به جای توزیع نقدینگی در صنعت ریلی، توزیع فقر و توزیع بدهکاری صورت گرفت

مدیر عامل راه آهن با یادآوری اینکه یک درصد بودجه مربوطه حوزه نفت باید به حوزه حمل و نقل ریلی اختصاص پیدا کند، تاکید کرد: متاسفانه یک ریال هم از محل بند الف ماده ۵۷ قانون برنامه ششم توسعه که ۷۷۰۰ میلیارد تومان می‌شود ، به حوزه حمل و نقل ریلی اختصاص ندادند.
به گزارش تین نیوز به نقل از روابط عمومی راه آهن،  سید میعاد صالحی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه آهن، در برنامه «صف اول» صدا و سیما، عملکرد راه آهن و دیگر حوزه های حمل و نقل ریلی و ورود ۴۱۳ ناوگان نوسازی و بازسازی شده ساخت داخل به شبکه ریلی کشور را تشریح کرد.
صالحی در این برنامه اظهار کرد: الحمدلله در دولت سیزدهم بحث حمل و نقل ریلی در اولویت قرار گرفته و توجه بیشتری به آن شده است. آن بخشی که مطرح شد، ناظر به تولید ۴۰۷ واگن باری و دو لکوموتیو نو و چهار لکوموتیو بازسازی در سه ماهه دوم امسال است که مجموعاً ۴۱۳ واگن و لکوموتیو اضافه شده است و ارزش ریالی آن بیش از هزار میلیارد تومان و تماماً ساخت داخل است که به لحاظ تعداد نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱۹ درصد رشد دارد.
وی خاطرنشان کرد: کل این سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی و با کمک راه آهن جمهوری اسلامی ایران انجام می شود و لازم است که فضای بروکراسی را یک مقدار سرعت ببخشیم، برداشتن موانع را تسهیل کنیم و این امر اگر صورت نگرفته بود امروز ما شاهد این افزایش بیش از دو برابری نسبت به سال گذشته نمی بودیم. این موضوع نشان می دهد که اگر صرفه جویی انرژی و بحث بازگشت آن از محل ماده ۱۲ و همچنین سایر تسهیلات که راه آهن و دولت قائل شده، نبود بخش خصوصی سرمایه گذاری را مضاعف نمی کرد.
مدیرعامل راه آهن اظهار کرد: ما در حوزه حمل کالا های داخلی چیزی حدود ۱۵۰ میلیون تن بار ریل پسند داریم، بار هایی که بار های بزرگی هستند و ممکن است بار های ترافیکی باشد و حملش با تریلی و کامیون کار سختی باشد می توانیم در حوزه ریلی جذب کنیم. در طول سال ها تنها حدود یک سوم این بارها جذب شده است. یعنی ۱۰۰ میلیون تن بار به جای این که در سنوات گذشته به سمت ریل بیاید به سمت جاده رفته است.
دکتر صالحی تصریح کرد: اگر تعداد لکوموتیوها و واگن هایمان افزایش کند می توانیم بخش بیشتری از بار کشور را جذب کنیم. وقتی این بار بزرگ به جای با تریلی و کامیون با ریل حمل شد، طبیعی است که تصادفات جاده ای کمتر، صرفه جویی انرژی بیشتر و آلودگی کمتر شود.
وی با بیان اینکه در همه جای دنیا به سمت حمل و نقل ریلی حرکت می کنند افزود: ما کشور های مختلف مثل چین، روسیه و المان را می بینیم که بخش حمل و نقل ریلی؛ بخش غالب حمل و نقل است. به طور مثال در روسیه بیش از ۸۰ درصد حمل توسط حمل و نقل ریلی صورت می گیرد.
معاون وزیر راه و شهرسازی عنوان کرد: اکنون در یک سال تمدید شده قانون برنامه ششم هستیم. در بند ۲۴ و بند ۲۵ سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری در قانون برنامه ششم بر اولویت حمل و نقل ریلی و توسعه حمل و نقل ریلی باری، کریدور شمال- جنوب و اتصال به مراکز صنعتی و تجاری تاکید شده است.
دکتر صالحی تاکید کرد: ماده ۵۷ قانون برنامه ششم توسعه بند ب به موضوع ۳۰ درصد و ۲۰ درصد اشاره می کند، یعنی ۳۰ درصد از حمل بار در حوزه ریلی و ۲۰ درصد از حمل مسافر در حوزه ریلی انجام شود. بند ب برای تحقق نیاز به یک بند الفی دارد که بند الف آن می گوید یک درصد بودجه مربوطه حوزه نفت باید به حوزه حمل و نقل ریلی و توسعه حوزه زیرساخت و ناوگان آن اختصاص پیدا کند.
