◄ آیا به ناوگان ترانزیت هم پیمایش تعلق می گیرد؟

اخیراً در خبرها آمده شارژ کارت سوخت خودروهای سنگین، روزانه شده است. در این خبر معاون برنامه ریزی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور از تخصیص روزانه سهمیه سوخت ناوگان حمل و نقل عمومی بر مبنای پیمایش خبر داده است. حال یا خبرگزاری در نقل قول سخنان مسئول دچار اشتباه شده اند یا سهوا یا عمداَ بخش نسبتا بزرگی از ناوگان عمومی حمل و نقل کالا یعنی ناوگان ترانزیت از یادها رفته و به فراموشی سپرده شده است. شاید هم همانگونه که مسائل و مشکلات ناوگان دیگر کشورها در خارج از مرزها به ایران ربطی ندارد، مسائل و مشکلات ناوگان عمومی حمل و نقل بین المللی ایرانی هم چون که در کشورهای دیگر تردد می کنند به مسئولان ایرانی ربطی ندارد.

ناوگان عمومی حمل کالا که در مسیرهای بین المللی فعالیت می کنند در مرزها و به محض خروج از ایران از کلیه خدمات دولتی هم محروم می شوند،  به عنوان مثال پیمایش یک کامیون ترانزیت ایرانی از محل بارگیری از داخل ایران فقط تا هر مرز خروجی که کامیون از کشور خارج می شود محاسبه شده و مشمول پیمایش و سهمیه لاستیک می شود.

از همین نویسنده:

آیا مصوبه 209 شورایعالی هماهنگی ترابری،کارایی دارد؟

هشدار نسبت به وضعیت محوطه گمرک بازرگان/ تانکر سوخت یا بمب ساعتی؟

امکان حذف حمل و نقل ایران از چرخه بین المللی قوت گرفت

البته تا چندی پیش فقط پیمایش محمولات صادراتی از ایران محاسبه می شد ولی مسئولان محترم زحمت کشیده و مسیرهای وارداتی را هم از مرزهای ایران تا داخل کشور محاسبه می کنند. به عنوان مثال کامیونی که محموله صادراتی ایران را برای کشور آلمان می برد و از یکی از کشورهای اروپایی محموله های وارداتی ایران را می آورد میانگین بین 11 تا 12 هزار کیلومتر مسافت را می پیماید،  ولی مسئولان فقط مقدار پیمایش داخل کشور را محاسبه می کنند که ظاهرا رانندگان ایرانی باید برای همین مقدار کم هم سپاسگزار باشند.

اینجانب مدت زمان طولانی است که پیگر محاسبه پیمایش مسافت های پیموده شده ناوگان حمل کالای ایرانی در مسیرهای بین المللی هستم ولی پیگیری ها تا کنون به نتیجه مطلوبی نرسیده است، گویا ذهنییت مسئولان ایرانی این است که چون راننده و کامیون به خارج از کشور سفر می کنند باید تنبیه شده و از خدمات محروم شوند، زیرا با هر مسئولی در خصوص ارائه خدمات حداقلی مشابه خدماتی که به ناوگان داخلی  به ناوگان ترانزیتی مکاتبه یا صحبت کرده ام در پاسخ می گویند این خدمات فقط به ناوگان عمومی که در داخل کشور فعالیت می کنند تعلق می گیرد، گویا راننده و ناوگان ترانزیتی ایرانی که در مسیرهای بین المللی فعالیت می کند مرتکب خلاف و گناه بزرگی می شود.

رانندگان ترانزیت منکر زحمات و سختی کار رانندگان داخلی نیستند. ولی ظاهرا بعضی از مسئولان نمی خواهند توجه کنند یا فراموش کرده اند که راننده و ناوگان ترانزیت ایرانی باید هزینه های بسیار بیشتری نسبت به ناوگان داخلی بپردازد. گویا برای این مسئولین اهمیتی ندارد یا نمی دانند رانندگان و ناوگان ترانزیت محمولات و محصولات صادراتی تولید کنندگان و محمولات وارداتی مایحتاج عمومی مردم و مواد اولیه .قطعات کارخانجات تولیدی، صنعتی این کشور را حمل می کنند، محموله ها و محصولات صادراتی که به لحاظ ارز آوری دولت اهتمام ویژه ای برای صادرات آنها از خود نشان می دهد، دقیقاً بر خلاف عملکرد مسئولان کشور های دیگر از جمله کشور همسایه ترکیه، کشور ترکیه جهت کاهش قیمت تمام شده حمل و بالا بردن توان رقابتی ناوگان خود در تمام مرزهای خروجی، اقدام به تاسیس جایگاه سوخت نموده است حتی در مرز گوربلاک مرز مشترک با بازرگان که هیچ کامیون ترکیه ای به دلیل سوخت ارزن ایران از آن جایگاه سوخت نمی زند و به ناوگان حامل محمولات صادراتی خود هنگام خروج از مرز به مقدار نیاز سوخت یارانه ای می دهد،    در مقابل وزارت نفت ایران هم در اقدامی مشابه در مرزهای ایران سوخت را تا 33 برابر قیمت داخلی به ناوگان ترانزیت ایرانی می فروشد.

