افتتاح راه‌آهن، جهشی در تجارت گلستان
تین نیوز | مرز اینچه برون در استان گلستان، دروازه ورود کالاهای ایرانی به قزاقستان، ترکمنستان و کشورهای CIS (کشورهای حاشیه دریای خزر) است،
اما محدود بودن حمل‌ونقل و ترانزیت کالا به راه‌های زمینی و جاده‌ای و مشکلات موجود از جمله خرابی جاده‌ها، زمانبر بودن، محدودیت حجم، هزینه‌های بسیار، محدودیت گمرکی، انباشت کامیون‌های تجاری در مرز و... از عواملی است که روابط تجاری را در استان با محدودیت و کاهش روبه‌رو کرده است.
در حالی که ظرفیت‌های صنعتی و تجاری استان با مشکل مواجه شده است ولی مسئولان معتقدند با افتتاح خط‌آهن اینچه برون دریچه‌ای تازه به روی بخش تجارت استان گشوده می‌شود و در پی آن با انتقال آسان، سریع و حجم بالای کالاها، غلات و موادمعدنی تحولی عظیم در صنعت و تجارت استان گلستان روی می‌دهد. به طوری که می‌توان با انتقال غلات به ظرفیت تولید صنایع آردسازی افزود و با واردات موادخام معدنی نسبت به تاسیس کارخانه فولاد و صنایع پایین دستی اقدام کرد که این امر در رونق اقتصادی استان و اشتغالزایی تاثیر مستقیم دارد.
راه‌آهن«اینچه برون- گنبدکاووس – گرگان» بخشی از پروژه ریلی بزرگ سه کشور ایران، قزاقستان و ترکمنستان است که از ناحیه «اوزن» کشور قزاقستان آغاز شده و پس از عبور از شرق دریای خزر به کشور ترکمنستان رسیده و پس از عبور از محدوده اترک در خاک ایران از اینچه برون به سمت شمال گنبدکاووس می‌رود و در نهایت به ایستگاه گرگان متصل خواهد شد؛ این خط ریلی در محدوده اترک واقع در منطقه داشلی برون و اینچه برون از خاک ترکمنستان خارج می‌شود. این مسیر ریلی یکی از خطوط ترانزیتی کشور است و شبکه‌های راه‌آهن شمال را به خط‌آهن کشورهای همسایه حاشیه دریای خزر متصل
می‌کند.
توافق ساخت کل پروژه میان ۳ رییس‌جمهور از کشورهای ترکمنستان، قزاقستان و ایران انجام شده است و طول کلی این خط‌آهن در ۳ کشور به ۹۰۲ کیلومتر می‌رسد و در شرق دریای خزر ساخته شده است که ۱۲۰ کیلومتر آن در کشور قزاقستان، ۷۰۰ کیلومتر در ترکمنستان و ۸۲ کیلومتر در ایران وجود دارد که با خط‌های فرعی به ۹۴ کیلومتر می‌رسد. این ریل کشورهای CIS را به خلیج فارس و کشورهای جنوب شرقی آسیا متصل می‌کند.
بنابر گفته مسئولان امر، برای اجرای این خط ریلی ترانزیتی حدود ۱۳۰ میلیارد تومان اختصاص یافته که در ۱۲ اردیبهشت‌ماه با حضور رییس‌جمهور و سران کشور آسیای میانه به‌طور رسمی افتتاح می‌شود.
پایان انباشت کالاهای تجاری در مرز اینچه برون
حسینقلی قوانلو، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان در گفت‌وگو با صمت با بیان اینکه ۸۰ درصد خط‌آهن اینچه برون در کشور ما قرار دارد و آغاز اتصال ریلی ایران به کشورهای CIS، چین، روسیه و بلاروس خواهد بود، افزود: ظرفیت انتقال این خط‌آهن در فاز اول راه‌اندازی در هفته آینده، ۱۲ میلیون تن است که نشان می‌دهد تجارت استان آماده جهش خواهد شد.
به گفته وی، ۹۰درصد صادرات استان از طریق مزر زمینی اینچه برون و بخش دیگر از طریق بندر امیرآباد انجام می‌شود، اما از همه مهمتر محدودیت‌هایی است که در مرز اینچه برون وجود دارد و فقط ۱۳۰ کامیون در روز حق عبور دارند که در پی آن میزان صادرات استان زیر ۶۰۰ میلیون دلار است، در حالی که ظرفیت‌های تجاری بیش از این میزان است.
قوانلو در اشاره به مشکلات حمل‌ونقل تجاری استان، خرابی جاده‌ها را مهمترین عامل خواند که موجب محدودیت میزان صادرات می‌شود اما در حمل‌ونقل ریلی با وجود انتقال حجم بیشتر کالا، هزینه‌ها نیز کمتر است. همچنین با راه‌اندازی خط‌آهن اینچه برون ضمن تسهیل حمل‌ونقل تجاری می‌توان از معادن سرب و روی و مزیت صنعتی و معدنی کشورهای همجوار نیز بهره برد که در رونق صنایع کوچک استان هم تاثیرگذار است.
