احداث خطوط ریلی در ۵ سال آینده سرعت می‌گیرد
دولت در ۵ سال آینده هزاران کیلومتر خطوط جدید ریلی در استان‌های مختلف احداث می کند.
دولت در ۵ سال آینده هزاران کیلومتر خطوط جدید ریلی در استان‌های مختلف احداث می کند.
به گزارش روزنامه ا طلاعات، سعید محمدزاده معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران دیروز در جمع خبرنگاران ضمن تشریح این برنامه بزرگ عمرانی گفت: در برنامه ششم توسعه و اسناد ابلاغی مقام معظم رهبری دو بند به حمل‌ونقل پرداخته که هر دو بند در حوزه توسعه حمل‌ونقل ریلی است.
وی افزود: بند ۲۴ برنامه ششم بر اولویت حمل‌ونقل ریلی و ایجاد مزیت رقابتی آن تأکید دارد و بند ۲۵ هم به اولویت توسعه حمل‌ونقل ریلی بار و اتصال ریل به مبادی و مراکز صنعتی بار، مرزها، بنادر و همچنین تکمیل کریدور شمال – جنوب تأکید دارد.
مدیرعامل راه‌آهن با اشاره به اینکه در حوزه حمل‌ونقل اگر یک تن – کیلومتر بار از جاده به ریل منتقل شود، حداقل ۳۵ سی‌سی صرفه‌جویی مصرف سوخت خواهد بود،افزود: در پایان برنامه ششم سهم راه‌آهن در بخش بار باید به ۳۰ درصد افزایش یابد؛ در سال ۹۲ سهم راه‌آهن از حمل بار کشور ۳۲ میلیون تن بود که طی این چند سال تلاش کردیم با ثابت نگه داشتن تعرفه‌های حمل‌ونقل سهم راه‌آهن را از هزینه “حق دسترسی به شبکه ریلی” کاهش دهیم تا بدین ترتیب سهم حمل بار راه‌آهن افزایش یابد که بر این مبنا به عدد ۴۰ میلیون تن حمل بار در سال ۹۵ رسیدیم.
وی با تأکید بر اینکه ضروری است بخش عمده‌ای از باری که توسط جاده جابه‌جا می‌شود به ریل
منتقل شود، گفت: در کشور سالانه حدود ۲۶۰ میلیارد تن- کیلومتر بار حمل می‌شود که ۲۷ میلیارد تن – کیلومتر آن سهم راه‌آهن در سال ۹۵ بود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه قطارهای برنامه‌ای در چند سال اخیر ۴ برابر شده است، گفت: هم اکنون از بندر شهید رجایی به منطقه آپرین تهران یا ابومسلم خراسان بار کانتینری در فاصله زمانی ۴۰ تا ۵۰ ساعت جابه‌جا می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه تلاش می‌کنیم به هدف حمل ۳۰ درصدی بارهای کشور برسیم، گفت: اگر بخواهیم این رقم محقق شود، باید در سال ۱۴۰۰ میزان ۱۹۵ میلیون تن بار حمل کنیم و این نیازمند برنامه جدی است.
محمدزاده بر لزوم افزایش سهم ریل در حمل بارهای معدنی اشاره کرد و گفت: سال گذشته ۶۰ میلیون تن بار معدنی وجود داشت که راه‌آهن فقط ۲۰ میلیون تن آن را جابه‌جا کرد و امکان جابه‌جایی ۲۰ میلیون تن دیگر را هم داشت.
وی افزود: ۳۵ میلیارد دلار طرح توسعه فولادی داریم و در سال ۱۴۰۴ باید ۲۱۰ میلیون تن بار معدنی در کشور جابه‌جا شود که ضروری است تلاش کنیم سهم راه‌آهن افزایش یابد.
مدیرعامل راه‌آهن همچنین به دو خطه‌سازی‌های ریلی اشاره کرد و گفت: دو خطه‌سازی بافق – اصفهان در زیرسازی ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و امسال تلاش می‌کنیم تا ۲۵۰ کیلومتر از این مسیر افتتاح شود.
وی تکمیل تراک‌بندی دو خطه بافق – بندرعباس را اوایل بهار سال آینده اعلام کرد و گفت: بعد از دو خطه‌سازی، تراک‌بندی از موارد ضروری برای افزایش ظرفیت است. همچنین قدم بعدی برای توسعه ظرفیت و ارتقای بهره‌وری راه‌آهن تأمین ناوگان است. چندی پیش با کمک فاینانس روسیه تأمین ۶ هزار واگن با همکاری تولیدکنندگان روسی و ایرانی در دستور کار قرار گرفت.
معاون وزیر راه وشهرسازی افزود: در سه سال گذشته ۲ هزار دستگاه واگن باری وارد ناوگان شد و با احتساب این ۶ هزار دستگاه واگن قرارداد ایران – روس ارقام ما افزایش می‌یابد.
