‌های هما را گرفت تا صندوق بازنشستگی هما را از بدنه شرکت جدا کند، اما درنهایت این اتفاق صورت نگرفت.
یک منبع آگاه که نام او در این رسانه محفوظ است در گفتگو با خبرنگار هفته‌نامه «حمل‌ونقل» بر موضوع تخلف در واگذاری هتل‌های هما صحه می‌گذارد و می‌گوید: «مطابق اخبار موثقی که من از ایران‌ایر و سازمان بازرسی کل کشور دارم در واگذاری هتل‌های هما به سازمان تأمین اجتماعی اعمال فشار شده است.»
او در ادامه توضیحات خود می‌گوید: «به دلیل اینکه دو طرف ماجرا دولت بوده است این موضوع به حاشیه نرفته است. از سوی دیگر سازمان تأمین اجتماعی قرار بوده درازای این واگذاری به هما پولی پرداخت کند اما این کار را نکرده است.» بر اساس گفته این منبع آگاه؛ به دلیل اینکه چون رئیس سازمان تأمین اجتماعی قوی‌تر بوده کسی نتوانسته به آن اعتراض کند.
علیرضا بحیرایی در گفتگویی که با این شماره از هفته‌نامه «حمل‌ونقل» داشت به تشریح دلایل واگذاری هتل‌های هما اشاره‌ای کرد و افزود: «معمولا شرکت‌های هواپیمایی بزرگ که پرچم‌دار کشورشان به شمار می‌روند دارای هتل و سرمایه پشتیبان شرکتشان هستند که معمولا در دنیا هتل‌هایی را خریداری می‌کنند تا پشتوانه پروازها و نیروهای انسانی باشد.»
او در تکمیل سخنان خود، می‌گوید: «در سال ۱۳۴۲ که شرکت «هما» به وجود آمد برای این شرکت سرمایه‌هایی در داخل و خارج کشور که شامل یکسری هتل‌ها بود سرمایه‌گذاری کردند اما بعد از انقلاب متأسفانه این شرکت‌ها به دلایلی زیا‌‌‌ن‌ده شدند و با کمک دولت به فعالیت خودشان ادامه دادند تا زمانی که جنگ شد و بعدازآن تحریم‌ها یقه این شرکت‌ها را گرفت که متأسفانه دراین‌بین هما بسیار آسیب دید.»
این کارشناس هوایی با بیان اینکه شرکتی مانند هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما»، در مقابله با تحریم‌ها و جنگ همواره آسیب بسیاری دیده است، تصریح می‌کند که آسیب تحریم روی شرکتی مانند «هما» بیشتر از حتی وزارت نفت بود؛ بنابراین اگر این شرکت می‌خواست سرمایه خود را حفظ کند باید از سوی دولت حمایت می‌شد. حال با توجه به موضع دولت موضوع خصوصی‌سازی این شرکت را مطرح کرد اما متأسفانه هیچ‌گاه در کشور ما موضوع خصوصی‌سازی به‌درستی اجرایی نشد.
بحیرایی با بیان اینکه هیچ‌گاه در کشور موضوع خصوصی‌سازی با قیمت کارشناسی و درستی انجام نشده است، بیان کرد: «خصوصی‌سازی همواره در کشور ما بر اساس و پایه رانت‌های خاص انجام گرفته است و همه مسئولان نظام به این موضوع انتقاد دارند.»
او تأکید می‌کند: «اما در کشور ما شرکت‌های هواپیمایی بخش خصوصی که فعالیت می‌کنند هیچ نوع همکاری دولتی از دولت نمی‌بینند و حتی در تخصیص ارز نیمایی هم با مشکل روبه‌رو هستند. این در حالی است که ایران‌ایر بعد از انقلاب همیشه زمین‌خورده اما دولت به کمک این شرکت به دلیل نیروی انسانی مازادی که داشته، شتافته است.»
بهزاد مظاهری، رئیس اسبق سازمان هواپیمایی کشوری نیز در رابطه با واگذاری هتل هما این‌گونه به خبرنگار «حمل‌ونقل» می‌گوید: «بی‌درایتی مدیران وقت هما بوده است و به دستور ریاست جمهوری این واگذاری صورت گرفت است.» او می‌افزاید: «اگر هتل هما دست مدیریت قابلی بود یکی از ابزارهای گسترش توریست و پذیریش مسافر می‌شد.»
رئیس اسبق سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه بسیاری از شرکت‌های بزرگ دولتی در دنیا ورشکسته شدند، تصریح کرد: «مدیریت جدید ایران‌ایر توانایی بسیار خوبی برای مدیریت این شرکت دارد و از سوی دیگر مدیریت خوبی را برای صندوق بازنشستگی هما منصوب کرده است که به نظر می‌رسد هما آینده خوبی داشته باشد که تحریم در صنعت‌هایی بسیار تأثیرگذار است چراکه به طبع این موضوع مسافران و پروازها در کشور کاهش یافته و تعداد کشورهایی که به ایرلاین‌های ایرانی سوخت نمی‌دهند افزایش یافته است که این موضوع کار شرکت‌های هواپیمایی را سخت کرده است.»
