◄ پندهایی در حادثه دلخراش متروپل آبادان برای راه آهن سریع السیر

به دنبال وقوع حادثه متروپل آبادان در تاریخ پنجم خرداد ماه امسال متن پیام و دستور رهبر انقلاب در جلسه فوق العاده‌ ای در حضور رئیس‌جمهور قرائت شد(تسنیم).

در این پیام آمده بود: «در حادثه‌ تأسف‌ بار آبادان، علاوه‌ بر نیاز به سرعتِ عمل و استفاده‌ از همه‌ ظرفیت ها برای کاستن از تلفات که اکنون در درجه‌ اول اهمیت است، وظیفه‌ پیگرد مقصران حادثه و مجازات عبرت‌ آموز آنان با همکاری قوه‌ قضائیه و نیز تلاش گسترده برای جلوگیری از تکرار آن در همه‌ نقاط کشور، بر عهده‌ همه‌ ما مسئولان کشور است. لازم می دانم با تشکر از فعالیت چندروزه‌ مسئولان دولت، پیگیری و جدیت کامل در این باره را مطالبه نمایم و به بازماندگان مصیبت‌دیده‌ این حادثه تسلیت عرض کنم».

همچنین در بخشی از گزارش همین خبرگزاری در سه‌ شنبه 8 شهریور به نقل از سخنگوی قوه قضائیه آمده بود: « 21 نفر از جمله شهردار اسبق، شهردار زمان حادثه، سرپرست شهرداری منطقه یک آبادان و جمعی دیگر به‌ اتهام قتل شبه‌ عمدی 43 نفر که هفت تن از آنان زن بودند و مصدومیت شبه‌ عمد 13 نفر تحت تعقیب قرار گرفتند؛ میزان تقصیر هر کدام مشخص شد و ... »

- پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله نیز در گزارش تیرماه خود با عنوان «نگاهی به حادثه فروریزش ساختمان متروپل آبادان از زوایای مختلف» که به سفارش سازمان مدیریت بحران و با مشارکت 15 نفر از اساتید به این موضوع پرداخته (بدون سوگیری)، در پیشگفتار گزارش آورده است: ارزیابی ابعاد مختلف این حادثه نشان می دهد، حداقل سه عامل اصلی در بروز آن نقش داشته:

1) وجود نقص های طراحی،

2) ساخت بسیار ضعیف،

3) نظارت ضعیف (برداشت محتوایی)

این گزارش در سه فصل و 6 پیوست تنظیم شده که تا فصل دوم آن در 39 صفحه به صورت PDF در دسترس عموم قرار گرفته است.

چنانچه در سوانحی مانند سانحه نیشابور سال 1382، سانحه هفتخوان 1395 و سانحه اخیر طبس در 1401 چنین رویکردی وجود داشت،  نگرانی کمتری از برنامه های احداث قطارهای سریع السیر شکل می گرفت و نه تنها حمل و نقل ریلی جایگاه مناسبی در ارائه خدمت به مردم کسب می کرد بلکه می توانست برای بخش های زیادی در راه پیشرفت مانند لکوموتیو باشد. 

در یادداشت تاریخ 95.10.04 با موضوع برخورد دو قطار در ونژو چین (تین نیوز/ کد خبر 113948) به خطای سیستم علائم در این حادثه اشاره شده و در یادداشت های سانحه قطارهای هفتخوان (تین نیوز/ کد خبر 222858) و (تین نیوز/ کد خبر 238471) نیز به مشکلات طراحی و ساخت سیستم علائم و ATC  پرداخته شده و در یادداشت راه آهن سریع السیر پاریس - لیون و چین (تین نیوز/ کد خبر 235107) نیز تجربیات عاقلانه طراحی و ساخت بیان گردیده است.

• یادداشت تاریخ 1401.03.21، ... خروج از خط قطار مشهد - یزد (تین نیوز / کد خبر 243861) و یادداشت تاریخ 1401.07.25 نگاهی به گزارش کمیسیون عمران ... (تین نیوز/ کد خبر 247889) نیز محورهای اصلی مورد توجه پژوهشگاه زلزله (ضعف طراحی، ساخت و نظارت) را مورد تاکید قرار داده در حالی که در گزارش کمیسیون عمران بیشتر به شرح خطاهای راننده ...، پیمانکار و ... پرداخته  شده و  به ضعف های طراحی ناوگان، خط، ارتباط، علائم، ... و عدم بکارگیری GPS موجود برای هشدار به راننده، اشاره شایسته ای نشده است.

• امید است وزارت راه، مجلس و ... با مطالبه بیان ضعف های طراحی، ساخت (نگهداری) و نظارت در گزارش های تحلیل سوانح و گزارش های تحلیل مشکلات پروژه ها و ...، زمینه پیشرفت ریلی و تحقق مطالبات دیرین مقام معظم رهبری را از این زیرساخت مهم، فراهم نمایند. با ضعف های کنونی طراحی، ساخت (نگهداری) و نظارت خطوط و ناوگان معمولی، هزینه، وابستگی و ریسک های پروژه  راه آهن سریع افزایش یافته و کارایی و ایمنی آن کاهش می یابد. (یادداشت ریسک زیربنا و ناوگان سریع السیر/ تین نیوز/ کد خبر 236073). 

• در حال حاضر طراحی خطوط بر اساس استاندارد 50 سال پیش (کامپساکس) که در زمان خود بسیار ارزشمند و مترقی بود انجام می شود ولی در عمل هندسه خطوط برای سرعت بسیار پایین مناسب است که نمونه آن را در مسیر میانه - بستان آباد - تبریز می توان مشاهده نمود (تین نیوز/ کد خبر 242727)، علاوه بر این خطوط جدید با وجود تجربه موفق بافق - کاشمر بدون علائم تحویل می شود. 

• عرضه خدمات ریلی با فناوری دهه 50 با وجود تجهیزات گران روزآمد که موجب کاهش سهم مسافری از 4 به زیر 2 درصد شده (با ریسک های چندین برابری راه آهن سریع)، پروژه جدید سریع السیر مشهد را پرچالش نموده است، ولی درمان منطقی دارد (تین نیوز/ کد خبر 246343). 

• اندیشه در خطاهای مشاوران و سازندگان بزرگ خارجی (طراحی، ساخت و نظارت) مقدمه آغاز ابرپروژه هاست (تین نیوز/ کد خبر 249560).