ضمانت اجرایی ضوابط شهرسازی و معماری مستلزم حمایت قوای مقننه و قضاییه
فرزانه صادق مالواجرد با تاکید بر این که برای کاهش و از بین بردن تخلفات شهرسازی باید این تخلفات جرم انگاری شوند، اعلام کرد: در تغییر رویه ها، اصلاح روش ها و جلوگیری از تخلفات ساخت و ساز و شهرسازی نیازمند کمک و حمایت قوای مقننه و قضاییه هستیم.
فرزانه صادق مالواجرد معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی شب گذشته در گفت و گو با شبکه یک سیما و همچنین شبکه راهبران با موضوع سیل از منظر معماری و شهرسازی ضمن ابراز همدردی با خسارت دیدگان سیل اخیر در کشور، به حجم و افزایش بارش ها در مقایسه با سال های قبل اشاره کرد و گفت: میزان و حجم بارش ها در مقایسه با سال های گذشته قابل مقایسه نبود، به عنوان نمونه بیش ترین حجم بارش در خرم آباد به میزان ۱۰۸۹ میلی متر ثبت شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۲۷۵ درصد بیش تر بود بر اثر این باراش میزان تخریب بیش از حد انتظار بود.
به گزارش تین نیوز به نقل از وزارت راه و شهرسازی، معاون وزیر راه و شهرسازی دلایل میزان تخریب ها را دستاندازی در طبیعت، جنگل تراشی ها و تغییر مسیر رودخانه ها برشمرد و افزود: یکی از مهم ترین عوامل افزایش میزان تخریب ها، دست اندازی و جنگل تراشی هایی بود که در اراضی بالادست از جمله دامنه های زاگرس شاهد بودیم این عوامل استان های لرستان، ایلام و همچنین خوزستان را تحت تاثیر قرار داد.
دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران یادآور شد: طبق مطالعات و آمار غیررسمی، در ۲۰ سال گذشته حدودا ۲۰ میلیون درخت را در اراضی فرادست زاگرس که اکثرا درختان بلوط، ارژن و بنه هستند از دست دادیم. این از دست دادن درختان و دست اندازی در جنگل ها فرسایش خاکی را به وجود آورد که با این میزان بارش به شسته شدن خاک دامن زد.
وی خاطرنشان کرد: در طرح های جامع، تفصیلی و اصولا طرح های توسعه و عمران و حتی طرح های بالاتر از جمله طرح های ناحیه ای، بسیاری از پیش بینی ها انجام شده است، اما آنچه که باید به آن توجه داشت ضمانت اجرایی طرح ها و برنامه ریزی هایی است که انجام می شود و عموما نسبت به آنها بی توجه ی می شود.
صادق مالواجرد، تغییر مسیر و بستر رودخانه ها و ساخت و ساز در حریم آنها را از دیگر دست اندازی های انجام شده در سال های گذشته عنوان کرد که موجب افزایش میزان تخریب ها شد و گفت: رودخانه ها اندام طبیعی شهرهای ما هستند. دست اندازی در اکوسیستم رودخانه قطعا مشکلات و تبعاتی را به دنبال دارد که شاهد آن در سیل اخیر بودیم. شاهد بوده ایم که مسیر رودخانه ها در شهرها از جمله خرم آباد تغییر کرده است. بدین معنا مسیری که رودخانه در اکوسیستم آن جریان داشته تغییر مسیر پیدا کرده است.
وی یادآور شد: بستر و حریم رودخانه ها را وزارت نیرو تعیین می کند. که البته بنا بر سیلاب های ۲۵ ساله تعیین شده است و با تجدید نظر هایی که در این سیل انجام شد این تغییرات باید به ۵۰ ساله تغییر یابد. ما بستر و حریم رودخانه را بعد از آنکه وزارت نیرو از نظر تخصصی برداشت و اعلام کرد در شورای عالی شهرسازی و معماری عینا در طرح های توسعه و عمران می گنجانیم تا بر اساس آن پیشگیری های ساخت و ساز بعدی انجام شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد: سیلاب های اخیر در استان های مختلف از جمله لرستان نشان داد که وقتی بستر رودخانه تغییر عرض می دهد، مخاطرات طبیعی خسارات جبران ناپذیری را وارد می کند، به همین دلیل باید نسبت به طبیعت توجه بیش تری انجام شود.
