◄ یک کارشناس پیشنهاد داد: کاهش سرعت مجاز رانندگی برای کاهش تصادفات

محمد اسمعیل علیخانی: اگرچه تعداد کشته ها یک شاخص شناخته شده جهانی است، اما در هر کشور شرایط خاصی هم بر  آن اثر می گذارد.

در کشور ما ( و شاید بعضی کشورهای دیگر)  به چند  شاخص مکمل باید توجه شود.

 ۱- تعداد کل تصادفات جرحی

 ۲- تعداد مجروحان

 ۳- تعداد شفا یافتگان

 ۴- تعداد معلولان با نقص عضو ولی قادر بکار

 ۵- تعداد معلولان ویلچری یا قطع نخاعی از کار افتاده

 ۶- تعداد کشته شدگان

گرچه ردیف ۶ یک شاخص مهم است ولی اهمیت تعداد افراد ردیف ۵ کمتر از تعداد کشته شده ها نیست.

اعداد هر ۶ ردیف بیانگر یک  مطلب است.

مثلا در سالی که تعداد معلولان ردیف ۵ زیاد شده و کشته ها کم،  به احتمال زیاد خدمات درمانی بهتری ارائه شده، تعدادی شفا یافته اند و قلیلی هم فلج  ولی زنده مانده اند، بار مالی و مشکل اجتماعی ردیف ۵ کم از کشته نیست.

————

فراز بعدی:  عوامل موثر در تصادفات  شامل:

•  اتومبیل
•  راننده
•  راه
•  اعمال قانون 

 موارد را به شرح زیر مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهیم:

 ۱- اتومبیل

 الف: چند سال است واردات خودرو استاندارد وروز آمد دچار مشکل شده است و  خودروهای داخلی حد بالای استاندارد های  ایمنی جهانی را ندارد.

ب: دولت نتوانسته اتومبیل های فرسوده را از رده خارج کند.

ت: خودروهای فرسوده به یکی از عوامل  ارتزاق  خانواده های کثیری، بدل شده و تضادفا بیشتر فرسوده ها در کار حمل و نقل  بار و مسافر عمومی هستند.

ث: تعلیمات رانندگی در کشور ما از سطح بالایی برخوردار نیست.

۲- راننده  

الف: سن  و تجربه رانندگی یکی از عوامل موثر در تصادف است.  رانندگان جوان بیشتر حادثه می آفرینند.

 ب: تعلیم رانندگی و آزمون  جوانان باید بیشتر زیر ذره بین باشند. جوانترها سرعت بالا را بیشتر دوست می دارند.  رابطه ای بین سن راننده و جریمه تخلف وجود ندارد. 

پ: قبلا تخلف را انسان مرتکب ولی وسیله نقلیه  پر حال حرکت جریمه می شد. اخیرا در حال اصلاح است.

۳-  جاده.

 الف: طرح هندسی جاده ها پارامتر های طرح هندسی موثر بر ایمنی را اغلب در حد پایین یا حداقل ها ملاقات می کند.

مثلا در راه های شریانی دوبانده خارج  شهرها موارد مهمی مانند: Median فاصله  بین باند رفت وبرکشت. اغلب جدا کننده نیوجرسی و شانه چپ۱.۲  متر استفاده شده است اما در هزاران کیلومتر راه شریانی در کشورهای امریکای شمالی ندرتا دو باند به هم چسبیده و معمولا بین آنها فاصله  میانی حداقل ۲۰  متر رعایت و در مواردی که درون شهرها دو باند به هم چسبیده و جدا کننده نیوجرسی مورد استفاده قرار گرفته  فاصله ایمن  ۳  متری با خط زرد  ملاحظه شده است و …

 موارد دیگری هم هست که از آن می گذریم.

خلاصه آنکه راه های ما طبق استاندارد ساخته می شوند ولی هرگاه  پارامتری حد بالا و پایین داشته  و حد بالا هزینه بر بوده است در کشور ما حد پایین انتخاب شده است. مجموعا از عرض کم  می آوریم.این مطالب طی  چند  مقاله  مورد بحث قرار گرفته و….  

ب: نگهداری: در کمال ایجاز و اختصار طبق استاندارد های بانک جهانی هزینه نگهداری هر راه اصلی آسفالته در سال دارای حد‌ود بالا ‌ و پایینی است.

در کشور ما با توجه به مزیت های نسبی مانند بهای سوخت و دستمزد نیروی انسانی از مقادیر نزدیک حد پایین استفاده می کنیم. برای استحضار بیشتر، هزینه نگهداری هر کیلومتر راه همسنگ راه اصلی آسفالته حدود 7000 دلار برای هر کیلومتر در سال به  شرح زیر است:

 برای نگهداری هر کیلومتر  راه اصلی در سال ( شامل جاری، چیپ سیل پنج سال یک بار و بهسازی ۱۵ سال یک بار، یعنی تراشیدن و پنج سانت توپکا) 7000 $  در کیلومتر باید هزینه شود.

 اگر راه ها به حال خود رها شود،  روسازی و بدنه راه منهدم و این هزینه چندین برابر می شود.برای هر صد هزار کیلومتر راه همسنگ راه اصلی باید 750 میلیون دلار در سال هزینه شود. و می دانیم که چنین تخصیصی …..

 ————

در مورد اعمال قانون بسیار گفته اند و من مطلبی ندارم که به آنها بیافزایم.

 ————

 جمع بندی و نتیجه گیری: 

برای: ۱- وسیله نقلیه ناایمن ۱۵ درصد ۲- عدم نگهداری راه و بدون ملاحظه حد پایین استانداردها  ۱۵ درصد ۳- رانندگان جوان و کم تجربه و نا آزموده ۱۰ درصد از حداکثر سرعت مطمئنه، مثلا از ۱۱۰ کیلومتر در ساعت به کمتر از ۷۰ کیلومتر در ساعت تقلیل یابد.

تذکر: اگر وضع روسازی و نگهداری خوب است درصد مربوط حذف می شود. سرعت عامل اصلی بسیاری از تصادفات از یک سو و تشدید آنها از سوی دیگر است.

جمعبندی: مادام که نمی توانیم منابع مالی لازم برای نگهداری راه ها را تامین و یا قادر به خارج کردن وسایط نقلیه فرسوده و یا نامطلوب از سطح راه ها نیستیم و… از سرعت مجاز متناسبا بکاهیم و شعار «از سرعت خود بکاهید» را به نحو مقتضی پبگیری کنیم.