وی در ادامه ادامه داد: این عدد حدود ۷۷۰۰ میلیارد تومان در طول پنج سال قانون برنامه ششم توسعه است. سازمان برنامه در دولت گذشته پیش بینی می کرده و این کار را نکردند و متأسفانه حتی یک ریال از محل بند الف ماده ۵۷ قانون ششم توسعه که ۷۷۰۰ میلیارد تومان می شود به حوزه حمل و نقل ریلی اختصاص ندادند و طبیعی است که آن ۳۰ درصد و ۲۰ درصد نه تنها در طول سال های برنامه به جلو نرفت، بلکه متأسفانه حسب برخی گزارش ها، ثابت و حتی عقبگرد هم داشت.
صالحی یادآور شد: آنچه ما تحویل گرفتیم و توفیق خدمت پیدا کردیم؛ نزدیک به دو هزار میلیارد تومان بدهی به حوزه تعمیرات و نگهداری حوزه لکوموتیو و نزدیک به سه هزار میلیارد تومان عقب ماندگی در تعمیرات و بیش از هزار میلیارد تومان بدهی در حوزه بهسازی خط بود و نیاز بود به سرعت به سمت شناخت دقیق و برطرف کردن مشکلات حرکت کنیم. در این دولت تلاش شد و سازمان برنامه و بودجه، مساعدتی داشت که البته انتظار داریم در حد همان عقب ماندگی بند الف ماده ۵۷؛ این صورت بگیرد.
وی عنوان کرد: با توجه به این که وزیر محترم راه مکاتباتی با سایر دستگاه ها و سازمان برنامه و رئیس جمهور داشتند، یک مقدار تخصیص های حوزه ریلی از محل های دیگری بهتر شده و توانستیم بخشی از بدهی را تسویه کنیم، لکن آن عقب ماندگی اصلی که در طی قانون برنامه ششم توسعه بوده به قدری زیاد است که با اندکی افزایش پیدا کردن، جبران نمی شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: ما با توجه به اینکه یک موقعیت مکانی بی نظیر در دنیا داریم، یعنی از شرق عالم که چین می شود، تا سمت غرب اروپا مثل اسپانیا و پرتغال، در این بزرگترین پهنه خشکی افقی دنیا ما وسط در وسط هستیم و پایین کشورمان اقیانوس هند و بالای کشور دریای خزر است و بالاتر هم روسیه و با توجه به جنگی که اتفاق افتاده عملاً از شرق به غرب اگر بخواهند حرکت کنند حوزه دریا زمان زیادی می برد و ریسک های خود را دارد، هوایی هزینه های بالایی دارد، قاعدتاً روشی که به نسبت ارزان، ایمن و سرعتش مناسب است حمل و نقل ریلی است.
صالحی یادآور شد: در طول سال های مختلف ما نتوانستیم از این موقعیت مکانی بی نظیرمان به نحو درست استفاده کنیم. در سال گذشته در راستای دیپلماسی حمل و نقل ریلی حرکت کردیم و رکورد صد ساله تاریخ راه آهن را در حوزه ترانزیت ، با یک میلیون و ۹۱۳ هزار تن زدیم. در حوزه صادرات از مرز های ریلی نیز رکورد صد ساله با یک میلیون و ۹۱۹ هزار تن شکسته شد و مجموع صادرات، واردات و ترانزیت یعنی مجموع حمل و نقل ریلی بین المللی مان، چهار میلیون و ۳۰۰ و حدود ۴۰ هزار تن شد که این هم رکوردی در صد ساله تاریخ راه آهن بود.
وی خاطرنشان کرد: باید بپذیریم که اگر به مزیت های رقابتی کشورمان که یکی از آنها موقعیت مکانی است برای حوزه ترانزیت، توجه کنیم یعنی بار را از کشور مبدأ می گیریم و به کشور مقصد ارسال می کنیم، غیر از درآمد ارزی نقدی که برای ما دارد و می تواند موجب سیادت اقتصادی کشورمان شود، موجب سیادت سیاسی و امنیتی ما هم خواهد شد ولی اگر تعلل کنیم به گونه ای که کریدور ها را کشور های دیگر از ما بربایند یا ما نتوانیم به درستی در این زمینه ایفای نقش کنیم یک فرصت بی بدیل را از دست خواهیم داد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به مزیت های رقابتی کشور در حوزه های مختلف از قبیل نفت، گاز، پتروشیمی، معادن، مس، سنگ معدن آهن، تنگه هرمز و دسترسی به آب های گرم خاطر نشان کرد: یکی از این مزیت ها نیز می تواند استفاده از موقعیت سرزمینی ما برای ترانزیت حمل و نقل ریلی باشد که در دولت سیزدهم به آن توجه شده است، چه به لحاظ تعداد واگن باری، چه به لحاظ تعداد واگن مسافری و چه به لحاظ حوزه لکوموتیو که به شدت به آن نیاز داریم.
