توسعه حمل‌ونقل همگانی تنها راه برون‌رفت از مشکلات حمل‌ونقلی

مرضیه باریکانی*: توسعه حمل‌ونقل همگانی تنها راه برون‌رفت از مشکلات حمل‌ونقلی در کشورهای در حال توسعه است و سیستمLRT MRT و BRT در توسعه حمل‌ونقل همگانی به‌عنوان یک روش زودبازده و کم‌هزینه در هماهنگی کامل با سیستم حمل‌ونقل غیر ‌موتری (NMT) مورد تاکید قرار دارد.

کارگاه «حمل‌ونقل شهری و شاخص‌های حمل‌ونقل شهری پایدار» با همکاری کمیته اقتصادی و اجتماعی آسیا و اقیانوسیه ملل متحد UN ESCAP در روزهای ۲۱ و ۲۲ شهریورماه در شهر داکا پایتخت بنگلادش برگزار گردید. در این کارگاه که نمایندگانی از کشورهای جمهوری اسلامی ایران، هند،‌ چین، اندونزی، مالزی، ویتنام، فیلیپین، بنگلادش حضور داشتند، به تبادل تجارب خود در زمینه توسعه حمل‌ونقل شهری و کاهش آلودگی هوا پرداختند.

کارگاه حاضر به‌نوعی بیانگر اهداف توسعه پایدار (SDGs) از منظر اهمیت دسترسی، همه‌شمولی و پایداری در یک شبکه حمل‌ونقل همگانی بود و اعلام نمود می‌توان اهداف مذکور را در یک چشم‌انداز ناحیه‌ای تا شهری در شهرهای آسیایی از طریق روش ساده و مؤثر در سیاست‌های شهری و ملی فراهم نمود.

سرپرست اداره کل ارزیابی‌های اقتصادی و مدیریت بهره‌وری حمل‌ونقل بیان کرد: این کارگاه بر اهمیت برنامه‌ریزی و طراحی شهری در راستای توسعه حمل‌ونقل همگانی شهری و اهمیت تهیه طرح‌های جامع حمل‌ونقل یکپارچه با تضمین سرمایه‌گذاری برای اجرا، هماهنگی و روش‌های مناسب پایش، تأکید داشت.

همچنین در این کارگاه ۱۰ شاخص برای شناسایی وضعیت سیستم حمل‌ونقل همگانی شهری تحت عنوان «شاخص حمل‌ونقل همگانی شهری پایدار» ((SUSTAINABLE URBAN TRANSPORT INDEX) یا SUTI توسط UNESCAP مطرح گردید که برخی از کشورهای عضو شرکت‌کننده به ارائه وضعیت سیستم حمل‌ونقل همگانی شهری در تطابق با توسعه شهر و الزامات زیست‌محیطی در شهرهای خود پرداختند.

از نکات بسیار ارزشمند در این دوره از دوره‌های UNESCA، تأکید بر سیستم LRT، MRT و BRT در توسعه حمل‌ونقل همگانی به‌عنوان یک روش زودبازده و کم‌هزینه در هماهنگی کامل با سیستم حمل‌ونقل غیر ‌موتری (NMT) بود.

یکی از نکات بارز و کلیدی در این کارگاه ضرورت تهیه استراتژی جهت برنامه‌ریزی حمل‌ونقل یکپارچه در تعامل با طرح‌های توسعه عمران شهری بود که از طریق پیاده‌سازی اصول توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی قابل اجراست.

در این دوره نماینده جمهوری اسلامی ایران نیز به بیان مشکلات حمل‌ونقل درون و برون‌شهری در شهرهای ایران پرداخت و عنوان شد وزارت راه و شهرسازی در تعامل با سایر سازمان‌ها در صدد می‌باشد تا از طریق تغییر طرح‌ها، قوانین و مصوبات، نگرش را از خودرو محوری به حمل‌ونقل همگانی سوق و در زمینه اجرا نیز اقدامات ارزشمندی را دنبال می‌کند.

*سرپرست اداره کل ارزیابی‌های اقتصادی و مدیریت بهره‌وری حمل‌ونقل در معاونت حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی