◄ تحقق وعدههای انتخاباتی ترامپ در گرو فروش «بوئینگ» به ایران
بر کسی پوشیده نیست که اگر بوئینگ از فروش هواپیما به ایران منع شود، شرکتهای دیگر کشورهای تولید کننده هواپیما این خلا را پر کنند و مشخص خواهد بود که وعده ترامپ مبنی بر اینکه «از صنایع و کارگران امریکایی در رقابت با همتایان خارجیشان حفاظت خواهد کرد» دروغ و شعاری بیش نیست.
اکرم فیضآبادی* روز گذشته «توماس اردبرینک» رئیس دفتر روزنامه نیویورک تایمز در تهران در مقالهای نوشت: ترامپ علاقمند به تجارت به ایران است.
او در این مقاله به ابعاد مختلف روابط ایران-آمریکا-عربستان اشاره کرده و در ادامه آورده است، هر چند میان ایران و آمریکا تنش وجود دارد اما به نظر میرسد که دولت ترامپ به یک درک مهم راجع به ایران رسیده است و به تجارت با ایران تمایل دارند.
توماس اردبرینک بر این باور است، در ظاهر امر اگرچه نیش و کنایهها بین تهران و واشنگتن رد و بدل میشود اما در ایران؛ تهران منتظر است تا یک ناوگان از هواپیماهای «بوئینگ» ساخت آمریکا را که طی دو قرارداد به ارزش 22 میلیارد دلار میان ایران با این شرکت آمریکایی امضا شده است را تحویل بگیرد.
در ادامه این مقاله ذکر شده است، آخرین قرارداد میان خطوط هوایی «آسمان» ایران با شرکت هواپیماسازی «بوئینگ» و ماه بعد از مراسم تحلیف ترامپ امضا شد.
بر اساس این مقاله منتشر شده در روزنامه نیویورک تایمز آمده است؛ ترامپ یکی از منتقدان سرسخت توافق هستهای ایران است و آن را بدترین قراردادی که تا به حال آمریکا آن را امضا کرده نامیده است.اما ترامپ در ورای این ظاهر تندش نسبت به ایران؛ در سکوت کامل در ماههای آوریل و می دستورالعمل فسخ پارهای از تحریمهای ایران را امضا کرد، با این حساب قرارداد بوئینگ با ایران معتبر خواهد ماند و ایران میتواند تجارت بینالمللی داشته باشد و به داراییهایی که سالهاست در آمریکا توقیف مانده است دسترسی داشته باشد.
در این مقاله به مواردی اشاره کرده است که آمریکا مانع روابط تجاری با ایران نخواهد شد لذا این موضوع نمیتواند به قرارداد هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» و بوئینگ صدمهای وارد کند، اما در ادامه قصد داریم نکات مهمی در خصوص عواقب منع فروش بوئینگ به ایران را بررسی میکنیم.
چند روز گذشته بازهم وزارت خزانهداری آمریکا در اظهارنظری جدیدی مبنی بر اینکه قرارداد بین ایران و بوئینگ- ایرباس را بازنگری خواهیم کرد را مطرح کردند؛ در همین راستا قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در گفتوگو با تیننیوز عنوان کرد: آمریکا نمیتواند مانع فروش هواپیما به ایران شود در غیر این صورت این کار نقض آشکار برجام است.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بیش از آنکه در «پرستیژ» یک رییس جمهور باشد یک تاجر ثروتمند است که به خوبی با الفبای تجارت بینالمللی آشناست و بیگمان از کسب پول از هیچ کشوری چشمپوشی نمیکند که همین امر مُهر تائیدی بر این موضوع است.
بر اساس این گزارش، اشتغال و بهبود وضعیت کسبوکار در آمریکا دو وعده مهم انتخاباتی دونالد ترامپ بود که توانست با وعدهها سکان ریاستجمهوری این کشور را بر عهده بگیرد لذا طبیعی است که تمام تلاش خود را برای تحقق این وعدهها صورت دهد. پس از اینکه ترامپ پیروز انتخابات آمریکا شد، با هدف حمایت از اقتصاد داخلی دو فرمان اجرایی را صادر کرد.
این دو فرمان اجرایی دونالد ترامپ با هدف جلوگیری از زیانهای وارده به منافع تجاری کشورش بود؛ یکی برای مقابله با تولیدکنندگان خارجی که محصولات ارزان قیمت خود را روانه بازارهای آمریکا میکنند و دیگری کشورهایی را هدف قرار می دهد که تراز مبادلات تجاریشان به زیان آمریکاست.
قرارداد خرید 60 فروند هواپیمای بوئینگ توسط ایران نیز همگام با سیاستهای ترامپ یعنی ایجاد اشتغال، حمایت از تولیدات داخلی، بهبود اقتصاد و ... است بر همین اساس لغو قرارداد با ایران منتقی به نظر نمیرسد.
مسلما لغو قرارداد ایران با بوئینگ، این کمپانی را نیز متضرر خواهد کرد و این امر مغایر وعدههای انتخاباتی ترامپ و سیاستهای وی در حمایت از شرکتهای تولیدکننده داخلی خواهد بود اما شاید طبیعی است که آمریکا قصد داشته باشد سنگ اندازیهایی کند ولی این موضوع خیلی جدی به نظر نمیرسد.
بر کسی پوشیده نیست که اگر بوئینگ از فروش هواپیما به ایران منع شود، شرکتهای دیگر کشورهای تولید کننده هواپیما این خلا را پر کنند و مشخص خواهد بود که وعده ترامپ مبنی بر اینکه «از صنایع و کارگران امریکایی در رقابت با همتایان خارجیشان حفاظت خواهد کرد» شعاری بیش نیست.