مانور تبلیغاتی اشتباه با آمار مترو
وبلاگ اکرم امینی-هرچه به انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری نزدیک می‌شویم، موضوعات مدنظر نامزدها برای مانور تبلیغاتی بیشتر می‌شود و تلاش می‌کنند عملکردشان در حوزه‌های مختلف را به رخ بکشند. تا اینجا، مسئله نه‌تنها بد نیست بلکه می‌تواند مردم را در مرور توانمندی‌های نامزدها هم یاری کند اما کار از جایی به بیراهه می‌رود که در آمارها مبالغه می‌شود و برخی نامزدها تبدیل به پدیده‌هایی می‌شوند که در حالی‌که به دوربین نگاه می‌کنند، سخن اشتباه می‌گویند!
نمونه این اشتباه آماری در سخنان محمدباقر قالیباف، شهردار تهران در نخستین مناظره تلویزیونی انتخاباتی مشهود بود. قالیباف مدعی شد شهرداری تهران با مدیریت او ۳۰۰ کیلومتر مترو در تهران ساخته است در حالی که نه‌تنها این آمار نادرست است بلکه مقایسه میزان ساخت مترو در زمان مدیریت شهردار فعلی و مدیریت پیشین نشان می‌دهد سرعت پیشرفت مترو در زمان مدیریت گذشته، حتی بیشتر هم بوده است.
براساس آمار منتشر شده در سایت مترو تهران، نخستین خط مترو پایتخت در سال ۷۷ بین تهران و کرج به راه افتاد (سال‌های پیش از آن یعنی سال‌های ساخت این مترو را در نظر نمی‌گیریم) و تا سال ۸۴ که قالیباف شهردار شد، ۸۰کیلومتر مترو در تهران ساخته شده بود. این به آن معناست که در بازه زمانی ۷ساله و تا پیش از حضور قالیباف در شهرداری تهران، ۸۰ کیلومتر مترو در تهران داشتیم؛ یعنی به‌طور متوسط ۱۱درصد پیشرفت در هر سال. از سوی دیگر تا پایان سال ۹۵ کمتر از ۲۰۰ کیلومتر مترو در تهران در حال فعالیت بوده است که اگر ۸۰ کیلومتر مترو ساخته شده در مدیریت شهری گذشته را از آن کم کنیم، به آن معناست که در ۱۱سال حضور شهردار فعلی، حدود ۱۲۰ کیلومتر مترو در تهران فعال شده است؛ یعنی به‌طور متوسط ۱۰درصد پیشرفت در هر سال. البته آنچه قالیباف درباره ساخت ۳۰۰ کیلومتر مترو گفت، پیش‌بینی برنامه ۵ ساله دوم شهرداری تهران است که بر اساس آن، تا پایان سال ۹۷ طول مترو تهران باید به بالای ۳۰۰ کیلومتر برسد.
البته مسئولان شهرداری وعده راه‌اندازی خطوط ۶ و ۷ و مترو فرودگاه امام خمینی(ره) در نیمه نخست امسال را داده‌اند که در مجموع ۱۰۰ کیلومتر به مجموع خطوط مترو تهران اضافه خواهد کرد و به نظر می‌رسد شهردار، رقم ۳۰۰ کیلومتر مترو را با در نظر گرفتن این متروهای در حال ساخت بیان کرده است. ساخت هر کیلومتر مترو بیش از ۱۰۰میلیارد تومان هزینه دارد و نکته قابل تامل در زمینه عملکرد شهرداری در حوزه مترو این است که توسعه قطار شهری، در شرایط بی‌پولی دولت و نبود توان مالی کافی در دولت برای حمایت از شهرداری در این بخش انجام شده است، با این حال بزرگ‌نمایی اعداد و ارقام در کارزار انتخاباتی، می‌تواند همین عملکرد مثبت شهرداری را نیز زیر سوال ببرد. از سوی دیگر شورای شهری‌ها می‌گویند بدهی دولت به مترو را نمی‌توان به عقب‌ماندگی مترو از برنامه توسعه نسبت داد زیرا مترو تعهد توسعه سالانه ۳۰کیلومتری داده است و بودجه سالانه در برنامه‌های ۵ساله شهرداری تهران بر همین اساس پیش‌بینی و نوشته شده است.
آنها می‌گویند مترو تهران از برنامه عقب است و اگر براساس برنامه‌های ۵ساله شهرداری پیش رفته بود، خط ۷ باید سال ۹۴ افتتاح و خط ۶ نیز در سال ۹۵ تکمیل می‌شد. همچنین براساس برنامه ۵ساله دوم شهرداری تهران، تا سال ۹۷ خطوط ۸ و ۹ باید دست‌کم کار ساخت‌شان آغاز شده باشد. بر اساس سخن شورای شهری‌ها، تهران و حومه آن در مجموع ۷۴۰ کیلومتر مترو لازم دارد و اگر شهرداری بر اساس برنامه هم پیش رود، در مجموع تا پایان سال ۹۷ می‌تواند ۳۰۰ کیلومتر مترو داشته باشد و این یعنی فاصله زیادی با افق تعریف شده در برنامه‌ها داریم. بر این اساس به نظر می‌رسد عملکرد شهرداری در حوزه مترو نمی‌تواند سوژه تبلیغاتی خوبی برای آقای شهردار باشد.
