تهران در تنگنای آبی؛ نگاه ملی به بحران آب پایتخت

تهران در حالی با چالش های روزافزون کم آبی دست و پنجه نرم می کند که به رغم برخی اطمینان بخشی ها، زنگ خطر برای آینده منابع آبی به ویژه در سال ۱۴۰۴ به صدا درآمده است.

با این حال، نگرانی های موجود درباره پایتخت با توجه به تمرکز بالای جمعیت و فشار بر زیرساخت های آبی، ابعاد جدی تری به خود گرفته است. مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران، تأکید دارد که بحران آب تهران تنها به کاهش بارندگی محدود نمی شود. وی رشد جمعیت تهران، البرز و قزوین را از دلایل اصلی افزایش فشار بر منابع مشترک آب دانست و خواستار اتخاذ سیاست های هوشمندانه برای کاهش مهاجرت به تهران شد.

پیرهادی با اشاره به فرسودگی شبکه های انتقال آب گفت: «سالانه حدود ۱۶۵ میلیون مترمکعب از سد لار به دلیل نشتی هدر می رود.» این در حالی است که سرمایه گذاری ۴ هزار میلیارد تومانی برای انتقال آب از سدهای طالقان و لار، هنوز خروجی ملموسی برای پایتخت نداشته است.

وی همچنین نسبت به مصرف بالای آب در تهران هشدار داد و گفت: «سرانه مصرف آب در تهران بین ۳۲۰ تا ۳۷۰ لیتر در روز است، در حالی که این میزان در سنگاپور با بارندگی ۱۰ برابری، تنها ۱۴۱ لیتر است.» پیرهادی راهکار را در استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف و فرهنگ سازی دانست؛ همان گونه که لامپ های کم مصرف به مرور جا افتادند.

موضوع انتقال آب از دریای عمان به تهران که از سوی استاندار تهران مطرح شده بود، با واکنش های متناقضی همراه بوده است. در حالی که معتمدیان از پیشرفت مطالعات این پروژه تا پایان خرداد خبر داده، برخی نمایندگان مجلس و اعضای شورای شهر از بی اطلاعی و مبنای ضعیف این طرح سخن گفته اند.

سخنگوی شورای شهر تهران با تأکید بر ضرورت بررسی تخصصی چنین طرح هایی گفت: «این موضوع باید به دقت توسط کمیسیون های تخصصی مجلس و شورای شهر بررسی شود و نمی تواند تصمیمی شخصی یا سلیقه ای باشد.»

پیرهادی همچنین با اشاره به دغدغه های رئیس جمهور درباره بحران آب و فرونشست زمین، خواستار تدوین یک سند ملی جامع با مشارکت دولت، مجلس و نخبگان شد. وی تأکید کرد: «اگر سند مدیریت بحران آب وجود دارد، باید به صورت شفاف به مردم توضیح داده شود که چرا اجرایی نشده و موانع کدام اند.»

به گفته پیرهادی، سالانه حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب آب از رودخانه های شمال کشور بی هدف وارد دریای خزر می شود. انتقال بخشی از این منابع به تهران می تواند به کاهش فشار بر منابع فعلی کمک کند؛ موضوعی که نیازمند عزم ملی و نگاه فرابخشی است.

بحران آب تهران اگرچه هنوز به نقطه بحرانی نرسیده، اما به گفته کارشناسان، با روند فعلی مصرف، فرسودگی زیرساخت ها و رشد جمعیت، آینده ای نگران کننده را رقم خواهد زد. در شرایطی که پروژه های انتقال آب و اصلاح زیرساخت ها در هاله ای از ابهام قرار دارد، انتظار می رود با تدوین و اجرای یک سند ملی جامع و شفاف، مسیر پایداری برای تأمین آب پایتخت هموار شود.