حاشیه‌نشینی یک سوم جمعیت کشور
تین‌نیوز| محمدسعید ایزدی*: قابل توجهی از شهرهای ما با معضل ناکارآمدی روبه‌رو هستند. در شرایط فعلی بیش از ۳۰ درصد شهرهای کشور در بخش‌های مختلف از جمله حاشیه شهرها، بافت میانی، بافت مرکزی و … با مشکل جدی مواجهند که شاید پایین بودن تاب‌آوری شهرها در رویارویی با حوادث طبیعی مهم‌ترین آن به شمار آید.
وضعیت فعلی برخی شهرهای ما به گونه‌ای است که با یک بارندگی ساده یا اتفاق طبیعی نه چندان شدید دچار خسارات و آسیب‌های بسیاری می‌شوند. هم‌اکنون بیش از ۶۴ درصد ساکنان چابهار، بیش از ۷۰ درصد ساکنان جوان‌رود و یک سوم جمعیت مشهد حاشیه‌نشین هستند. این بحران به لحاظ کمی مسئله بسیار جدی محسوب می‌شود. در حال حاضر یک سوم جمعیت کشور یعنی بیش از ۱۹ میلیون نفر براساس مطالعات انجام شده در این محدوده‌ها زندگی می‌کنند.
شهرهای ما از لحاظ کیفی نیز دارای مشکلات بسیاری هستند. به نظر می‌رسد اقدامات دولت و شهرداری در دهه‌های گذشته نتوانست با سرعت گسترش محدوده‌های ناکارآمد برابری داشته باشد. این سرعت به قدری زیاد بود که نه تنها این اقدامات در برخی موارد از بروز مشکل جلوگیری نکرد، بلکه نتوانست خسارات آن را نیز کاهش دهد.
اولویت رسیدگی به معضل محدوده‌های ناکارآمد شهری در این دوره، آسیب‌شناسی است. براساس آسیب‌شناسی انجام‌شده متوجه شدیم بکارگیری سیاست‌های جدید و تغییر رویکرد پیشین در مواجه با این پدیده امری ضروری است که در دوره فعلی دستور کار آن مدون و ابلاغ شده است.
پیشگیری و پیش‌نگری، یکی از ویژگی‌های مهم سیاست‌های جدید در کنار امر درمان است. در آسیب‌شناسی انجام شده از سال ۹۳ مشخص شد رویکردهای کالبدی و در برخی ابعاد اقتصادی، کامل نبوده و باید سیاستی جامع‌تر با ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی به کار گرفته شود. در حقیقت همه جانبه‌گری در مواجهه با این بحران یکی از ارکان اصلی رویکرد جدید به شمار می‌رود.
در راستای ساماندهی مناطق آسیب‌دیده، برای کاهش نقش مستقیم دولت تلاش کرده‌ایم. حضور مستقیم دولت، ورود بخش خصوصی، مردم و سایر نهادهای متولی را با مشکل روبه‌رو می‌کند. در این رویکرد برای همه کنش‌گران و نقش‌آفرینان این عرصه وظایفی مشخص تعریف شده است. همچنین بکارگیری سیاست اجتماع‌محوری و تلاش برای پرهیز از پروژه‌محوری بودن اقدامات از مسائل مهم و مورد توجه ما در این دوره است. در رویکرد جدید فرآیندمحوری ملاک عمل بوده و براساس آن، برنامه‌های جدید تهیه و اجرا می‌شود.
* مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری
شهرهای ما از لحاظ کیفی نیز دارای مشکلات بسیاری هستند. به نظر می‌رسد اقدامات دولت و شهرداری در دهه‌های گذشته نتوانست با سرعت گسترش محدوده‌های ناکارآمد برابری داشته باشد. این سرعت به قدری زیاد بود که نه تنها این اقدامات در برخی موارد از بروز مشکل جلوگیری نکرد، بلکه نتوانست خسارات آن را نیز کاهش دهد.
اولویت رسیدگی به معضل محدوده‌های ناکارآمد شهری در این دوره، آسیب‌شناسی است. براساس آسیب‌شناسی انجام‌شده متوجه شدیم بکارگیری سیاست‌های جدید و تغییر رویکرد پیشین در مواجه با این پدیده امری ضروری است که در دوره فعلی دستور کار آن مدون و ابلاغ شده است.
پیشگیری و پیش‌نگری، یکی از ویژگی‌های مهم سیاست‌های جدید در کنار امر درمان است. در آسیب‌شناسی انجام شده از سال ۹۳ مشخص شد رویکردهای کالبدی و در برخی ابعاد اقتصادی، کامل نبوده و باید سیاستی جامع‌تر با ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی به کار گرفته شود. در حقیقت همه جانبه‌گری در مواجهه با این بحران یکی از ارکان اصلی رویکرد جدید به شمار می‌رود.
در راستای ساماندهی مناطق آسیب‌دیده، برای کاهش نقش مستقیم دولت تلاش کرده‌ایم. حضور مستقیم دولت، ورود بخش خصوصی، مردم و سایر نهادهای متولی را با مشکل روبه‌رو می‌کند. در این رویکرد برای همه کنش‌گران و نقش‌آفرینان این عرصه وظایفی مشخص تعریف شده است. همچنین بکارگیری سیاست اجتماع‌محوری و تلاش برای پرهیز از پروژه‌محوری بودن اقدامات از مسائل مهم و مورد توجه ما در این دوره است. در رویکرد جدید فرآیندمحوری ملاک عمل بوده و براساس آن، برنامه‌های جدید تهیه و اجرا می‌شود.
* مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری
