◄ درآمد پایدار دولت؛ ماندگاری ارزش پولی
بهنظر میرسد با منطق زکات در اقتصاد اسلامی مالیات بر خانههای لوکس، ماشینهای گران قیمت، سکه و دلار و ... نیز باید مورد توجه نمایندگان قرار گیرد.
درآمد پایدار موضوعی است که از سالها پیش برای شهرداریها مطرح شده تا این نهاد اجتماعی مجبور به فروش ارتفاع شهرهای کشور و سایر تخلفات نشود و از سوی دیگر چشم طمع از منابع دولتی و بودجه عمرانی کشور فرو بندد.
گفته میشود حمل و نقل عمومی و مدیریت پسماند کلانشهرها بهویژه تهران نیاز به تزریق دائم پول دارند که در شرایطی مانند بروز یک بیماری واگیردار مانند کرونا حساسیت بیشتر یافته و منابع بیشتری میطلبند.
بر این اساس در پی تلاش گذشته نمایندگان شوراهای شهر و شهرداران کلانشهرها بهویژه تهران در سال 98 دو لایحه برای اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده و درآمدهای پایدار شهرداریها به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد شد.
روح کلی حاکم بر این قوانین تغییر منابع تامین مالی بودجه شهرداریهای است تا ارتفاع فروشی ساختمانها را رها کنند.
اما موضوع درآمد پایدار فقط اختصاص به شهرداریها و دهداریها ندارد و در مراتب بالاتر باید برای بزرگترین و مهمترین نهاد خدماتی و عمرانی کشور یعنی دولت هم در اندیشه درآمد پایدار باشیم چرا که فقدان درآمد پایدار برای دولت، تکالیف سنگین عمرانی و بدنه بزرگ کارمندی و در نهایت کسری بودجه انگیزهای مید تا دولت هم با اجازه افزایش نرخ ارز و پیشفروش آینده بیفتد که این کار دولتها، به عادتی ناپسند تبدیل شده که نتیجه آن کاهش ارزش پول ملی است.
در ابتداء نامه 53 نهج البلاغه حضرت علی(ع) به مالک اشتر چنین میفرمایند:
این فرمان بنده خدا علی امیرمومنان به مالک اشتر پسر حارث است در عهدی که با اودارد، هنگامی که او را به فرمانداری مصر برمیگزیند تا خراج دیار را جمع آورد، و با دشمنانش نبرد کند، کار مردم را اصلاح و شهرهای مصر را آباد سازد.
در این جمله جمعآوری خراج بر نبرد با دشمن، اصلاح وضع مردم و آبادانی شهرها پیشی یافته شاید برای اینکه بدون منابع مالی نه امکان دفاع از کشور فراهم است، نه رسیدگی به وضع مردم ممکن و نه آبادسازی شهرها میسر میشود.
تاکید خداوند متعال بر ضرورت آمادگی امت اسلامی برای مبارزه با دشمنان با قید استطاعت (آیه 60 سوره مبارکه انفال)، اشاره حضرت حق به دارایی به عنوان قوام افراد و جامعه در قرآن کریم و امتناع مومنین از واگذاری دارایی به افراد سفیه (آیه 5 سوره مبارکه نساء) و از سوی دیگر فراخواندن ربا خواران به اعلام جنگ با خدا (آیه 279 سوره مبارکه بقره) و احادیث معتبر در خصوص شدت گناه رباخواری در اسلام نشان از اهمیت ویژه این مبحث در تحقق تمدن اسلامی دارد.
برای تحقق درآمد پایدار در این ایام که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در حال برگزاری است به تبلیغات نامزد حزب دمکرات رجوع میکنیم که در مقابل ترامپ فشار حداکثری را به نفع جمهوری اسلامی و به ضرر منافع آمریکا دانسته است.
وی اعلام کرده است نرخ مالیات بر افزایش ارزش داراییها و سرمایهها را نیز افزایش میدهد منوط به اینکه ارزش این داراییها طی یک سال بیش از یک میلیون دلار افزایش یافته باشد، (پیشتر نرخ مالیات بر افزایش ارزش داراییها در آمریکا کمتر از 24 درصد بوده و بایدن در نظر دارد آنرا به کمتر از 40 درصد برساند). به گزارش CNN در 20 اکتبر 2020 افراد صدک بالا (یک درصد پردرآمد بالا) حدود 16درصد درآمدشان پس از مالیات کمتر خواهد شد که قبلا ادعا شده حدود 75درصد وصولی مالیات برنامه مالیاتی جو بایدن خواهد بود.
در نظام جمهوری اسلامی رئیس جمهور نمیتواند این وعدهها را به مردم بدهد چون برای این موارد به مصوبه مجلس نیاز است که نمونه آن در موضوع مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 مشاهده میشود که بر اساس لایحه پیشنهادی دولت به صورت آزمایشی به تصویب نمایندگان رسید و اکنون مدتی است طرح مالیات بر عایدی سرمایه در مجلس مورد بررسی نمایندگان مجلس قرار گرفته و نیز مالیات بر خانههای خالی و بهنظر میرسد با منطق زکات در اقتصاد اسلامی مالیات بر خانههای لوکس، ماشینهای گران قیمت، سکه و دلار و ... نیز باید مورد توجه نمایندگان قرار گیرد. همچنین برای اثربخشی بیشتر درآمد پایدار، ضروری است برای اولویتبندی طرحهای عمرانی و افزایش بهرهوری نیز اقدام شود.
* کارشناس حمل و نقل