قرنطینه هوایی ایرلاین‌های ایرانی
همان‌طور که از روزهای پایانی سال 2019 و همزمان با آغاز شیوع کرونا در چین بسیاری از کشورها و شرکت‌های هواپیمایی پروازهای‌شان را به مقصد یا از مبدا چین متوقف کردند و اعلام شد که تا زمان فروکش کردن خطر گسترش کرونا این روند ادامه خواهد یافت
همان‌طور که از روزهای پایانی سال 2019 و همزمان با آغاز شیوع کرونا در چین بسیاری از کشورها و شرکت‌های هواپیمایی پروازهای‌شان را به مقصد یا از مبدا چین متوقف کردند و اعلام شد که تا زمان فروکش کردن خطر گسترش کرونا این روند ادامه خواهد یافت، در روزهای اخیر و با تایید ورود کرونا به ایران، بسیاری از کشورهای منطقه تصمیماتی مشابه گرفته‌اند، تصمیماتی که می‌تواند کوتاه‌مدت باشد، اما در صورت تداوم در هفته‌های آینده می‌تواند سفرهای نوروزی را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
به گزارش تین‌نیوز، حمیدرضا غوابش، دبیر اسبق انجمن شرکت‌های هواپیمایی می‌گوید: مساله‌ای مانند شیوع کرونا، نه تنها صنعت هواپیمایی و سایر شقوق حمل و نقل که بخش‌های مختلفی از اقتصاد کشور را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، در چنین فضایی باید دید تصمیم کلان دولت درباره اقتصاد چیست و چه بسته‌های کمک‌کننده‌ای در این زمینه طراحی می‌شود. وی با اشاره به میزان زیاندهی شرکت‌های هواپیمایی دنیا در هفته‌های گذشته به دنبال شیوع کرونا در چین گفت: این ویروس هرچند چندان کشنده نیست، اما سرعت انتقال بسیار بالایی دارد و از این‌رو کاهش رفت و آمدها و تماس‌ها در کاهش سرعت انتقال آن مهم است. سفر می‌تواند یکی از مسائلی باشد که به افزایش شیوع کرونا کمک می‌کند و از این‌رو گزینه کاهش مسافرت‌ها از چند هفته قبل مطرح بوده و ادامه داشته است.
به گفته این کارشناس صنعت هوایی، در روزهای اخیر نخستین نشانه‌ها از تاثیر کرونا بر صنعت هوایی ایران نیز نمایان شده و از کاهش تقاضا برای سفر گرفته تا متوقف شدن پروازها به تعدادی از کشورهای همسایه جزء اصلی این آثار را تشکیل می‌دهند، موضوعی که فعلا ارزیابی آثار و تبعات آن موجود نیست و باید دید در روزهای آینده، تصمیم دولت در این زمینه چگونه خواهد بود. غوابش درباره احتمال تحت تاثیر قرار گرفتن سفرهای نوروزی به دلیل کرونا نیز اعلام کرد: وزارت بهداشت به عنوان متولی اصلی این موضوع باید اعلام کند که چند نفر به این ویروس آلوده شده‌اند و سرعت انتشار آن در سطح ایران چگونه است. بعد از ارایه این تصویر مشخص می‌شود که مساله چقدر طولانی خواهد بود و چه تاثیری بر سفرهای نوروزی می‌گذارد. در صورت اثبات این موضوع باید دید دولت برای جبران خسارات احتمالی بخش‌های مختلف اقتصاد از جمله صنعت هواپیمایی چه برنامه‌ای خواهد داشت و چه اقداماتی در این زمینه در دستور کار قرار می‌گیرند.
توقف پرواز ایرلاین ها به کشورهای همسایه
از روزهای پایانی هفته گذشته که دو مورد ابتلا به ویروس کرونا در ایران تایید شد و به فوت دو فرد در قم انجامید، تا امروز تعداد مبتلایان به این ویروس در ایران از مرز 60 نفر عبور کرده است و با توجه به افزایش مراجعات و موارد مشکوک به ابتلا، احتمال بالا رفتن این تعداد در روزهای آینده نیز وجود دارد. در کنار آن چند ایرانی که در روزهای گذشته به کشورهایی مانند لبنان، عراق، کانادا و امارات متحده عربی سفر کرده بودند نیز مبتلا به کرونا تشخیص داده شدند تا به این ترتیب اقدامات تقابلی تعدادی از کشورها برای کاهش خطر ورود کرونا به خاک‌شان افزایش پیدا کند.
عراق یکی از نخستین کشورهایی بود که از یک سو ورود ایرانی‌ها از طریق مرزهای زمینی به این کشور را ممنوع کرد و از سوی دیگر، پروازهای مشترک را نیز به حالت تعلیق درآورد. پس از عراق، کویت نیز اعلام کرد که سفرهای هوایی به ایران را متوقف می‌کند. در روزهای گذشته تعداد کشورهایی که تصمیماتی مشابه گرفته‌اند، افزایش یافته است.
