◄ اظهارت عجیب رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در دو سال گذشته

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ادعا می کند که تعداد ناوگان هوایی افزایش یافته و عمر ناوگان رو به کاهش است، در حالیکه مسیرهای پر رفت و آمد داخلی با کمبود پرواز مواجه هستند. هنوز آمار دقیقی از هواپیماهای وارداتی به کشور نداریم.

به گزارش تین نیوز، کارنامه دو ساله محمد محمدی بخش رئیس سازمان هواپیمایی کشوری سرشار از اظهارات عجیب و بعضا غیر واقع در مورد صنعت هوانوردی کشور بوده است. از ادعای ساخت هواپیمای مسافری همتراز با بوئینگ و ایرباس گرفته تا آمار به نظر خلاف واقع در مورد ناوگان هوایی کشور. مطابق ادعاهای محمدی بخش می بایست تا پایان سال ناوگان فعال کشور به 250 فروند هواپیما برسد که البته رقم قابل توجهی است، اما سوال اینجاست که چرا همچنان کمبود پرواز در برخی مسیرهای پرمسافر داخلی دیده می شود و انگار بخشی از ناوگان به مناطقی پرواز می کند که ما بی خبریم.

ادعاهای رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در مورد ساخت هواپیمای مسافربری در مصاحبه با دلاوری خبرنگار صدا و سیما انجام گرفت. محمد محمدی بخش در این مصاحبه مدعی شد که ایران در آینده ای نزدیک بالاتر از چین و روسیه خواهد ایستاد و پرنده هایی هم رده بوئینگ و ایرباس تولید خواهد کرد. ضمن احترام به زحمتکشان صنعت هوانوردی ایران که علی رغم مشکلات فراوان همچنان چرخ این صنعت را می چرخانند باید متذکر شویم که توانمندی ساخت یک محصول دلیلی بر اقتصادی بودن تولید آن محصول در داخل کشور نیست. آمریکا بخش قابل توجهی از قطعات هواپیمای بوئینگ را از شرکای خارجی خود تامین می کند، ایرباس نیز بخشی از تولیدات ایرباس A320 را به چین واگذار کرده است. اگر فرض بگیریم که کشورمان در یک ائتلاف بین المللی با کشورهای همسوی خود همچون روسیه و هند هواپیما تولید کند، آن وقت می توان آینده مطلوبی را متصور شد. فراموش نمی کنیم که صنعت هوانوردی ایران بعد از چهار دهه تحریم های همه جانبه توانسته است سرپا بایستد و این خود مرهون توانمندی و استعداد جوانان این مرز و بوم بوده است، اما مسئله ساخت هواپیمای مسافری در کلاس بین المللی قضیه ای متفاوت است که فراتر از ابعاد فنی باید بدان نگریسته شود، چرا که توانمندی یک کشور از لحاظ دانش و تجربه و تکنولوژی دلیلی بر ظرفیت آن کشور برای تولید صنعتی و انبوه هواپیمای مسافربری نیست. 

واردات 60 فروند هواپیما در طول 20 ماه و کاهش عمر ناوگان هوایی کشور

محمدی بخش اواخر تابستان ادعا کرد که سن ناوگان هوایی کشور از زمان تصدی او در سازمان هواپیمایی کشوری تا کنون کاهش یافته است و قول داد که سن ناوگان تا کمتر از 20 سال نیز برسد. نبود شفافیت در آمار ناوگان هوایی ایران ماجرای جدید نیست، بلکه سالهاست رسانه های تخصصی، سازمان و نهادهای پژوهشی و حتی سازمان های تصمیم گیر مرتبط به علت نبود یک مرجع مناسب پاسخگویی در قبال وضعیت ناوگان فعال و غیرفعال کشور همواره به بن بست آماری برخورده اند. گویا که هواپیما شکلات و آبنبات است که به تعداد زیاد در بازار وجود داشته باشد که  ده ها سال است که نمی توان اطلاعات درستی در مورد تعداد معدودی پرنده شناسنامه دار ارائه کرد. اکنون رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با دستی پر آمده و مدعی شده تا پایان سال تعداد ناوگان هوایی ایران به عدد 250 فروند می رسد که این عدد نیز احتمالا آمار دقیقی نیست و حدودی بیان شده است. ادعای دیگر محمدی بخش آن است که در طول 20 ماه گذشته 60 فروند هواپیما وارد کشور شده و نیمی از آنها بر خط هستند. در اینجا اشاره نمی شود که تایپ این پرنده ها از چه نوعی است، به کدام مسیرها پرواز می کند و چند درصد آنها در خدمت مسیرهای پر مسافر داخلی و خارجی هستند و چرا در مسیرهای پرمسافر با کمبود بلیت مواجه بوده ایم؟

ورود 60 فروند هواپیما به کشور در کمتر از دو سال در حالی که ناوگان هوایی ایران در طول دو دهه گذشته به زحمت روی عدد 180 استوار مانده است، رقمی بس بزرگ است. یعنی کشوری که در طول دو دهه گذشته در دوران پسابرجام به زحمت توانست دو جت برد بلند و یک جت برد متوسط خریداری کند و بخشی از ظرفیت ناوگان هوایی بر اثر نبود قطعه کاملا زمینگیر است، ناگهان در عرض 20 ماه می تواند 60 فروند هواپیما وارد کند که تقریبا معادل 35 درصد کل ناوگان فعال کشور و رکوردی بی نظیر است که چه بسا بتوان ایران را با کشورهای منطقه نیز قیاس کرد. اما سوال اینجاست که اگر این 60 فروند پرنده مجهول الهویه وارد کشور شده اند، چرا کمبود بلیت هواپیما به خصوص در ماه های اخیر فریاد همه را بلند کرده است، به طوریکه در مسیرهای پر مسافری همچون تهران به مشهد نیز با کمبود پرواز مواجه هستیم.

در مورد جوان تر شدن عمر ناوگان نیز محمدی بخش اشاراتی را داشت که با برخی آمارها تناقض دارد، نخست آنکه در گزارش 22 آگوست 2021 دفتر قابلیت سازمان هواپیمایی کشوری عنوان شده است که عمر ناوگان هوایی کشور (فعال و غیر فعال) در مرداد ماه 1400 برابر با 26.8 سال بوده و متوسط عمر ناوگان فعال نیز عدد 24 سال را نشان داده است. در حالیکه محمدی بخش در اظهارات اخیر خود مدعی شد که عمر ناوگان از 28.5 در سال 1400 به 26 سال در سال جاری رسیده است و احتمالا در آینده ای نزدیک به زیر بیست سال نیز خواهد رسید. مجموع ادعاهای شخص اول صنعت هوایی کشور در دو سال مدیریت او بر سازمان هواپیمایی کشوری هر چند تعجب آور بوده، اما در صورت صحیح بودن و عدم اشاعه آمار و ارقام و اطلاعات نادرست می بایست به گونه ای دقیق تر بیان شود که تطابق این صحبت ها با واقعیت بر همگان عیان شود.