همه متهمان آلودگی هوا

آرش میلانی عضو شورای پنجم شهر تهران در بررسی راهکارهای موجود برای کاهش آلودگی هوا در تهران، گفت: امسال از نظر وضعیت آلودگی هوا نسبت به گذشته با افت قابل توجهی مواجه هستیم به شکلی که این افت در آمارها به روشنی مشهود است و روزهای بسیار آلوده تعدادشان افزایش پیدا کرده و روزهای قابل قبول نیز شاهد کاهش چشمگیری بوده است.

وی افزود: البته این موضوع بر اثر عوامل مختلفی است که از جمله مهمترین آنها می توان به کاهش بارش ها و کاهش ناپایداری هوا و جریانات هوا اشاره کرد و طبیعتا در ایام زمستان بارش ها کمک می کرد این ورژن دیرتر رخ دهد، اما امسال این ورژن در آذر ماهی که زیاد هم از نظر میانگین دما نسبت به سال های گذشته پایین نیست، رخ داد. بنابراین عامل تغییر اقلیم مستقیما روی وضعیت هوای ما در تهران تاثیر می گذارد و متاسفانه یکی از کمبودهای جدی این است که نقش این عامل تغییرات گرمایشی روی وضعیت نه تنها تهران بلکه سایر کلانشهرها نیز مشخص شده است که برای سیاستگذاران نیز یک هشدار محسوب می شود تا گام های روشن تری را بردارند.

تأثیر تغییر اقلیم بر آلودگی هوا

میلانی ادامه داد: معمولا به بحث تغییر اقلیم به عنوان یک موضوع جهانی نگاه می کنیم و تصور می کنیم که بر روی زندگی روزمره ما تاثیر ندارد؛ اما واقعیت این است که این موضوع نه تنها بر روی خشکسالی و کمبود آب، بلکه بر روی موضوع آلودگی هوا نیز تاثیر بسزایی دارد و برای ما درگیری ذهنی و فیزیکی را به همراه دارد. به هر ترتیب بیش از ۵۰ سال است که مشکل آلودگی هوا در تهران وجود دارد؛ اما در حال حاضر فرصتی است که به گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی توجه کنیم و به این موضوع مهم که در دنیا نیز مورد توجه قرار گرفته است و بر روی سلامتی تک تک ما نیز تاثیرگذار است توجه ویژه ای داشته باشیم و تاثیرات آن همچون کاهش ظرفیت های طبیعی شهر تهران را مورد مطالعه قرار دهیم.

نرخ استهلاک و فرسودگی واگن های مترو و اتوبوس های پایتخت بالاست

این کارشناس شهری در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به موضوع استهلاک دارایی های شهری تهران گفت: اگر سرمایه گذاری به موقع صورت نگیرد در حوزه های زیرساختی و در حوزه حمل و نقل عمومی این استهلاک دارایی های ما بعد از مدتی خود را نشان می دهد و مشکلات بسیاری را به همراه خواهد داشت. امروز واگن های متروی فرسوده و اتوبوس های فرسوده با توجه به اینکه سال به سال این دارایی ها جایگزین و نوسازی نمی شوند نرخ استهلاک و فرسودگی را افزایش داده اند و بی تردید خودروهای حمل و نقل عمومی فرسوده موجب عدم رغبت شهروندان و یا حتی عدم امکان استفاده از آنها می شود و کاهش ظرفیت جابجایی مسافر را به همراه خواهد داشت و شهروندان مجبور به استفاده از خودروهای شخصی می شوند که سهم عمده ای در آلودگی هوای تهران دارد.