وی بیان کرد: در گذشته تعرفه‌های حق دسترسی به شبکه ریلی که سهم راه‌آهن بود را کاهش دادیم و از ۵۷ درصد به ۲۳ درصد رساندیم و امروز هم برنامه داریم اگر سهم راه‌آهن به هر میزان که در جابه‌جایی بار افزایش یابد، تعرفه‌ها کاهش یابد. مثلاً اگر عدد فعلی حمل سالانه ۴۰ میلیون تن به ۸۰ میلیون تن برسد تعرفه‌ها ۳۰ درصد کاهش می‌یابد.
محمدزاده در ادامه ضمن اشاره به اینکه خط آهن کرمان – سیرجان با مشارکت دولت و بخش خصوصی به طول ۲۰۰ کیلومتر اجرا خواهد شد، رقم سرمایه‌گذاری در این خط‌آهن را ۸۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و اظهار داشت: یکی از سیاست‌های افزایش بهره‌وری راه‌آهن و ارتقای سهم ریل در حمل کالا اتصال ریل به مراکز بار است. در این راستا توسعه خطوط آنتنی به مراکز بار را به کمک صاحبان کالا و کارخانه‌ها دنبال می‌کنیم.در این زمینه هدف‌گذاری کرده‌ایم امسال ۱۰۰ کیلومتر خط ریلی آنتنی به شبکه ریلی متصل شود.
وی گفت: استفاده از صاحبان کالا برای سرمایه‌گذاری در حوزه ریل را دنبال می‌کنیم. طبق قانون ماده ۱۲ یا همان بند «ق» معروف در حوزه حمل بار زمینه فراهم است که به کمک سرمایه‌گذاری از محل صرفه‌جویی سوخت رقمی به سرمایه‌گذاران عودت شود که این بند «ق» در حوزه بار ریلی عملاً امسال آغاز شد که امیدواریم توسعه یابد.
مدیرعامل راه‌آهن گفت: این مدل می‌تواند سرمایه‌گذار را در وضعیتی قرار دهد که سرمایه‌اش بازگشت‌پذیر باشد؛ صرفه‌جویی به میزان ۳۵ سی سی به ازای هر تن کیلومتر محاسبه شده و به سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود.
وی با بیان اینکه ۲۲ هزار واگن باری در کشور وجود دارد، افزود: برای رسیدن به حمل ۱۹۵ میلیون تن بار در سال با قطار باید ۲۸ هزار واگن باری خریداری شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین گفت: امیدواریم امسال قرارداد تولید ریل‌باس برای قطارهای حومه‌ای بین راه‌آهن به عنوان خریدار و سازنده که کنسرسیوم ایرانی – کره‌ای است، منعقد شود.
به گفته وی، یکی از اهداف دولت در ارتقای بهره‌وری راه‌آهن کنار گذاشتن واگن‌های فرسوده مسافری بود که در این راستا کل واگن‌هایی که عمر ۴۵ سال به بالا داشتند، از ناوگان حذف شد.
وی توسعه حمل‌ونقل حومه‌ای را یکی از اهداف راه‌آهن در حوزه رشد سهم مسافری خود عنوان کرد و گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا حمل‌ونقل ریلی عمومی ۳۰ درصد و در برخی کشورهای اروپایی ۵۰ درصد سهم حمل‌ونقل ریلی حومه‌ای است، اما در ایران این رقم فقط ۲ درصد است.
محمدزاده ادامه داد: در سال گذشته از ۲۳ میلیون مسافر ریلی حدود ۵ر۵ میلیون نفر با قطار حومه‌ای جابه‌جا شدند که امیدواریم در سال ۱۴۰۰ سهم قطارهای حومه‌ای به رقم بالای ۴۰ میلیون مسافر در سال برسد.
وی افزود: در تهران روزانه بیش از یک میلیون مسافر وارد شهر شده و از آن خارج می‌شود، گفت: اگر ۱۰ درصد از این مسافران هم جذب قطارهای حومه‌ای شوند رقم بزرگی در کاهش مصرف سوخت حاصل خواهد شد. در این زمینه روزانه ۵۰۰ هزار خودرو وارد تهران می‌شود و اگر بتوانیم بخشی از این تعداد را به ریل منتقل کنیم در حفظ محیط زیست و کاهش مصرف سوخت مؤثر است.
مدیرعامل راه‌آهن با اشاره به اینکه شرکت قطارهای حومه‌ای ذیل شرکت راه‌آهن تأسیس می‌شوند که فعلاً اساسنامه آن را به وزارت راه پیشنهاد داده‌ایم تا پس از آن به هیأت وزیران برود، افزود: برای تأمین ناوگان قطارهای حومه‌ای برنامه‌ریزی کرده‌ایم که با همکاری تولیدکننده داخلی (ایریکو) و مشارکت کره ریل‌باس‌ها را برای حمل‌ونقل حومه‌ای ریلی اختصاص دهیم.