در کشور ترکیه کامیون اروپایی فول آپشن صفر کیلومتر را به قیمتی تقریبا نصف قیمت ایران می فروشند،   در ایران کامیون ساده بدون هیچ آپشنی را که به صورت سی کی دی (C K D)   وارد و در ایران مونتاژ شده است را راننده باید به 2 برابر قیمت جهانی آن خریداری نماید.  در ترکیه و سایر کشورها بانک ها به شرکت های حمل و نقلی یا متقاضیان تاسیس شرکت حمل وام های کلان کم بهره و طولانی مدت می دهند ولی راننده ایرانی باید گرفتار لیزینگ ها با درصد های آن چنانی شود.

در بحث فراهم نمودن زیر ساخت کار هم، رانندگان و ناوگان ترانزیت ایرانی به امان خدا رها شده اند چون حمل و نقل ایران خود مالکی است و راننده به خاطر اینکه بتواند کار کرده و از مرز خارج یا وارد شود باید زیر پرچم یک شرکت حمل و نقلی که از خودش هیچ سرمایه و کامیونی ندارد و حتی دفتر کارش هم اجاره ای است برود و آن شرکت هم هر طوری که خواست رفتار کرده و راننده را بدوشد. بعضی از این شرکت های حمل و نقلی بین المللی هر چقدر که بتوانند از روی کرایه حمل بر می دارند حتی 1700 یورو  یعنی 51 میلیون تومان یا بیشتر،  همین امر باعث شده است که راننده به شرکت های حمل اعتماد نداشته باشد و خودش مستقیما با صاحب کالا وارد مذاکره و معامله شده و بار را از صاحب کالا بگیرد و از شرکت فقط اسناد حمل را بخرد که در بعضی موارد مشکلاتی هم برای راننده ایجاد می کند. بعضی از این شرکت ها هزینه حق توقف راننده و ناوگان را از صاحب کالا می گیرند و به راننده نمی دهند یا اصلا هزینه خواب نمی دهند. بعضی از این شرکت ها علیرغم کم باری و بیکاری ناوگان ایرانی با اعلام موضوع کذب نبود کامیون ایرانی به مسئولان ادارات کل راهداری و حمل و نقل جاده ای،  از ایشان مجوز بارگیری کامیون خارجی را گرفته و بارگیری می کنند.

با تمام این تفاسیر مشکلات و معضلات راننده و ناوگان ترانزیت ایرانی مشغول خدمات رسانی به کشور و مردم ایران است، آن وقت مسئولان به خودشان زحمت نمی دهند که کم ترین کار یعنی پیمایش این ناوگان در خارج از کشور را محاسبه کنند تا ناوگان ترانزیتی هم بتواند از حداقل خدماتی که دولت به ناوگان حمل و نقل عمومی حمل کالا می دهد بهره مند شود. مسئولان به راننده و ناوگان ترانزیت فعال در مسیرهای بین المللی به عنوان بازیکن ذخیره نیمکت نشین نگاه می کنند ولی همین مسئولان هر زمان و در هر کجا که ناوگان خارجی به هر دلیلی از حمل محمولات خودداری می کنند خصوصاَ در ایام ژانویه یا اسفند ماه، از راننده ایرانی انتظار دارند جان فشانی کرده با ناوگان خارجی رقابت کنند و جالب تر اینکه ناوگان خارجی که برای ایران بار آورده اند برای اینکه در بازگشت باید خالی بر گردند حاضرند با قیمت پایین تری از ایران بارگیری کنند. آن وقت مسئولان و صاحبان کالا و صادر کنندگان ایرانی انتظار دارند ناوگان ایرانی با همان کرایه پایین بازگشت ناوگان خارجی برای کشورهای دیگر بارگیری کنند و در برگشت هم خالی بر گردند. یعنی راننده و ناوگان ایرانی پیمایش نگیرد، گازوییل و لاستیک نگیرد، رانندگان ایرانی حتی هزینه های خود را هم دریافت نکنند.

در پایان اگر از راننده و ناوگان ایرانی انتظار دارید با ناوگان خارجی که هزینه هایش نصف ایرانی هم نیست رقابت کنند باید کاری کرد که هزینه های تمام شده ناوگان ایرانی کاهش یابد.

* رئیس هیئت مدیره انجمن رانندگان کامیون‌ های یخچال‌ دار استان تهران