مدیرعامل راه آهن ادامه داد: ما می توانیم از مزیت رقابتی مکان جغرافیایی کشورمان در دنیا استفاده کنیم. یک مثال ساده این است که اگر از شمال تا جنوب کشورمان حدود ۱۵۰۰ کیلومتر و شرق به غرب هم حدود ۱۵۰۰ کیلومتر در نظر بگیریم؛ مجموعاً با هر سه هزار کیلومتر می توانیم یک کریدور شمالی- جنوبی و یک کریدور شرقی- غربی در حوزه ریلی داشته باشیم. میزان خطوط اصلی و فرعی ریلی ما حدود ۱۵ هزار کیلومتر است و اگر این ۱۵ هزار کیلومتر را به سه هزار تقسیم کنیم، پنج می شود یعنی با این مقدار خطوط ریلی که در کشورمان داریم باید پنج تا کریدور شمالی- جنوبی و پنج کریدور شرقی- غربی داشته باشیم که نداریم زیرا احداث خطوط مبتنی بر سند آمایشی سرزمینی ریلی نبوده است یعنی در جایی که بار داریم ریل نداریم، جایی که بار و ریل هست؛ لکوموتیو نیست. جایی که بار و ریل و لکوموتیو هست؛ متأسفانه لکوموتیوران به مقدار لازم استخدام نکردند.
صالحی بیان کرد: تعداد واگن های باری حدود ۳۰ هزار دستگاه، واگن های مسافری کمتر از دو هزار دستگاه و نیز ۹۶۰ دستگاه لکوموتیو داریم که نزدیک به ۲۰۰ دستگاه آن حدود ۱۵ سال است کنار بوده و از آن قطعه بر می داشتند و حدود ۲۰۰ دستگاه لکوموتیو نیز در این چند سال کنار رفته زیرا تعمیرات و نگهداری آن انجام نشده است. در واقع بسیاری از این ناوگان، سن بالایی دارند زیرا در طول سنوات گذشته متأسفانه نوسازی نشده اند که باید این ها از سیر خارج شوند تا ایمنی آن دچار مشکل نشود.
دکتر صالحی در پاسخ به این سوال که ترانزیت هر کالا به طور میانگین چه میزان درآمد برای کشور ایجاد می کند گفت: این میزان در مسیرهای مختلف بر حسب میزان کیلومتر طی شده، نوع محموله، کشور مبدأ و مقصد و ... متفاوت است ولی به طور مثال، برای یک نوع کالای خاص از سرخس تا بندرعباس ممکن است ۴۰ یا ۵۰ دلار به ازای هر تن دریافتی داشته باشیم. اگر آن هدف گذاری که مد نظرمان است اتفاق بیفتد می توانیم به میلیارد دلار برسیم.
وی تصریح کرد: اگر بخواهیم رکورد ترانزیت سال گذشته که یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن بوده به سه میلیون تن برسانیم متناسب با این هدف، واگن بیشتر، خط بیشتر و لکوموتیو بیشتری نیاز خواهیم داشت.
وی با بیان برنامه های راه آهن جمهوری اسلامی ایران برای جبران عقب ماندگی ها گفت: در حوزه خطوط ریلی، ناوگانی که اضافه می شود، باید روی خطوطی حرکت کند و این ها باید تناسب منطقی باهم داشته باشند. یک سری خطوط، سال های مدید گذشته احداث شده که نیاز به بهسازی یا بازسازی دارند، زیرا به طور متوسط هر ۱۵ سال یک خط که احداث می شود باید بهسازی شود و حدوداً هر ۴۰ سال هم بازسازی شود. اگر بتوانیم در هدف گذاری های مان بهسازی و بازسازی این ها را بگذاریم مُد حمل و نقل ریلی را نسبت به جاده ای که الآن جذاب است جذاب تر می کنیم و نسبت به حمل و نقل هوایی هم جذاب تر می شود.
دکتر صالحی اظهار کرد: همچنین یکی از هدف گذاری مان این است که تقلیل سرعت ها را با حفظ ایمنی کاهش داده و بتوانیم بهسازی ها را افزایش دهیم که این نیاز به بودجه دارد وتقریباً در دو سه سال آخر دولت گذشته، این مبلغ تقریباً ناچیز بوده و اکنون تقریباً دو برابر شده است.
