◄تجربیات خرید لوکوموتیو آلستوم
تین‌نیوز، عباس قربانعلی بیک | پس از تجربه موفق تغییرات لکوموتیوهای سری دوم جی ای که موفقترین لکوموتیو طی ربع قرن اخیر در راهآهن ایران شده بود بررسیهایی برای یافتن لکوموتیوهای جدید GM که مذاکرات آن از سال ۶۹ و همزمان با مذاکرات خرید لکوموتیوهای GE شروع ولی بدلیل مشکلات تحریم به نتیجه نرسیده بود آغاز شد.
با افزایش بار محوری لکوموتیو سری دوم جی ای از 20 به 22.5 تن برای و با توجه به قابلیت بار محوری ۲۵ تن و قواره (گاباری) بزرگ در راهآهن بافق- بندرعباس پیشنهاد شد که از لکوموتیوهای مشابه و متداول در راهآهنهای آمریکا استفاده شود تا مشکلات لکوموتیوهای سری اول جی ای تکرار نشوند.
شرکت جنرال موتورز پیشنهاد لکوموتیوهای جدید با تراکشن موتورهای جریان متناوب را با نام SD70i را ارائه نمود که با توان ۴۰۰۰ اسب و بار محوری 25 تن قابلیت کشش آنها تقریبا برابر ۳ لکوموتیو معادل میشد یعنی یک لکوموتیو میتوانست باری بیش از ۴۰۰۰ تن را در فراز ۱۰ در هزار حمل نماید و این در حالی بود که یک لکوموتیو جی ام سنگین در آن زمان (پس از مرحله اول افزایش کشش) فقط ۱۵۰۰ تن بار را در آن شرایط حمل می‌نمود، پس از جی ام شرکت جی ای نیز پیشنهاد لکوموتیوهای سنگین C40-8i را با بار محوری 25 تن و تراکشن جریان مستقیم ارائه کرد.
با کسب این نتایج و حل نشدن مشکلات خرید لکوموتیوهای جی ام تلاشهایی برای خرید لکوموتیو از سایر کشورهای غیر آمریکایی شروع شد و با وجود اینکه ابتدا در مشخصات فنی قید تراکشن موتور جریان متناوب برداشته شد ولی با پیشنهاد مناسبی که از شرکت آلستوم فرانسه دریافت گردید مشخصات اولیه در جریان مذاکرات فنی تغییراتی یافت و هدف اولیه که حمل بار بود با قابلیت تراکشن موتورهای جریان متناوب به حمل بار و مسافر تغییر یافت و لکوموتیوی با توان ۴۰۰۰ اسب با بار محوری ۲۰ تن با تراکشن موتور جریان متناوب و کشش مداوم 41 تن (با امکان افزایش به ۲۵ تن) با سرعت 140 با قابلیت 150 کیلومتر حاصل شد
(البته بعدها و در ادامه مذاکرات گروه بعدی این لکوموتیوها با تقلیل مشخصات مشترک به دو نوع باری و مسافری تفکیک شدند).
با توجه به نتایج بررسیهای سال ۷۱ در خصوص اقتصادی نبودن برقیسازی راهآهن بافق- بندرعباس و با ملاحظه سهم بالای قیمت لکوموتیوهای برقی، با استعلام از آلستوم پیش بینی برقی شدن این لکوموتیو با پلاتفرم مشترک با قابلیت توان ۶ مگاوات بعمل آمد که چند سال بعد این منطق توسط بمباردیر در لکوموتیوهای مسافری یونان بکار بسته شد و چین با سفارشات عمده به چندین شرکت از جمله آلستوم توانست تحول بزرگی در راهآهن برقی باری جهان ایجاد نماید.
با وجود تجربیات حاصل از آزمون سختگیرانه لکوموتیوهای جی ای که منجر به تغییرات شدید لکوموتیوهای سری اول و اصلاحات اساسی لکوموتیوهای سری دوم گردید با ورود لکوموتیوهای آلستوم این رویکرد بکار گرفته نشد و در نتیجه بیشتر مشکلات این لکوموتیوها پس از اتمام دوران گارانتی بویژه در موتور دیزل بروز نمود و این در حالی است که نتایج بررسی آماری در اوایل دهه 80 به مسئولین وقت ارائه شد که مبین حمل بار ۳۰ درصد کمتر از ظرفیت اعلام شده بود.
موفقیت دیگر این لکوموتیو در سیستم ترمز بود که برای اولین بار از سیستمی غیر آمریکایی بهره میبرد و با موفقیت حاصله علاوه بر این لکوموتیو نوع مشابه آن در ۱۵۰ لکوموتیو دیزل الکتریک زیمنس ساخت مپنا نیز بکار گرفته شد، سیستمهای الکترونیک قدرت، ژنراتور، سیستم بدنه و بوژی نیز از موفقیتهای این طرح به شمار میرفتند، همچنین در زمان مذاکرات پیشنهاداتی اختیاری برای نصب سیستم تامین توان واگنهای مسافر ATC, Locotrol, GPS ,HEP و کنترل سرعت نیز اخذ گردیدکه هریک میتوانستند کارآیی لکوموتیو را افزایش دهند.
