◄ پیشنهاد صدور بارنامه و پرداخت تمامی وجوه دولتی توسط رانندگان

درخبرها آمده است که: حذف فیزیکی صدور بارنامه حمل کالا از فروردین ماه 1401 کلید خواهد خورد.

شاید مهمترین هدف از انجام این کار، صرفه جویی در مصرف کاغذ و بهینه سازی پروسه صدور بارنامه، عنوان شده باشد ولی هنگامی که برای اولین بار خبر مذکور منتشر شد این دغدغه برای رانندگان به وجود آمد که اعلام وصول کالا توسط گیرنده آن در مقصد چگونه ثبت خواهد شد و نیز اینکه هنگامی که یک سند حمل به صورت فیزیکی وجود نداشته باشد چه مدارکی در هنگام طرح دعاوی در مراجع قضایی باید مورد استفاده قرار گیرد؟

باید اذعان داشت، وقتی تمامی مسئولیت های ناشی از حمل کالای جاده ای مستقیما به عهده راننده کامیون است و او از زمان بارگیری و تحویل کالا تا هنگامی که کالا در مقصد تحویل گیرندگان می شود، باید پاسخگوی تمامی تبعات ناشی از حوادث و وقایع پروسه حمل باشد، آیا پرداخت قریب به 20  درصد از کرایه حمل در قالب کمیسیون و کارمزد صدور بارنامه و نیزحقوق و عوارض جاده ای حمل کالا دور از انصاف نخواهد بود؟ در واقع هنگامی که امکان حذف بارنامه فیزیکی حمل کالا فراهم  شده است و پرداخت تمامی کسورات و حقوق متصوره ناشی از صدور بارنامه به صورت مجازی انجام می پذیرد و نیازی حتی به حضور فیزیکی راننده در دفاتر شرکت های حمل کالا نیست ،چرا نباید بارنامه حمل کالا توسط خود راننده صادر گردد؟

مگر نه اینکه در حال حاضر شرکت های حمل و نقل تمامی هزینه های مترتب بر حمل کالا، یعنی عوارض جاده ای؛ کمیسیون، هزینه های بارگیری؛ بیمه مسئولیت حمل کالای متصدیان حمل را عمدتا در مبداء از راننده دریافت می دارند و به همراه خالص پرداختی کرایه در مقصد به او باز می گردانند و همچنین  تمامی پرداخت های بانکی نیز با استفاده از فضای مجازی امکان پذیر شده است؟

بنابراین انتظار می رود با تشکیل صندوق حمایت و ذخیره رانندگان حمل و نقل کالای جاده ای بتوان بیمه مسئولیت حمل کالا را به صورت متمرکز توسط همین صندوق منعقد نمود و راننده نیز خود بتواند به ساده ترین روش با ورود کد ملی و شماره کامیون خود،  بارنامه را صادر و تمامی وجوه و حقوق دولتی را پرداخت نماید.

با این روش دیگر مشکلات ناشی از قاچاق کالا، گم شدن بار، فرار از مسئولیت های قانونی حمل کالا توسط رانندگان همگی تقریبا بسیار کم رنگ خواهد شد.

البته مزیت دیگر این کار آن است که حلقه گمشده مشکلات سالن های اعلام بار و نوبت دهی رانندگان در مراکز تجمع بار نیز هویدا خواهد شد.

همانگونه که می دانید در حال حاضر در مراکز تجمع بار و اسکله ها و گمرکات مستقر در بنادر، صاحبان کالا یا نمایندگان آنها (ترخیص کاران گمرکی) برای حمل کالای خود ابتدا باید یک شرکت حمل و نقل را بیابند و کالای قابل حمل خود را توسط یک شرکت حمل و نقل به سالن های اعلام بار بیاورند.

این امر متاسفانه موجب ایجاد بار فروشی؛ رقابت های ناسالم برای کسب بار بیشتر و صدور بارنامه بیشتر توسط شرکت های حمل و نقل کالا خواهد شد.

برای اثبات این فرضیه؛ بررسی میزان پراکندگی و تقسیم بار در مراکز مهمی چون پایانه بار بندرعباس با توجه به متمرکز بودن اطلاعات صدور بارنامه در سازمان راهداری و حمل و نقل به آسانی میسر خواهد بود.

نارضایتی در نحوه توزیع بار میان شرکت های حمل ونقل کالا نیز با تشکیل ستاد توزیع بار در مراکز بزرگ تجمع بار و اسکله ها و شهرهای بزرگ مرتفع خواهد شد.

با این وصف صاحبان کالا به جای مراجعه به شرکت های حمل کالا که هیچ گونه رتبه بندی در سازمان برنامه و بودجه کشور برای آنها متصور نیست، می توانند مستقیما به ستاد توزیع بار مراجعه نمایند و کالای قابل حمل خود را در سامانه این ستاد ثبت نمایند.

البته دستگاه های نظارتی و قضایی نیز حسب مورد بر اساس وظایف ذاتی خود می توانند در ترکیب مسئولان این ستاد حضور داشته باشند.

هنگامی که رانندگان کامیون، خود امکان صدور بارنامه را بیابند، این ستادهای توزیع بار، کالاهای قابل حمل رابه سالن های اعلام بار و نوبت دهی رانندگان ارجاع خواهند داد.

سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای براساس قانون تاسیس شرکت سهامی پایانه های وسائط نقلیه باربری و تغییرات بعدی آن وظایف حاکمیتی از قبیل صدور بارنامه حمل، عقد قرارداد با صاحبان کالا و نیز عقد قرارداد با مالکان کامیون ها را عهده دار است و مصوبات شورای عالی ترابری کشور در مصوبه 15 و 19  آن شورا قبل از تغییر نام شرکت مذبور به سازمان پایانه ها و حمل و نقل جاده ای موید این مطلب است.

امیدواریم مسئولان و تصمیم گیرندگان در سازمان راهداری و حمل و نقل کشور با اراده ای که برای حل معضلات موجود ایجاد شده است به  پیشنهادات ذیل جامع عمل بپوشانند.

یک) تشکیل صندوق حمایت و ذخیره رانندگان حمل کالای کشور و تمرکز قراردادهای بیمه های مسئولیت متصدیان حمل توسط این صندوق به صورت متمرکز

دو) تشکیل ستادهای توزیع بار به صورت فیزیکی و مجازی برای مراجعه مستقیم صاحبان کالا و ثبت درخواست حمل کالا و اطلاعات آن در سامانه های مربوطه برای حذف واسطه ها و دلال ها و شفاف سازی فضای حمل و نقل کالا 

سه) ایجاد امکان دسترسی مستقیم رانندگان کامیون و حمل کنندگان کالا به سامانه صدور بارنامه و پرداخت حقوق دولتی و متعاقبا صدور بارنامه مستقیم توسط رانندگان زیر نظر سازمان راهداری و حمل و نقل

* فعال حمل و نقلی