◄وجود نشریات تخصصی در جامعه متخصص، طبیعی است
تین نیوز| وبلاگ هادی خانیکی -
ارتباطات را شیوه انتقال پیام، انسان و کالا در نظر می‌گیرند؛ بنابراین شاید حمل‌ونقل یکی از نزدیک‌ترین حوزه‌هایی است که می‌تواند بین ارتباطات به‌طور عام و روزنامه‌نگاری به‌طور خاص پیوند برقرار کند. این موضوع باعث شد، گروه تخصصی ارتباطات و حمل‌ونقل در انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات به تصویب برسد.
همه می‌دانند مطبوعات تیراژ چشمگیری ندارند و با موانع و محدودیت‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، حقوقی و قضایی مواجه هستند. قطعاً برای جامعه‌ای با بیش از ۷۵ میلیون جمعیت که ۵ میلیون دانشجو دارد، رسیدن حداکثر تیراژ روزانه به ۸۰۰ هزار وضعیت خوبی نیست. بعضی کاهش تیراژ روزنامه‌ها را مسئله‌ای ساده می‌دانند و معتقدند با رشد شبکه‌های مجازی، عمر نشریات نوشتاری به پایان رسیده و این مسئله را باید طبیعی دانست؛ اما من این شرایط را طبیعی نمی‌دانم و معتقدم در کنار رشد رسانه‌های مجازی می‌توان وضعیت بهتری برای مطبوعات متصور بود؛ اما با وجود همین وضعیت نه
چندان رضایت‌بخش مطبوعات، نشریات تخصصی و محلی را می‌توان جزء نشریات کمتر آسیب‌پذیر دانست که می‌توان به آن‌ها بیشتر پرداخت و این امر نیازمند توجه دولت، جامعه، نهادهای مدنی و نخبگان است.
رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات اظهار داشت: سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا ظرفیت و استعداد بهبود در نشریات تخصصی بیشتر است؟ در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت جامعه ما دستخوش تغییرات پرشتاب است که در آن تغییرات تمایزیافتگی و تفکیک جامعه مخاطبان از هم طبیعی است. نمی‌توان در این جامعه که به سوی تقسیم کار، تمایز پیدا کردن و تخصصی‌تر شدن بخش‌های مختلف می‌رود، نشریاتی داشت که مطبوعات توده‌ای و انبوه را نمایندگی می‌کنند. وجود نشریات تخصصی در جامعه‌ای که تخصص در آن شکل می‌گیرد، طبیعی است؛ یعنی تیراژهای بالا به تیراژهای
خرد تبدیل می‌شوند که این نشریات به دنبال پیدا کردن نهادها و مخاطبان خاص خود می‌روند. اگرچه نشریات تخصصی تیراژ کمتری نسبت به نشریات عمومی دارند اما تأثیرگذاری کمتری ندارند. چون مخاطبان خود را از میان نخبگان یا کارشناسان آن بخش‌ها انتخاب می‌کنند.
دلیل دوم، دشواری کار روزنامه‌نگاری خبری یا سیاسی در جامعه است. روزنامه‌نگاری که مرتب با مسائل روز ارتباط دارد، در معرض آسیب‌پذیری‌های فراوان است، اما روزنامه‌نگاری تخصصی امن‌تر است و خود را بهتر از مخاطرات حفظ می‌کند و کمتر درگیر مسائلی می‌شود که موجب تعطیلی آن شود؛ بنابراین شاید بتوان گفت به لحاظ سیاسی و فرهنگی، نشریات تخصصی از جایگاه امن‌تری نسبت به نشریات خبری و سیاسی برخوردار هستند.
بزرگ‌ترین تهدید، وضعیت اقتصادی این نشریات است؛ یعنی اگر از استقلال اقتصادی برخوردار نباشند، بازار مطلوب اقتصادی نداشته باشند و نتوانند در شبکه‌های متعارف و تجاری باشند، با چه پشتوانه‌ای می‌خواهند خود را سر پا نگه دارند؟ معمولاً وضعیت اقتصادی نشریات تخصصی به مقدار زیادی به برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های دستگاه‌های دولتی مربوط است؛ یعنی بند ناف نشریات تخصصی به صورت مستقیم و غیرمستقیم به دستگاه دولتی وصل می‌شود.
«وقتی پاسخ چه باید کرد؟ سخت باشد، باید دنبال پاسخ چه نباید کرد؟ رفت. روزنامه‌نگار تخصصی باید از نظر حرفه‌ای خود را رشد دهد و به جای این که توقع داشته باشد تا حرمتش را نگه دارند، خود باید صاحب حرمت باشد. به عبارتی دیگر دست عجز و التماس دراز نکند و به خاطر داشته باشد خود محترم است. فروش، گرفتن اشتراک، یارانه و حمایت‌های مدنی از مهم‌ترین راه‌های ادامه حیات رسانه‌های تخصصی است.