مدیرعامل راه آهن عنوان کرد: موضوع دوم در کنار بهسازی و بازسازی، موضوع هدفمند شدن خطوط ریلی است که می توانیم انجام دهیم. زیرا متوسط هزینه احداث هر یک کیلومتر خط ریلی حدود ۵۰ میلیارد تومان می شود که بسیار عدد گرانی است. ما باید بین پروژه های مختلف حتماً اولویت بندی کنیم، اکنون ۳۶ پروژه ریلی ردیف بودجه سازمان برنامه دارد و اولین تلاشی که کردیم این بود که ببینیم، بین این ها کدامشان میزان پیشرفت بیشتری داشته و کدامشان نافع تر بوده است که از بین این پروژه ها، چابهار- زاهدان، یُنسی- بیرجند به سمت زاهدان، زاهدان- چابهار ، شلمچه- بصره، خط ریلی دوم از سرخس تا بافق و رشت- آستارا؛ به نظر ما اولویت ویژه ای دارد.
وی در مورد آخرین وضعیت خط ریلی شلمچه- بصره اظهار کرد: این پروژه موانع متعدد سیاسی- امنیتی - اقتصادی دارد. ما لیستی از موانع این مسیر را احصاء کردیم که بخشی از آن داخل کشورمان و بخشی دیگر در خاک عراق است. هر چند در طول این مدت بخش زیادی از این موانع برطرف شده اند.
مدیرعامل راه آهن در خصوص چگونگی فروش بلیت قطار اظهار کرد: در ایام اربعین امسال، ظرفیت قطار های به سمت خرمشهر، دو برابر و در مقطعی از زمان که نزدیک شدیم بیش از سه برابر شد و ما یک ریال حتی قیمت بلیت را افزایش ندادیم. برای قطار های تهران- کربلا هم می خواهیم همین کار را کنیم و با نازلترین قیمت به زائرین خدمات دهی کنیم.
وی خاطرنشان کرد: ما از همه ظرفیت هایمان استفاده می کنیم. از بخش خصوصی و بخش های عمومی غیردولتی. تفاهم های خوبی را هم با مجموعه فولاد مبارکه و هم مجموعه گل گهر داشتیم. با چادرملو نیز می خواهیم تفاهم نامه امضا کنیم. با مجموعه بنیاد مستضعفان تفاهم خوبی را ظرف هفته های آتی امضا خواهیم کرد تا تولید داخل را هم فعال کنیم. برای این که در صنعت حمل و نقل ریلی توزیع نقدینگی صورت بگیرد و همه چرخ ها بچرخد. در طول سنوات متأسفانه توزیع فقر صورت گرفته که ان شاء الله باید رفع شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی عنوان کرد: در موضوع ناوگان، در حوزه ساخت واگن باری مشکلی نداریم، واگن مسافری به خاطر این که قیمت بلیت قیمت پایینی است و اقتصاد نحیفی دارد، این را هم دولت توجه کند که ما نیاز داریم به اینکه یارانه زیان مسافری را چه در حوزه حومه ای و چه در حوزه بین شهری داشته باشیم. چنانچه این اتفاق بیفتد، حتماً سفارش گذاری برای حوزه مسافری و نوسازی توسعه پیدا خواهد کرد.
وی افزود: در حوزه لکوموتیو هم بخشی از این را می توانیم با تولید داخل مرتفع کنیم. البته در حوزه لکوموتیو مسافری ما تولید داخل نداریم. طبیعی است از همه ظرفیت ها برای توسعه ناوگان استفاده می کنیم. یکی از این ظرفیت ها؛ تهاتر با نفت است که در هیأت دولت و در مراجع بالاتر از آن مطرح شد و مسئولان نظام روی آن نظر دادند. الحمدلله دستور خوبی هم گرفته شده و ما آماده عملیاتی کردن این موضوع هستیم و عددی است که بی نظیر است.
صالحی تاکید کرد: در بحث هوشمند سازی، داده کاوی و پرداختن به حوزه پلتفرم ها و بردن به حوزه آی تی و آی سی تی مشغول به فعالیت هستیم. بدیهی است در حوزه های کنترلی به این حوزه نیاز داریم و این موجب شفافیت می شود و تضاد منافع و تعارض منافع معلوم می شود و امیدواریم گام به گام این تضاد منافع در حوزه ریلی کاهش پیدا کند. ما محکم برای جهش اقتصادی کشور ایستاده ایم و معتقدیم یک ستون خیمه آن، حوزه حمل و نقل ریلی است و گام اساسی برای اهتزاز پرچم انقلاب اسلامی را برخواهیم داشت.