پدیده فرسودگی در سیستم حمل و نقل عمومی تهران

وی تاکید کرد: به صورت کلی با یک پدیده ای به نام فرسودگی در سیستم حمل و نقل عمومی مواجه هستیم که عدم نوسازی و تغییر در آن آسیب های بسیاری دارد. لذا نیازمند سرمایه گذاری سنگین در این حوزه هستیم و بی تردید با سرمایه گذاری مقطعی و تزریق های کوتاه مدت نمی توانیم شرایط فعلی را تغییر دهیم. در حال حاضر سهم دولت در این زمینه پایین است و شهرداری تهران و سایر کلانشهرها نیز امکان پاسخگویی به این تقاضای روز افزون را ندارند و شرایط به گونه ای است که حتی در حفظ ظرفیت موجود نیز با مشکل مواجه هستیم و یک بازگشت به عقب در سیستم حمل و نقل عمومی داریم که برای شهرهایی همچون تهران بسیار خطرناک است.

میلانی با اشاره به تاثیرات شیوع کرونا ویروس و محدودیت های ناشی از رعایت پروتکل های بهداشتی، گفت: این موضوع باعث شده که شهروندان در تهران از خودروهای شخصی بیشتر استفاده کنند و استفاده از موتورسیکلت نیز گسترش بیشتری پیدا کرد و از سوی دیگر کارکردهای نامناسب بازار خودرو در ایران به عنوان یک متغیر اقتصادی برون زا در جایگزینی خودروهای فرسوده چه در حوزه سواری و چه دیزل تاثیرگذار است.

عدم تامین مالی برای نوسازی خودروهای فرسوده و جایگزینی موتورسیکلت های کاربراتوری از نقص های قانون هوای پاک

وی ادامه داد: در مورد موتورسیکلت هم تا کنون وارد حوزه اجرایی وسیع نشده ایم و پشتیبانی لازم در قانون هوای پاک نیز از این موضوع نشده و تامین مالی آن یکی از نقص های مهم قانون هوای پاک محسوب می شود که ساز و کارهای لازم برای تامین مالی اجرای برنامه های نوسازی خودروهای فرسوده و جایگزینی موتورسیکلت های کاربراتوری در آن دیده نشده است و ریل گذاری مناسب انجام نشده. البته تغییر دولت ها و عزم اراده آنها نیز در این موضوع تاثیرگذار است، لذا اگر این نقص در مجلس رفع نشود هر سال در فصل بودجه شاهد یک کشمکش بی نتیجه خواهیم بود. باید مبنای قوی تری در اسناد بالادستی و قانون پشتیبان برای این موضوع دیده شود و به احکام الزام آوری در بودجه دست پیدا کنیم تا ظرفیت پایدار و مطمئنی برای تامین مالی برنامه های نوسازی حمل و نقل عمومی و جایگزینی خودروهای فرسوده ایجاد شود.

در شرایط فعلی آلودگی هوا باید نسبت به تعطیلی شهر تهران اقدام کنیم

نیاز به پایش دقیق محیط زیست و شهرداری تهران در مورد منابع آلاینده اطراف پایتخت داریم

وی در خصوص راهکارهای کوتاه مدت برای کاهش آلودگی هوا نیز گفت: غیر حضوری شدن مدارس روی کاهش ترافیک شهر تاثیرگذار است ولی میزان تاثیر آن باید در مطالعه ای مشخص شود. مهمترین نکته این اقدام این است که گروه های سنی که حساس هستند در برابر آلودگی هوا کمتر در معرض آسیب قرار گیرند. چرا که مهمترین تاثیر روی شهروندانی است که آینده کشور نیز در دست آنان است. ما در شرایطی قرار گرفته ایم که به لحاظ تاثیر روی این پدیده باید نسبت به تعطیلی شهر تهران اقدام کنیم و وقتی آنقدر میزان آلودگی گسترش پیدا می کند نیاز است که اقدام فوری و تاثیرگذار انجام شود. باید پایش دقیق و پیگیری منظمی از سوی سازمان محیط زیست و شهرداری تهران در مورد منابع آلاینده ای که ممکن است از اطراف شهر تهران وارد شوند به ویژه مازوت سوزی هایی که ممکن است در صنایع اطراف تهران انجام شود، صورت گیرد.

