◄ سیاست خودروی ارزان و سوخت گران برای کاهش مصرف انرژی

شدت مصرف انرژی علاوه بر تذکرات شفاهی یکی از تاکیدات رهبر انقلاب در سیاست های ابلاغی برنامه ششم (3 بار) بوده است.

رسانه خانه ملت در 23 مرداد به نقل از دکتر قالیباف نوشت: مردم باید انتفاع اقتصادی داشته باشند تا انگیزه صرفه جویی پیدا کنند.

بر اساس گزارش رسانه دولت (سه شنبه 24 مرداد) رئیس مجلس شورای اسلامی در کنفرانس بین المللی بهینه سازی و بهره وری انرژی ایران با اشاره به اینکه سرعت بحرانی شدن ناترازی انرژی بسیار بالاست و نتوانسته ایم آن را متوقف کنیم، بیان داشت: ظرفیت ما در حوزه نفت 9 میلیون بشکه است و وقتی به حوزه تولید می رسیم این رقم به حدود 7 میلیون بشکه در روز می رسد اما مصرف امروز ما حدود 5 میلیون بشکه در روز است در حالیکه می توانیم به طور متوسط 65 درصد در حوزه انرژی صرفه جویی کنیم.

در 25 مرداد نیز پس از جلسه دولت، وزیر نفت تاکید کرد که خیال مردم راحت باشد که افزایش قیمت بنزین صورت نمی گیرد.   

با تجربه ای از ماموریت ایتالیا، از سال 1382 با تحلیل چالش های ریلی کشور و استفاده از تجربیات کشورهای پیشرفته، برای کاهش مصرف سوخت خودرو راهکاری منطقی و اجرایی تدوین و به برخی مدیران ارشد دولت و نمایندگان مجلس ارائه شد.

پس از تعیین سال 91 با عنوان تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی از سوی رهبر معظم انقلاب، با بررسی های به عمل آمده و اندوخته های تحلیلی در تدوین کتاب نقشه راه بلوغ، منازل و مراتب کمال (1386)، آسیب شناسی و تحلیل ضعف های مشترک صنایع و خدمات مهم کشور، پرداختن به عوامل اساسی تورم که با الگوی مالیاتی غلط (تین نیوز / کد خبر 258574) نیم قرن گذشته موجب هجوم نقدینگی به بخش هایی همچون مسکن شد (با رشد 15000 برابری در مقایسه با رشد کمتر از 500 برابری نرخ ارز، 833 برابری تورم و 14000 برابری طلا)، کتابی با عنوان نقشه راه بلوغ برای تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی (1391) تدوین و راهکارهایی برای کاهش کاستی ها و ... در تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. (تین نیوز / کد خبر 66684)

تغییر الگوی مالکیت و بهره برداری (تملک و تمتع، ص 14) بویژه در بخش مسکن و خودرو علاوه بر اصلاح الگوی مصرف (انرژی، آب و ...)، زمینه ساز تحقق درآمدهای پایدار مالیاتی (بند 4 سیاستهای ابلاغی برای برنامه هفتم) خواهد شد. (تین نیوز / کد خبر 245600)

در بخش خودرو می توان از تاثیر این رویکرد بر تحقق یکی از مهمترین مطالبات رهبر معظم انقلاب و زمینه های اصلاح الگوی مصرف با سیاست خودرو ارزان و سوخت گران  اشاره نمود که سرمایه گذاری اولیه خرید خودرو با روش تخصیص وام کم بهره و طویل المدت (به نسبت انطباق با الگوی مصرف) کاهش یافته و در مقابل سوخت این گونه خوروها نیز معادل متوسط قیمت جهانی (90% FOB+حمل، توزیع و مالیات بر ارزش افزوده) عرضه خواهد شد، (پرداخت مابه التفاوت بر اساس پیمایش خودرو).

(متوسط قیمت جهانی گازوئیل در 2015، 13 آوریل، 94 سنت و متوسط قیمت بنزین 108 سنت البته با مالیات بوده است و در مقابل قیمت خودرو بسیار کمتر، با تسهیلات خرید، تحویل فوری، گزینه های متعدد ... در کشورهای تولید کننده و خریدار).

با کاهش قیمت خودرو و افزایش قیمت سوخت، علاوه بر افزایش درآمد پایدار برای دولت و ... چند چرخه مثبت ایجاد می شود:

با افزایش تقاضای خرید، تولید خودرو و قیمت آن کاهش می یابد، کیفیت خودرو بهبود می یابد، صادرات خودرو فزونی یافته و استفاده از خودرو و ترافیک کاهش می یابد، مصرف سوخت و آلودگی هوا کاهش می یابد، تلفات تصادفات جاده ای کاسته و حمل و نقل عمومی و ریلی گسترش می یابد، اتلاف وقت مردم در ترافیک کمتر شده، ریسک واردات سوخت کاهش می یابد و ... .

بعلاوه زمینه فعالیت شرکت های دانش بنیان به ویژه در زمینه فناوری های روز انرژی گسترش و مهاجرت نخبگان کاهش خواهد یافت.

از آنجایی که خودروهای داخلی با قیمت بالاتر از متوسط جهانی عرضه می گردند (تین نیوز/  248479)، این رویکرد باید برای کسانی که الگوی خودرو ارزان و سوخت گران را انتخاب می نمایند مثلا برای خودروهای کارکرده یا نو وارداتی با قیمت کمتر از 20 هزار دلار اعمال و مابه التفاوت قیمت سوخت و قیمت جهانی ماهانه بر اساس پیمایش و مصرف ویژه جداگانه از مالک دریافت گردد.

ریسک این رویکرد بسیار اندک است اما با این وجود می توان این روش را در مناطق آزاد داوطلب یا حتی برخی شهرهای متقاضی در استان های مرزی اعمال نمود و با ارزیابی نتایج آن را به سایر نقاط کشور موکدا بر اساس انتخاب متقاضیان گسترش داد.  

* کارشناس حمل و نقل