وی در پاسخ به اینکه بهره‌بردار این قطارها چه بخشی خواهد بود، گفت: قطار حومه‌ای اقتصادی نیست، بنابراین دولت تأمین ناوگان را انجام می‌دهد و بهره‌برداری بر عهده شرکت‌ها خواهد بود.
معاون وزیر راه وشهرسازی در ادامه با اظهار اینکه طرح برقی کردن قطار تهران – مشهد در حال پیگیری است و برنامه تأمین مالی سهم طرف ایرانی در حال نهایی شدن است، اضافه کرد: امیدواریم تا قبل از پایان دی اعتبارات اسنادی (ال.سی) قرارداد گشایش یابد. در این حوزه مطالعات برقی کردن توسط مشاور کارفرما در حال انجام است.
وی بیان کرد: در ایستگاه تهران، خط آهن سریع‌السیر تهران – قم – اصفهان ایستگاه دارد و پس از آن در فرودگاه امام(ره) و سپس قم و اصفهان ایستگاه احداث خواهد شد.
محمدزاده با اشاره به وجود حلقه مفقوده ۳۵ کیلومتری شلمچه تا بصره برای تکمیل خط آهن ایران – کربلا، گفت: کشور عراق سهم خود را در این مسیر اجرا نکرد اما وزارت راه در این باره در حال مذاکراتی با بنیاد مستضعفان برای اجرای این ۳۵ کیلومتر است. اگر این ۳۵ کیلومتر تکمیل می‌شد تا کربلا خط ریلی وجود داشت و زائران به راحتی می‌توانستند با قطار به کربلا بروند.
وی ادامه داد: در این راستا وزارت راه و شهرسازی طی برگزاری جلسات با دولت عراق قبول کرد که پل روی شط‌العرب در کشور عراق را ایران بسازد و کشور عراق هم همزمان بقیه خطوط ریلی از شلمچه تا بصره را تکمیل کند.
مدیرعامل راه‌آهن افزود: تکمیل فقط همین پل که ایران احداث آن را بر عهده گرفت ۱۵۰ میلیارد تومان هزینه دارد که تأمین اعتبار آن هم مصوب شد، اما احداث این پل ریلی به تنهایی ارزش ندارد زیرا باید خط کامل شود، اما کشور عراق در این باره فعالیت چندانی نکرده است. پیش از این دولت عراق مکلف شده بود همزمان با احداث پل، عملیات ساخت خط آهن شلمچه تا بصره را اجرا کند که انجام نشد.
وی اظهار داشت: به دلیل آنکه کشور عراق نتوانست این ۳۵ کیلومتر را تکمیل کند به تازگی با بنیاد مستضعفان مذاکراتی را انجام داده‌ایم و مدلی طراحی کرده‌ایم که پل و کل مسیر توسط دولت ایران و با تعهد پرداخت از سوی طرف عراقی اجرا شود که در این باره منتظر ارائه تعهدات از سوی کشور عراق هستیم که وزیر راه و شهرسازی در حال پیگیری موضوع است.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: پیش از این راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران به دلیل عدم تکمیل این ۳۵ کیلومتر خط ریلی قطار ترکیبی ایران – کربلا را راه‌اندازی کرده بود که در قسمت مفقوده این خط آهن زائران از اتوبوس استفاده می‌کردند.
وی در ادامه با گلایه از تاخیر در اجرای برنامه تولید ریل ملی گفت: کارخانه ذوب‌آهن از برنامه زمانبندی تولید ریلی ملی عقب است و ما به دنبال روش تامین مالی خارجی برای تولید ریل توسط ذوب‌آهن هستیم. البته کل پول (۱۰۰ میلیارد تومان) ریل تولید ذوب‌آهن را پرداخت کرده که البته در حال حاضر بلوکه شده است و مهم‌ترین مسأله در این ماجرا نحوه تامین مالی است.
محمدزاده با اشاره به اینکه ما ریل را با فاینانس ۷ تا ۱۰ ساله خریداری می‌کنیم، افزود: اما ذوب‌آهن امکان تامین مالی را ندارد که به دنبال روش تامین مالی خارجی برای این کار هستیم.
وی همچنین با بیان اینکه ۲۵۰۰ کیلومتر خط آهن برای اتصال ۵ استان به شبکه ریلی در دست ساخت است، اظهار داشت: راه‌آهن میانه- اردبیل امسال به اتمام می‌رسد و پروژه‌های ریلی دیگری از جمله شیراز-بوشهر، کرمانشاه- ایلام و چابهار-زاهدان توسط شرکت ساخت در دست ساخت است.
