عبور خودرو از گردنه رکود
تین نیوز | تحریم‌های اعمال شده از سوی غرب علاوه بر افزایش هزینه‌های خودروسازان باعث افت تولید خودرو در سطح كشور شد، با این حال با توجه به برچیده شدن برخی تحریم‌ها و اخبار خوش مخابره شده از مذاكرات در كنار حضور خودروسازان خارجی در كشور، صنعت خودرو در كانون توجهات فعالان بورس تهران قرار گرفته است.
رونق خودروسازان در پی رونق اقتصاد
صنایع پیشرو در شرایط ركود و رونق اقتصادی از هم متفاوتند؛ در حالت ركود اقتصادی، به دلیل كاهش تولید و مبادلات و افزایش ریسك‌ها تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری در صنایعی ایجاد می‌شود كه با نیازهای اساسی جامعه مرتبط هستند مانند صنعت مواد غذایی اما در شرایط رونق كه سرعت و تعداد معاملات افزایش می‌یابد و نرخ رشد شیب مثبتی به خود می‌گیرد سرمایه‌گذاران به صنایعی روی می‌آورند كه نیازهای سطح بالاتری از جامعه را برآورده می‌سازند كه از جمله این صنایع، صنعت خودرو است. در بازارهای جهانی به طور متوسط صنعت خودرو در مقایسه با سایر صنایع به هنگام رونق، از
سایرین سودآورتر ودر زمان رکود از آنها زیان‌ده‌تر است.
در سال 93 كه شیب افزایش قیمت‌ها كاهش پیدا كرده و نهادهای بین‌المللی كاهش نرخ تورم و شروع رشد اقتصادی را برای ایران پیش‌بینی می‌كنند، صنعت خودرو كشور با اخبار خوش و افزایش اقبال سرمایه‌گذاران روبه‌رو است، به نحوی كه در بسیاری از روزها شاخص كل رنگ خود را به تاسی از رنگ خودرویی‌ها انتخاب می‌كند. دور از ذهن نیست كه در چنین شرایطی انتظار بهاری سبز برای خودروسازان وطنی داشته باشیم.
رشد 13 درصدی شاخص امسال صنعت خودرو
بورس تهران سال 92 كام سرمایه‌گذاران خود را با بازدهی بیش از 107 درصدی شیرین كرد.
در این میان سرمایه‌گذاران گروه خودرویی 31 درصد بیش از شاخص كل بازدهی كسب كردند و طی سال 92 شاخص گروه خودرو بیش از 138 درصد رشد كرد. در این بین سایپاآذین ركورددار بود. شركتی كه با رشد
690 درصدی ارزش هر سهم خود، سهامدارانش را شگفت‌زده كرد.
سال 93 برای عموم بازار با ابهاماتی مانند نرخ خوراك پتروشیمی‌ها، نرخ سود سپرده‌ها، عدم افزایش قیمت‌ها در گروه‌هایی چون سیمان، قند، لبنیات در كنار ابهامات پالایشگاهی‌ها آغاز شد كه باعث افت حدودا 8 درصدی شاخص كل از ابتدای سال تا دیروز شده است.
در چنین شرایطی سهامداران صنعت خودرو طی مدت مشابه شاهد رشد بیش از 13 درصدی شاخص گروه خودرو بودند (جداول شماره 1 و 2).
اهرم عملیاتی به مدد خودروسازان می‌آید
اهرم عملیاتی همان شاخص ریسك تجاری است كه از تغییرات در سود به دلیل استفاده از هزینه‌های ثابت عملیاتی در ساختار هزینه‌های شركت به وجود می‌آید و به تغییرات فروش وابستگی دارد.
هر قدر اهرم عملیاتی بالاتر باشد ریسك تجاری بالاتر است. شركت‌های خودروساز كه سرمایه‌بر هستند در مقابل شركت‌های كاربر دارای اهرم عملیاتی بالاتر و در نتیجه ریسك تجاری بالاتری هستند. صنعت خودرو علاوه بر دارا بودن اهرم عملیاتی بالا و سرمایه‌بر بودن دارای شرایطی است كه باعث می‌شود در وضعیت رونق رشد چشمگیری را داشته باشد؛ به عنوان مثال ایران‌خودرو كه EPS خود را برای سال 92 با سرمایه 9 هزار و 600 میلیارد ریالی 316 ریال زیان پیش‌بینی كرده بود تنها با 22 درصد افزایش در تولید و با سرمایه 12 هزار میلیارد ریالی سود 77 ریالی در سال 93 را برای خود پیش‌بینی
كرده است.
