زلزله «متفاوت» در شرق تهران
زمین‌لرزه 4/ 3 ریشتری در حالی ساعات اولیه صبح دیروز، جمعه، شهر جدید پردیس واقع در شرق تهران را تکان داد که زلزله‌شناسان آن را زمین‌لرزه‌ای متفاوت توصیف می‌کنند.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، این زمین‌لرزه که ساعت 7:50 صبح دیروز در عمق 12 کیلومتری شهر جدید پردیس رخ داد، به‌رغم آنکه به لحاظ بزرگی جزو زمین‌لرزه‌های ریز (MINOR)محسوب می‌شود، برخلاف سایر زمین‌لرزه‌هایی که طی سال‌های اخیر در اطراف شهر تهران اتفاق افتاده است چند ویژگی متفاوت دارد. ریزلرزه‌ها یا زمین‌لرزه‌های MINOR در علم زلزلهشناسی به زلزله‌هایی اطلاق می‌شوند که بزرگای آن‌ها بین 2 تا 4 ریشتر است؛ این در حالی است که عمده زمین‌لرزه‌هایی که طی سال‌های اخیر در اطراف تهران رخ داده است در ردیف این زمین‌لرزه‌ها یا خردلرزه‌های کمتر از 2 ریشتر قرار داشته‌اند.
زلزله‌شناسان در تشریح زمین‌لرزه روز گذشته پردیس معتقدند این زمین‌لرزه دست‌کم یک تفاوت عمده با زلزله‌هایی که طی سال‌ها و ماه‌های اخیر در اطراف تهران رخ داده است دارد؛ زمین‌لرزه روز گذشته پردیس از زمان وقوع تا دست‌کم 8 ساعت بعد(زمان تنظیم این گزارش) هیچ‌گونه پس‌لرزه‌ای نداشته است؛ این در حالی است که در عمده زمین‌لرزه‌های رخ داده طی ماه‌ها و سال‌های اخیر در اطراف شهر تهران تقریبا تمام زمین‌لرزه‌ها پس از وقوع، تعداد مشخصی پس‌لرزه داشته‌اند. خرداد سال گذشته، 6 زمین‌لرزه در دو مقیاس «خرد‌لرزه» و «ریز‌لرزه»، فیروزکوه از توابع استان تهران را در کمتر از یک روز، به‌صورت متوالی با بزرگای حداقل 5/ 1 و حداکثر 9/ 2 ریشتر، به لرزه درآورد.
درحالی‌که «مرکز لرزه‌نگاری کشوری» وابسته به موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران که در هر لحظه گزارش زمین‌لرزه‌های گوناگون در نقاط مختلف کشور را به‌صورت آنلاین گزارش می‌کند، عمق این زمین‌لرزه را 12 کیلومتر اعلام کرده است، زلزله روز گذشته پردیس حتی در مناطق شرقی پایتخت نیز احساس نشد. مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزلهشناسی و مهندسی زلزله علت احتمالی این موضوع را وقوع این زمین‌لرزه در «عمق زیاد» اعلام کرد. سایت لرزه‌نگاری کشوری، زمین‌لرزه روز گذشته پردیس را همانند سایر زمین‌لرزه‌های با بزرگای بیش از 3 ریشتر، به رنگ قرمز نمایش داده است.
زارع به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد: هر چند اعلام دقیق مکان، عمق و منشا وقوع زلزله‌هایی مشابه زلزله روز جمعه در پردیس به دلیل عدم وقوع چند پس‌لرزه کاری دشوار و نیازمند RELOCATION یا عملیات «دوباره مکانیابی» است اما منشا این زمین‌لرزه به‌طور قطع یکی از گسل‌هایی است که به موازات «پهنه گسلی شمال تهران» قرار دارد؛ شهر جدید پردیس در 10 کیلومتری روستایی به نام «کلان» از توابع لواسان قرار دارد که این روستا محل تلاقی گسل «مشاء» با گسل «شمال تهران» یعنی دو گسل مهم و فعال تهران است. زارع تاکید کرد: با این حال هرچند این زمین‌لرزه به معنای لرزه‌خیز بودن شهر جدید پردیس است اما به خودی خود نمی‌تواند علامت قطعی وقوع زلزله بزرگتر در استان و شهر تهران باشد.
هرچند طی سال‌های اخیر عمده زمین‌لرزه‌ها در اطراف تهران در فصول بهار و تابستان اتفاق افتاده‌اند اما استاد پژوهشگاه زلزلهشناسی تاکید کرد هنوز هیچ شاهد علمی دقیقی ارتباط وقوع زمین‌لرزه‌ها با تغییر فصل را به اثبات نرسانده است. وی خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت این زمین‌لرزه‌ها برای تهران و قرار گرفتن پایتخت روی چند گسل بزرگ، لازم است موضوع آسیب‌پذیری شهر تهران و سیاست‌گذاری برای به حداقل رساندن مخاطرات ناشی از وقوع زلزله احتمالی در تهران به اولویت برنامه‌های دولت و شورای‌شهر تبدیل شود؛ به این معنا که در دولت و شورای شهر جدید کاندیداهای منتخب باید بحران آسیب‌پذیری شهر تهران را در سرفصل اقدامات و برنامه‌های خود قرار دهند.