وی در عین حال یادآور شد: دست اندازی هایی که در رودخانه ها شده است چه تغییر مسیر و چه تغییر عرض بستر رودخانه و چه پل هایی که در سنوات قبلی بر روی رودخانه ها احداث شدند و عموما غیرتخصصی نیز بودند و ارتفاع را درنظر نگرفته اند خود بسیار باعث شدند تا میزان شدت تخریب در سیل اخیر بالا برود.
هسته های تاریخی شهرها
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: با بررسی هایی که انجام شده در گلستان، لرستان و خوزستان شاهد بودیم که هسته های تاریخی شهرمان و پل های تاریخی که حتی به دوران ساسانی برمی گردد کمترین آسیب را دیدند. این خود نشان از عبرت آموزی از آموزه های گذشته در معماری و شهرسازی دارد.
وی اعلام کرد: بعد از سیلی که اتفاق افتاد اولین جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری در سال جدید با بررسی موضوع سیل انجام شد. گزارش هایی از سازمان ها و وزارتخانه های مختلف از جمله سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، جهادکشاورزی، وزارت نیرو و تمامی وزارتخانه ها و سازمان هایی که عضو شورا هستند از منظر خود ورود کرده و به بررسی جوانب مختلف سیل پرداختند.
صادق مالواجرد افزود: در چند سطح تصمیم گیری هایی انجام شد. سطح اول سطحی بود که به تهیه اسناد فرادست و تهیه اسناد توسعه و عمران مربوط است. اینکه پهنه بندی هایی را در خصوص سیل و ریز پهنه بندی های آن داشته باشیم و این به عنوان اسنادی باشد که قابل ابلاغ به شهرداری ها باشد و بتواند تغییر و بازنگری در شرح خدمات در تهیه طرح ها و ابلاغ آنها باشد، تصمیمی گیری شد.
وی با اعلام اینکه پهنه بندی سیل هم در شهرها، هم در روستاها و هم در اراضی فرادست است، اعلام کرد: تصمیماتی در خصوص تغییراتی در ضوابط و مقررات انجام شد و از آن مهمتر ممنوعیت هایی مجددا از سوی شورای عالی شهرسازی و معماری وضع شد. هرگونه ساخت و ساز در حریم و بستر رودخانه ها ممنوع است و ساخت و سازهای پیشین در این بستر و حریم باید به مناطق دیگری منتقل شود.
صادق مالواجرد یادآور شد: ساخت و سازهایی که در حریم و بستر رودخانه ها داریم از سه حالت خارج نیست. یا ساخت و سازهایی است که قبل از آنکه بستر و حریم تعیین شود آن ساخت و سازها ایجاد شده اند که قانونگذار مشخص کرده و باید تملک و جابه جایی ها انجام شوند. همچنین نوع دیگر ساخت و سازهای غیرمجاز است که به کمیسیون ماده ۱۰۰ می رود با پرداخت جریمه به جای قلع و قمع بنا، تثبیت بنا و ساخت و ساز می شود. و نوع دیگر ساخت و ساز، غیرمجاز است.
وی افزود: همه ساخت و سازها به ویژه در استان های سیل خیز باید از حریم و بستر رودخانه ها جابه جا و مهمتر آنکه در رویه های تخلف باید اصلاح شود ما به کمک و حمایت قوه مقننه و قوه قضاییه کاملا نیاز داریم.
معاون وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: در تغییر رویه های ساخت و ساز و جلوگیری از تخلف حتما حمایت لازم داریم. معتقدیم تخلفات ساخت و ساز باید جرم انگاری شود. تا زمانیکه این تخلفات جرم نباشد، همچنان تخلفات وجود خواهند داشت. باید آنچه که مصوب می شود حتما ضمانت اجرایی داشته باشد.
وی با قدردانی از صبوری مردم، تلاش های همکاران خود در سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای برای بازگشایی راه ها را قابل تقدیر دانست.