◄ دغدغه اصلی صنعت هوانوردی مسایل مالی است

قانون ورشکستگی در صنعت هوانوردی کشور به خوبی به اجرا در نیامده است.

به گزارش تین نیوز ، یک کارشناس هوانوردی در مورد مسایل روز صنعت هوانوردی کشور به سوالات خبرنگار ما پاسخ داد. این کارشناس صنعت هوانوردی معتقد است که بزرگترین ایرلاین حال حاضر کشور، هواپیمایی ماهان در دل تحریم های ظالمانه متولد شده، رشد کرده و در جایگاه فعلی قرار دارد. بنابراین، تحریم صنعت هوانوردی موضوع نگران کننده ای نیست. دغدغه بزرگ صنعت هوانوردی ایران، موضوع تامین منابع مالی است.

چند روز گذشته ایرلاین تازه تاسیس یزد ایر فعالیت خود را آغاز کرد. به نظر می رسد که متولیان این شرکت هواپیمایی تازه تاسیس، انگیزه زیادی برای توسعه گردشگری این شهر مهم تاریخی ایران دارند، به طوریکه علاوه بر پروازهای داخلی و منطقه ای، از یزد به هندوستان هم پرواز برقرار خواهد شد. آینده این ایرلاین نوپای دیار کویری ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟

من معتقدم که یزد ایر مدل موفق و خوبی را در حوزه هوانوردی پیاده کرده، به دلیل آنکه سرمایه گذار توانمندی از این شرکت هواپیمایی حمایت می کند. اگر صنایع را در دو بخش سرمایه بر و کاربر تقسیم کنیم، صنایع هواپیمایی و کشتیرانی در دسته صنایع سرمایه بر جای می گیرند. معمولا در تمام دنیا، صنعت هوانوردی توسط بانک ها و موسسات مالی و اعتباری حمایت می شوند.

باید توجه داشت که یزد ایر بر اساس مدل هوشمندی طراحی شده است، به طوریکه مجموعه معدن بزرگ چادرملو کاملا این شرکت هواپیمایی را پشتیبانی خواهد کرد. چنین مدل سرمایه گذاری در شرکت هواپیمایی لوفتهانزا هم وجود دارد، به طوریکه ایرلاین توسط هولدینگ های بزرگ ساپورت می شود و هواپیما به صورت لیزینگ در اختیار شرکت قرار می گیرد.

البته پیش از این، اجرای چنین مدلی به فولاد مبارکه اصفهان نیز پیشنهاد شده بود که در مورد قشم ایر صورت بگیرد که به دلایلی اجرایی نشد. از جهت طراحی سیستم، برنامه ریزی و ابعاد نظری، یزد ایر از الگوی مطلوبی تبعیت می کند. بنابراین این امید می رود که در صورت اجرای مناسب، شرکت هواپیمایی یزد ایر به موفقیت دست یابد.

فکر کنید به چه دلایلی شرکت های هواپیمایی کشور مکرر دچار مشکلات می شوند؟ 

همانگونه که در میان انسان ها علاوه بر زاد و ولد، مرگ و میر هم اتفاق می افتد، شرکت ها و سازمان ها نیز ممکن است روزی از رونق بیافتند، در عین حال مجموعه های جدیدی پدیدار شوند. ایرلاین نیز از این ماجرا مستثنی نیست، بعضی شرکت های هواپیمایی رو به رشد هستند و برخی دیگر با مشکلات بزرگ دست و پنجه نرم می کنند.

در خصوص مشکلات عمده ایرلاین ها اگر اشکال عمده ای وجود داشته باشد، قانون ورشکستگی در کشور به خوبی اجرا نمی شود. این قضیه صرفا در مورد صنعت هوایی صدق نمی کند و سایر بخش ها و شرکت ها نیز درگیر هستند. بر فرض، شرکت ها به هر دلیلی اعم از سیاسی، اجتماعی و دیگر مسایل ممکن است ورشکسته شوند، نظارت سازمان های ذی ربط در این زمینه بسیار ضعیف است و در بعضی موارد اصلا نظارتی وجود ندارد.

