◄ راه بخشنده، راه مقتدر

وبلاگ فروغ فاریابی-چند سالی است به لیست ویژگی های راه ایمن" بخشندگی" اضافه شده است. بخشندگیِ راه بر پایه این اصل  است که " اشتباهات رایج رانندگان نباید به قیمت مرگ یا معلولیت دائم یا جراحات شدید آنان یا سرنشینان تمام شود" بنابراین سیستم های حمل و نقل (راه-خودرو-آموزش – قوانین- سیستم های هوشمندو...) باید به گونه ای طراحی و سامان دهی شوند که حتی المقدرو رفتارهای غلط و مخاطره آمیز رانندگان را جبران کرده  آسیب های احتمالی را به حداقل برسانند.

توسعه گاردیل های مختلف با توان ضربه گیری و ارتجاع بالا، ایجاد شیارهای لرزاننده ، اصلاح پیچ ها و شعاع قوس آنها و...گوشه ای از اقدامات در خصوص بخشنده کردن راهها هستند.

اما بخشندگی ، وجه دیگری نیز دارد. "بخشندگی"  با " اقتدار" معنا می یابد.اصولا  برای یک عامل ناتوان و بی رمق  ، بخشندگی  چه مفهومی می تواند داشته باشد ؟ راهی که هنوز نمیتواند دامن خود را از تقصیرات و اتهامات پاک کند چگونه میتواند بخشنده باشد؟

اگر دوست داریم راههای بخشنده ای زیر چرخ خودروی کاربران پهن کنیم قبل از آن باید به هویت و اقتدار راه اهمیت دهیم. و اقتدار راه نشاندهنده درک ما از اهمیت راه بعنوان سرمایه ملی و زیرساخت حمل و نقل است. نگاهی به کشورهایی که نتایج موفقیت آمیزی در خصوص مهار حوادث رانندگی کسب کرده اند این ویژگی را نمایان تر می سازد. رعایت حریم راه، ممانعت از ساخت و سازهای غیر قانونی ، دسترسی های بی حد و معیار، فشارهای مقامات سیاسی محلی در عدم رعایت حرایم قانونی یا ایجاد دسترسی به راه، حفاری های غیرمجاز سایر دستگاههای خدمات رسان ، صدور انواع مجوزها برای کاربری های متنوع با انگیزه جذب سرمایه گذار! و...اقتداری در جسم راه باقی نگذاشته است که بتواند بخشنده هم باشد.

در سالهای اخیر و بخصوص پس از ادغام راه با مسکن گویا روحیه مسکن و شهرسازی بر راه و ترابری غلبه کرده و راهها در حال تبدیل شدن به خیابان هستند.

زمانی خط لوله نفت و گاز هم باید حریم راه را رعایت می کردند این روزها راه است که با فروتنی از پیش پای این عزیزان کنار می کشد و مسیرش را تغییر میدهد! راه بی دیوار است و کوتاه تر از دیوار آن وجود ندارد...

وقت آن است (اگر دیر نشده باشد) مدیران وزارت راه به فکر بازگرداندن اقتدار راه باشند و حتی جذب سرمایه را از مسیرهایی مانند فروش عوارض راه ( راه با کیفیت) تامین کنند و مانع گسترش شلختگی و تنوع کاربری ها و دسترسی ها در حاشیه راهها شوند. هزینه ای که ناامنی و عدم توان راه در بخشنده بودن روی دست ما خواهد گذاشت به مراتب بیشتر از سرمایه قابل جذب  با این شیوه هاست.

امید است هر چه زودتر با انتزاع راه از مسکن ، روند بازیابی اقتدار راه و تمکین سایر نهادها از قوانین و الزامات راه و استانداردهای هندسی و ایمنی تسریع گردد. تحقق این امر پیش از هر چیز نیاز به باور متولیان راه نسبت به ارزشمندی این سرمایه و مسئولیت خطیر صیانت از آن دارد.