وی تصریح کرد: قزاقستان کشوری غنی از مواد معدنی و معروف به جدول مندلیف است که با وسعت ۱/۷ برابری نسبت به ایران، بکر و با ظرفیت معدنی بالاست که با بهره‌مندی از ظرفیت‌های حمل‌ونقل ریلی می‌توانیم از مواد معدنی آن در توسعه صنایع استان استفاده کنیم.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان راه‌اندازی کارخانه تولید فولاد را از دیگر مزیت‌های راه‌اندازی خط‌آهن اینچه برون و تسهیل حمل‌ونقل مواد معدنی به استان برشمرد و ادامه داد: با توجه به آنکه ۹۰درصد طرح‌های بزرگ فولادی دنیا در نزدیکی دریا هستند و استان گلستان نیز به‌دلیل نزدیکی به دریا برای راه‌اندازی طرح‌های صنعتی و معدنی با مشکل تامین آب مواجه نیست، همین عامل موجب شد تا برای کسب جواز تاسیس کارخانه تولید فولاد کوره بلند ۲ میلیون تنی دست از تلاش برنداریم و سعی کنیم تا عملیات اجرایی آن بعد از سفر رییس‌جمهور برای افتتاح خط‌آهن انجام
شود.
به گفته قوانلو، با موافقت وزیر صنعت، معدن و تجارت، یک معدن بزرگ سنگ آهن توسط ایمیدرو با مشارکت قزاقستان برای تولید کنسانتره و گندله تاسیس می‌شود که این طرح نیز ناشی از ظرفیت‌های خط‌آهن ایجاد شده در استان است. همچنین با افتتاح این خط‌آهن زمینه برای تاسیس منطقه آزاد گلستان که در سفر ترکان، رییس مناطق آزاد مطرح شد، مساعد می‌شود، ما نیز تلاش می‌کنیم در صورت تصویب مجلس این منطقه آزاد با وسعت ۵۰ هزار هکتار در شمال گلستان و مرز اینچه‌برون ایجاد شود. منطقه آزاد اترک نیز با وسعت هزار هکتار و راه‌اندازی کارخانه‌های متالوژی با مطالعات زیست‌محیطی در
بیابان‌های شمال استان تاسیس می‌شود.
توسعه صنایع گلستان در پی واردات ریلی مواد معدنی
این خط ریلی ترانزیتی برای اتصال کشورهای آسیای میانه به خلیج‌فارس از طریق ایران و درنهایت به آسیای شرقی و جنوب شرقی کاربرد دارد. درواقع هدف اصلی از اجرای این پروژه جابه‌جایی حجم بار ترانزیت در این محور به سمت خلیج فارس و اقیانوس هند است که می‌تواند در رونق اقتصادی کشور و استان گلستان اثرات مطلوبی داشته باشد. حمل بار ازجمله غلات از قزاقستان به کشورهای حاشیه خلیج فارس از مسیر راه‌آهن شمال، بزرگترین مزیت اتصال ریلی گرگان به اینچه‌برون است.
درویشعلی حسن‌زاده، معاون توسعه تجارت خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان به صمت گفت: راه‌آهن یکی از راه‌های تجاری اساسی در دنیاست همچنین توسعه صادرات توسط حمل‌ونقل ریلی، یکی از راه‌های برونرفت از رکود را می‌تواند رقم بزند چراکه هزینه‌های حمل را کاهش داده و ضمن کوتاه کردن زمان با انتقال حجم عظیمی از بار، هزینه مناسبی برای تاجران دارد. استان گلستان نیز به دلیل هم‌مرزی با ترکمنستان نزدیکترین نقطه برای دسترسی به کشورهای CIS است و زیرساخت‌های ارتباط تجاری این کشورها بیشتر در حوزه حمل‌ونقل است و افزایش سرعت انتقال و حجم کالاهای تجاری از
مزیت‌های اصلی راه‌اندازی خط‌آهن اینچه‌برون است که به طور قطع می‌تواند تحول عظیمی در تجارت کشور، اقتصاد و اشتغالزایی استان گلستان داشته باشد.
وی تصریح کرد: تاکنون سختی انتقال غلات و مواد معدنی با صرف زمان بسیار، مانع رونق صنایع معدنی، واحدهای فولادی و کارخانه‌های آردسازی در استان بود که با وجود ظرفیت‌های صنعتی استان می‌توان از طریق این خط‌آهن با انتقال مواد خام معدنی به داخل کشور، صنایع فولادی را نیز در استان راه‌اندازی کرد. همچنین با روی آوردن به کشت برون مرزی غلات، در افزایش ظرفیت‌های خالی واحدهای تولید آردسازی که با وجود فعالیت ۴۰درصدی ظرفیت خود، سالانه بیش از یک میلیون تن صادرات آرد دارند همت گمارد و صنایع تبدیلی را نیز در استان توسعه داد.
حسن‌زاده ترکمنستان، عراق، افغانستان و قزاقستان را ازجمله بازارهای هدف صادراتی برشمرد و گفت: ۱۰ قلم کالای اساسی تولید استان گلستان شامل لبنیات، سازه‌های فلزی، مواد تولیدی با پایه پلی اتیلن، میلگرد، مرغ، رب گوجه فرنگی، خوراک دام و طیور، سیمان و گل و گیاه به کشورهای مذکور صادر می‌شود. همچنین بر اساس آمار ۷ ماهه کل صادرات استان ۲۱۲/۲ میلیون دلار با رشد ۳۱ درصدی به نسبت مدت مشابه سال قبل است که نشان می‌دهد ۲۰ درصد کل صادرات کشور به ترکمنستان ازطریق استان انجام شده که نکته‌ای بارز در مزیت این استان برای توسعه حمل‌ونقل ریلی است.
