اهمیت ادغام حملونقل حومهای با درون‌شهری
در چند روز گذشته وزیر راه و شهرسازی در جلسه شورای شهر تهران حضور یافت. از مطالبی که او در این جلسه گفت، این جمله را بسیار می‌پسندم: «حملونقل حومهای باید با مترو تهران ادغام و یکپارچه شود؛ این کار برای حل معضل ترافیک، راهکاری پرهزینه اما اساسی است»
در چند روز گذشته وزیر راه و شهرسازی در جلسه شورای شهر تهران حضور یافت. از مطالبی که او در این جلسه گفت، این جمله را بسیار می‌پسندم: «حملونقل حومهای باید با مترو تهران ادغام و یکپارچه شود؛ این کار برای حل معضل ترافیک، راهکاری پرهزینه اما اساسی است»
من هم معتقدم تفکیک و مرزبندی سازمانی بین حلقه‌های زنجیره حملونقل در کلان‌شهرها نمی‌تواند راهکار درستی باشد. جابه‌جایی این چند میلیون نفری که همواره بین تهران و حومه در تردد هستند را نمی‌توان به سازمان‌ها و متولیان مختلفی سپرد. از بین رفتن یکپارچگی در سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های حملونقل در کلان‌شهرها همان پاشنه‌آشیل این بخش مهم است.
نمی‌توان گفت شهرداری متولی مترو و حملونقل شهری باشد؛ وزارت راه‌وشهرسازی متولی حملونقل حومهای و شرکت راه‌آهن متولی حملونقل ریلی حومهای باشد. همچنین به این پازل باید ساختار متفاوت ۲ استان همجوار تهران و البرز را هم اضافه کرد که هریک به‌طور جداگانه همه این سازمان‌ها، شهرداری‌ها، متروها و... را دارند.
همین مسئله را دی ۹۵ در مطلبی با عنوان «نقدی بر مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر تشکیل شرکت حملونقل ریلی مسافری حومهای» موردتوجه قرار دادم. در این مصوبه، تشکیل شرکت قطارهای حومهای ریلی زیر نظر شرکت راه‌آهن در برنامه ششم توسعه مدنظر قرارگرفته است. در این مطلب پیشنهاد دادم چون نمی‌توان یکپارچگی را از مدیریت حملونقل حومهای گرفت و این کار نتایج مناسبی برای توسعه حملونقل حومهای ندارد، بنابراین بهتر است حملونقل حومهای ریلی و جاده‌ای در یک ساختار یکپارچه قرار گیرند و زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی باشند؛ نه شرکت راه‌آهن.
مشابه چنین ساختاری را در سایر کشورها به‌وفور می‌توان یافت، ازجمله می‌توان به تجربه موفق راه‌اندازی شرکت GoTransit در انتاریوی کانادا اشاره کرد که وظیفه حملونقل حومهای کلان‌شهر تورنتو را بر عهده دارد و سالانه بیش از ۶۵ میلیون مسافر حومهای ریلی و جاده‌ای را جابه‌جا می‌کند. این شرکت زیرمجموعه شرکت Metrolinx وابسته به دولت انتاریو است که به‌منظور ارتقای هماهنگی و یکپارچگی بین همه شیوه‌های حملونقل در کلان‌شهر تورنتو و حومه‌اش در سال ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶ شمسی) ایجادشده است. شرکت Metrolinx همچنین وظیفه توسعه شبکه خطوط ریلی و جاده‌ای و ایستگاه‌ها و پایانه‌های مشترک ریلی و جاده‌ای و پایانه‌های مشترک خطوط مترو و خطوط حومه کلان‌شهر تورنتو را بر عهده دارد.
مجید بابایی - پژوهشگر فناوری و حملونقل