اگر این قانون به درستی اجرا شود، آن زمان به یک شرکت ورشکسته اصلا وامی پرداخت نمی شود، تسهیلات بانکی دریافت نمی کند و اموال آن مجموعه برای پرداخت بدهی های بانکی مصادره و فروخته می شود.  مثلا 70 درصد هواپیماهای شرکت لوفتهانزا در دست کمپانی های لیزینگ و یا بانک هاست. در ایران، بخش بانکداری کشور توان لازم برای پشتوانه سازی ایرلاین ها را در اختیار ندارد. از طرفی دیگر بی ارزش شدن پول ملی ایران است که برای تامین قطعات و توسعه ناوگان هوایی عملا تبدیل ریال به دلار کاری بس دشوار است.

تحریم های هوانوردی سال هاست که بلای جان این صنعت مادر شده اند، فکر می کنید ادامه مسیر با وجود تحریم ها به چه شکل ممکن است؟

باید توجه داشت که بزرگترین ایرلاین حال حاضر کشور، هواپیمایی ماهان در دل همین تحریم ها متولد شده، رشد کرده و در جایگاه فعلی قرار دارد. بنابراین، تحریم صنعت هوانوردی موضوع نگران کننده ای نیست. دغدغه بزرگ صنعت هوانوردی ایران، موضوع تامین منابع مالی است.

در ایام اخیر، اخبار متعددی در ارتباط با تاخیرهای مکرر پروازی یکی از شرکت های هواپیمایی مطرح شد که واکنش وزیر راه را در پی داشت. بدون اشاره به نام ایرلاین مورد نظر، به طور کلی چه دلایلی موجب بروز تاخیر های پروازی از این دست می شوند؟

مشکل اصلی آن است که سازمان هواپیمایی کشوری نقش نظارتی موثر را ایفا نمی کند. از طرف دیگر از میان تمامی هواپیماهای موجود در کشور، تقریبا کمتر از 50 درصد فعال هستند و در عین حال تقاضای پرواز نیز بالاست. با توجه به تعداد محدود هواپیماهای فعال کشور و همچنین وجود مشکلات متعدد در فعال نگهداشتن همین پرنده ها، عملا نظارت سازمان هواپیمایی کشوری بر پرواز این هواپیماها و اعمال سخت گیری بر آن ها کاری دشوار است.

پس با توجه به وضعیت تحریمی و مشکلات اقتصادی صنعت هوانوردی، نظارت سختگیرانه سازمان هواپیمایی کشوری به مانند تیر زدن به خود است. فرض کنیم سازمان متولی ایرلاین مربوطه را تعطیل کند، آن وقت تعداد زیادی از پرسنل آن مجموعه شامل خلبانان، کارمندان و مهمانداران شغل خود را از دست می دهند.

در حال حاضر بسیاری از شرکت های هواپیمایی در وضعیت ورشکستگی قرار دارند و اگر قانون ورشکستگی در مورد آن ها به اجرا در بیاید، باید از فعالیت منع شوند. لذا در صورت اعلام ورشکستگی فلان ایرلاین، تعداد زیادی افراد بیکار به خیل عظیم شهروندان بیکار مملکت اضافه خواهد شد. در حالی که اکثریت این افراد متخصص هستند.

در ماه های اخیر طبق اعلام سازمان هواپیمایی کشوری، چهار فروند هواپیمای ایرباس A340 به ناوگان هوایی ایران اضافه شد. بدون در نظر گرفتن نقدهای متفاوتی که پیرامون خرید هواپیمای چهار موتوره به کشور مطرح می شود، چرا از چنین هواپیمایی در مسیرهای دور برد مانند استرالیا و ژاپن استفاده نمی شود؟

علاوه بر اهمیت طول مسیر، باید به تعداد مسافر این مسیر توجه داشت و این که آیا در این مسیر ویزا به تعداد دلخواه صادر می شود یا خیر؟ زمانی بود که برای سفر کارگران ایرانی به ژاپن نیاز به ویزا نبود و در آن زمان ایران ایر پرواز به توکیو را برقرار می کرد. در آن دوره، بلیط پرواز تهران توکیو در ورزشگاه آزادی قرعه کشی و صادر می شد.

در سال های اخیر، هواپیمایی ماهان پروازهای خود را به کشور چین افزایش داده است، چرا که تجار ایرانی و چینی مکرر بین دو کشور در حال رفت و آمد هستند و صدور ویزا هم به شکل مطلوبی در جریان است. بر فرض که پرواز استرالیا برقرار شود، آیا مسافر به تعداد کافی در آن مسیر وجود دارد یا نه؟