رضا جعفرزاده، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری در این زمینه گفته: با توجه به عدم پذیرش مسافران ایرانی در چهار کشور ترکیه، عراق، کویت و گرجستان، سازمان هواپیمایی کشوری تدابیر لازم را اندیشیده است تا پروازها برای بازگرداندن مسافران ایرانی انجام شود. مسافران ایرانی نگران نباشند، چراکه مجوز پروازها برای بازگرداندن آنها به کشور از سوی سازمان هواپیمایی صادر شده و پروازها بدون مسافر در حال انجام است. هر کشوری بر اساس سیستم بهداشت و درمان خود اقدامات پیشگیرانه‌ای را برای مبارزه با شیوع کرونا در فرودگاه‌های خود انجام می‌دهد که نباید غیرعادی تلقی شود.
آژانس هواپیمایی کشوری وابسته به دولت تاجیکستان نیز اعلام کرد تا تثبیت اوضاع در پی شیوع کرونا در ایران، ارتباط هوایی با «تهران» قطع خواهد شد. «عزیز نقیب‌زاده»، معاون اول آژانس هواپیمایی کشوری تاجیکستان در این مورد گفت: از شرکت «وارش ایرلاین» و شرکت‌های تاجیکی درخواست شده تا زمان تثبیت اوضاع در جمهوری اسلامی ایران به‌طور موقت از انجام پرواز در مسیر این کشور خودداری کنند. همچنین همزمان با شیوع ویروس کرونا در کره جنوبی و ایران، شرکت هواپیمایی قطرایرویز روز دوشنبه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که تمامی مسافرانی که از این دو کشور به قطر سفر کرده و وارد آن می‌شوند را به مدت ۱۴ روز قرنطینه خواهد کرد.
این ایرلاین قطری خاطرنشان کرده که این اقدام را تنها به منظور جلوگیری از شیوع و انتشار ویروس کرونا در این کشور انجام خواهد داد و مسافران بعد از انجام تست و آزمایش‌های مربوطه مرخص خواهند شد. سازمان بین‌المللی حمل و نقل هوایی یاتا (IATA) به تازگی در خصوص تاثیرات منفی و شدید شیوع گسترده ویروس کرونا بر درآمدزایی ایرلاین‌های فعال در سراسر جهان هشدار داده است. کارشناسان و تحلیلگران انجمن هوانوردی یاتا در تازه‌ترین گزارش خود برآورد و اعلام کرده‌اند که تعلیق و لغو پروازها تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا ۲۹ میلیارد دلار از درآمدزایی ایرلاین‌های مختلف به خصوص شرکت‌های چینی را در سال ۲۰۲۰ میلادی کاهش خواهد داد. هنوز تبعات منفی این کاهش حجم ترافیک هوایی در جهان روی میزان سوددهی ایرلاین‌ها و شرکت‌های هواپیمایی معلوم و مشخص نشده است.
هر چند هنوز برای ارایه هر برآوردی از وضعیت ایرلاین‌های ایران زود است، اما مسائلی مانند احتمال توقف پروازهای منطقه‌ای در نوروز یا کاهش تقاضای سفر حتی در داخل جزو گزینه‌هایی است که این صنعت را به‌طور جدی تهدید می‌کند. رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و هوایی ایران، آمار کنسلی قطار، هواپیما، تور و هتل را به دنبال شیوع ویروس کرونا در کشور چشمگیر دانست و درباره بلاتکلیفی سفرهای نوروزی گفت: مردم اصلی‌ترین تصمیم‌گیرنده و مختار هستند که انتخاب کنند در این شرایط به سفر بروند یا نروند.
رفیعی درباره خودداری برخی آژانس‌های مسافرتی از بازگرداندن وجه ضمانت خدمات خریداری شده پس از انصراف به دنبال شیوع ویروس کرونا در کشور با توجه به اینکه شرایط فورس‌ماژور برای سفر اعلان نشده است، اظهار کرد: همه آژانس‌های تحت نظر این تشکل، برابر با بخشنامه‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و سازمان هواپیمایی کشوری، در صورت انصراف مسافر، وجه ضمانت را برمی‌گردانند و تخلفی تا به حال گزارش نشده است. برای مثال، فقط در استان مرکزی یک آژانس در یک روز ۳۰ میلیون تومان برگشت پول داشته و بالطبع متضرر شده است.
هر چند محدودیت ایرلاین‌های ایرانی تحت تاثیر تحریم‌های امریکا، میزان زیان مستقیم آنها از کاهش سفرها را کمتر از رقبای بین‌المللی‌شان می‌کند، اما آنچه در حال حاضر مشخص است، بالا بودن آمار توقف‌های پروازی، محدودیت‌های بین‌المللی و احتمالا تحت تاثیر قرار گرفتن سفرهای نوروزی خواهد بود. همان‌طور که چین در روزهای منتهی به سال نو چینی با کرونا مواجه شد، ایران نیز چند هفته قبل از نوروز با این ویروس مواجه شده است و شاید نوروز امسال، کم‌سفرترین نوروز تمام دهه‌های اخیر لقب بگیرد.
