◄ تنسی تاکسیدو و آلودگی هوای تهران

وبلاگ عباس قربانعلی بیک-دو دهه پیش یکی از بزرگان سیاست و صنعت کشور در پاسخ یکی از خبرنگاران در مورد زمان توقف تولید پیکان پاسخ دادند که ما همه پیکان تولید می­‌کنیم (مشابه مشکل پیکان همه جا هست)، چند هفته پیش هم یکی از تحلیگران اجتماعی اقتصادی با یادآوری کارتون «تنسی تاکسیدو و چاملی» خاطره برای کودکان دهه شصت را یادآوری کردند.

تنسی و چاملی تلاش می‌کنند کارهایی انجام دهند که برای‌شان مفرح یا حلّال مشکلات باشد. این دو هر بار ایده‌ای به ذهن‌شان می‌رسد و برای عملی کردن آن از باغ وحش می‌گریزند و پیش پروفسوری می‌روند به نام «آقای ووپی». ووپی پروفسوری است که همه چیز می‌داند، کمدی دارد که انواع وسایل علمی در آن است و تخته سیاه سه بعدی را از میان کمدش بیرون می‌کشد و شروع می‌کند درباره ایده «تنسی تاکسیدو و چاملی» توضیح می‌دهد.

مدیر در سبک «تنسی تاکسیدو و چاملی» بی‌حوصله است، وقت و حال ندارد بپرسد "چقدر، برای چه کاری، توسط چه کسی، با چه تضمینی، دارای چه اثری، در چه بازه زمانی، بر اساس چه الگویی، به اعتبار کدام آزمون، مقایسه‌شده با کدام کشور، تأییدشده توسط کدام مطالعه، پشتیبانی‌شده با کدام سند سیاستی، اجرای آزمایشی در کدام مقیاس و ...؟"

در چند دهه اخیر آلودگی هوا نه فقط به یکی از مهمترین دغدغه‌های مسئولان شهر تهران و سایر کلان‌شهرها تبدیل شده بلکه پیامدهای زیان‌بار این پدیده از جمله تعطیلی وزارتخانه ها، موسسات و شرکتهای دولتی و دانشگاهها و مدارس و تحمیل هزینه‌های سنگین درمانی سبب انتقال مشکلات به مسئولین دولت و نمایندگان مجلس هم شده است.

معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت نیز در یادداشتی نسبت به بروز فاجعه مه دود لندن و مرگ ومیر گسترده بر اثر آلودگی هوا در تهران هشدار داده است. ایشان از مرگ سالانه 30 هزار ایرانی (یعنی 15 برابر کشته های زلزله) بر اثر آلودگی هوا خبر داده و گفته 150 هزار نفر  با هزینه های کمرشکن بستری می‌شوند؛ آلودگی هوا، باعث کاهش ۵ سال از عمر تهرانی‌ها شده است. این در حالی است که مدارس تهران برای آلودگی هوا چندین روز تعطیل شدند.

برای حل این عارضه توسعه فضای سبز به عنوان یکی از مهمترین راهکارها و شاخصهای ارزیابی عملکرد گروه مدیریتی شهرداران بویژه در کلانشهر تهران محسوب می‌شود.

وقتی توسعه فضای سبز بعنوان هدف هدف منظور شود با یک تقسیم بندی ساده سهم هر منطقه شهرداری برای احداث فضای سبز مشخص می‌شود و مدیران مربوطه با گرفتن اعتبارات مورد نیاز مراحل اجرایی کار را با سرعت آغاز می‌‌کند.

رویکرد برخی از مدیران مستقل از گرایش سیاسی در پاسخ چگونگی انجام کار اینست که برای جلوگیری از هرگونه فوت وقت  با بررسی علمی و استفاده از ظاهر تجربیات سایر کشورها راه حل تجربه شده را بدون چون و چرا اجرا کنند.

این رویکرد را می‌توان مشابه رویکرد تنسی دانست که راه حل مشکل را قبلا در ذهن خود انتخاب کرده و برای چگونگی انجام کار از مرجع علمی یعنی آقای ووپی سوال می‌کند و آقای ووپی هم پاسخ را در تخته سیاه سه بعدی خود تشریح می‌کند و مدیر با انگیزه زیاد و حس مثبت برای تحقق آن تلاش می‌کند که ما آن را رویکرد علمی- احساسی می‌نامیم.

در مقابل این رویکرد رویکرد عقلی- علمی است که اول با پرسش چرا کار را آغاز می‌کند و پس از مشخص شدن عوامل و ریشه ها به یافتن روش حل مشکل و پاسخ چگونگی حل مشکل می‌پردازد (رویکرد 7 گامی تویوتا برای حل مسئله).

موضوع آلودگی هوا فقط به عنوان نمونه محسوس برگزیده شده که با این رویکرد چند تفاوت در تصمیمات مشاهده می‌شود از جمله، کاشت درختان همیشه سبز به جای درختان دو فصلی، کاشت درختان ده سال به بالا به جای نهال، توسعه درختکاری بجای چمنکاری، افزایش فضای سبز در مناطق غربی و مرکزی مانند بوستان ولایت بجای لویزان، طرح ترافیک ناکارآمد و ... . آیه 11 سوره مبارکه رعد تا نفس خود را تغییر ندهیم خداوند سرنوشت ما را تغییر نخواهد داد.