اهمیت پایش کیفی سوخت

وی تاکید کرد: باید پایش کیفی سوخت که از اهمیت بسزایی برخوردار است انجام شود. شهرداری تهران این کار را به صورت مستقل به درخواست شورای شهر انجام می داد. قطعا مهم است که اطمینان داشته باشیم سوختی که مصرف می شود کیفیت لازم را دارد و خود شهر باید در این زمینه فعال باشد تا اگر کاستی وجود دارد تذکر لازم داده شود. چرا که طبق قانون به هیچ عنوان نباید سوخت غیر استاندارد در تهران و کلانشهرهای کشور توزیع شود.

اطلاعات هواشناسی برای پیش بینی ها دقت لازم را ندارند

عضو شورای پنجم شهر تهران ادامه داد: موضوع قابل توجه دیگر افزایش دقت هشدارها و پیش بینی ها و اقدامات کمیته اضطرار آلودگی هواست که با توجه به ورود برخی مناطق جنوب شهر تهران به وضعیت «بنفش» در ساعات اولیه صبح امروز. لذا در چنین شرایطی نیاز است که اقدامات موثری قبل از رسیدن به این نقطه انجام شود. در حال حاضر شبکه پایش کیفی هوای تهران از تراکم ایستگاه های مناسبی برخوردار است اما نقصی که در این زمینه وجود داشته این است که اطلاعات هواشناسی برای پیش بینی ها دقت لازم را ندارند و این ضعفی است که قبلا هم توسط هواشناسی مکرر اعلام شده، لذا باید این ضعف امکاناتی و تجهیزاتی برطرف شود تا هواشناسی بتواند پیش بینی دقیق تری از شرایط پایداری هوا داشته باشد تا بر اساس این اطلاعات کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران بتواند تصمیمات بهینه تری را اتخاذ کند.

میلانی تاکید کرد: حدود یک هفته است که در شرایط نارنجی هستیم و اگر پیش بینی دقیق تری داشتیم اقدامات لازم در مورد منع تردد خودروهای دیزلی سنگین و حتی تعطیلی شهر می توانست به موقع اتخاذ شود تا شاهد افزایش نگرانی برای سطح سلامتی مردم به ویژه گروه های حساس نباشیم.

لزوم بالابردن سطح آگاهی مردم در شرایط اضطرار آلودگی هوا

این عضو پیشین شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر اینکه اطلاع رسانی به شهروندان در این شرایط نقش بسزایی دارد، افزود: اطلاع رسانی در مورد سطح سلامتی مردم در این شرایط اهمیت بسزایی دارد که البته وابسته به این موضوع است که در شرایط فعلی تا چه حد رسانه های رسمی کشور اعتماد برانگیز هستند و مردم به آنها توجه دارند و ضریب نفوذ آنها چه میزان است. بی تردید باید از ظرفیت شبکه های مجازی برای اطلاع رسانی کافی و دادن هشدارهای لازم بهره بگیریم. چرا که در همین روزها شاهد هستیم عده ای در همین هوای آلوده صبح ها در محیط باز ورزش می کنند. این موضوع نشان می دهد که باید سطح آگاهی مردم را برای شرایط اضطرار آلودگی هوا و فعالیت های متناسب با آن افزایش دهیم.

میلانی تاکید کرد: آنچه که مشخص است این آلودگی فعلا گریبان تهران را گرفته و چاره ای نیست جز آنکه تاب آوری جسم های خود را افزایش دهیم و مسئولیت شهروندی ما این است که به موضوعاتی همچون معاینه فنی خودروها توجه ویژه داشته باشیم و نسبت به اطرافیان خود به ویژه گروه های حساس و فعالیت های غیر متناسب آنها در شرایط آلودگی هوا دقت ویژه ای داشته باشیم. این هوشیاری اجتماعی مردم تا حدی می تواند موثر باشد؛ اما مسئولیت اصلی بر عهده حکومت است که باید شرایط توسعه حمل و نقل عمومی را فراهم کند و کنترل منابع آلاینده و نوسازی خودروهای فرسوده را انجام دهد.