خودروسازان به دلیل داشتن هزینه‌های ثابت بالا بیش از آنكه برای سودآوری به افزایش قیمت‌ها وابسته باشند به افزایش میزان تولید وابسته هستند، چراكه هزینه‌های ثابت روی تعداد محصولات تسهیم می‌گردد و میزان بهای تمام‌شده با افزایش تولید روند نزولی پیدا می‌كند.
خیز خودروسازان برای ثبت ركورد تولید
خودروسازان وطنی با ثبت ركورد یك میلیون و 649 هزار خودرو در سال 90 بهترین عملكردشان را طی 47 سال فعالیت در كشور به معرض نمایش قرار داده‌اند و در جایگاه 12 جهانی از حیث میزان تولید قرار گرفتند.
اما به یكباره تحریم‌ها و خروج شركت‌های خارجی از كشور كابوس خودروسازان ایرانی شد. نرخ ارز افسارگسیخته بالا رفت و دلار به سطح 3600 تومانی رسید.
خودروسازان داخلی كه وابستگی زیادی به شركای غربی خود داشتند ظرف سال‌های 91 و 92 در حدود 55 درصد از میزان تولید خود كاهش دادند كه باعث شد از حیث میزان تولید در بین خودروسازان دیگر ملل جهان در رتبه 18
قرار گیرند. با تحولات و گشایش‌های صورت گرفته در زمینه سیاسی و ورود شركت‌های خارجی، اخبار مناسبی در مورد افزایش تیراژ تولید به گوش می‌رسد؛ به نحوی كه بنا بر آماری كه سایت انجمن خودروسازان به نقل از وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر كرده سه خودروساز بزرگ كشور در فروردین و اردیبهشت 107 هزار و 67 خودرو تولید كردند كه در مقایسه با دو ماهه سال 92 بیش از 96 درصد رشد در میزان تولید نشان می‌دهد.
شركت سایپا در دو ماهه نخست افزایش
44 درصدی و ایران‌خودرو افزایش 310 درصدی در حجم تولید نسبت به سال 92 را محقق كرده‌اند. خالی از لطف نیست نگاهی به آمار تولید خودروسازان چینی نیز بیندازیم. چینی‌ها در حالی سال 2000 با تولید 2 میلیون خودرو در رتبه 8 جهانی قرار گرفته بودند كه میزان تولیدات خودروهای چینی با رشدی یك هزار درصدی به 22 میلیون و یكصد هزار خودرو در سال 2013 رسید و برای پنجمین سال پیاپی به عنوان نخست در تولید خودرو در سطح جهانی دست یافت.
سیكل اشتباه در خودروسازان
پس از خروج شركای غربی خودروسازان، اهالی جاده مخصوص خود را در انبوهی از مشكلات دیدند. با این حال طی ماه‌های اخیر نشست‌ها و هم‌اندیشی‌های بسیار پرسروصدای خودروسازان و قطعه‌سازان برگزار شده، اما هیچ كدام گره از مشكلات صنعت خودرو كشور
باز نكرد. حال كه هر روز خبر بازگشت شركای غربی خودروسازان به بازار سرشار از سود ایران را می‌شنویم باید دید آیا خودروسازان مجددا سیكل اشتباه وابستگی به خودروسازان خارجی را تكرار می‌كنند یا تصمیم به استفاده از دانش آنها و ایجاد خودروهای تماما وطنی می‌كنند تا به جای ارزبر بودن تولید خودرو شاهد ارزآوری تولید و صادرات در این صنعت باشیم؛ تصمیماتی كه با توجه به عدم خصوصی‌سازی شركت‌های ایران‌خودرو و سایپا و تغییر سهامداران عمده آنها از دولتی به شبه‌دولتی تصمیمات سختی به نظر می‌رسد.
خودروسازان همواره خطر حضور خودروهای به صرفه و به روزتر خارجی‌ها در بازار داخلی را حس می‌كنند؛ خطری كه به لطف دیوار بلند تعرفه‌های واردات، چندان خودروسازان را به زحمت نمی‌اندازد و باید دید آیا این وضعیت برای خودروسازان ادامه پیدا می‌كند یا صنعت 47 ساله كشورمان فصل جدیدی از دوره رشد خود را می‌پیماید.
