افزایش بهره وری از طریق به کارگیری فناوری های نوین عملیاتی
در مقطعی که در سایر کشورها به کارگیری فناوری های برج از راه دور یا مراکز مجازی عملیاتی بسیار جلوتر از ما دنبال می شود ، به دلیل غفلت تاریخی، تازه نیاز آن از نظر ایمنی به صورت اضطراری در کشور ما ملموس و غیرقابل انکار شده است.
سند 9082 ایکائو شامل سیاست های ایکائو در مورد انواع شارژها برای فرودگاه ها و خدمات ناوبری هوایی است و چارچوبی را در رابطه با تامین مالی زیرساخت های ANS و هزینه های ارائه خدمات به کشورهای متعاهد ارائه می کند. سیستم شارژ پیشنهادی، مؤلفه اصلی برای برگشت هزینه هایANSP، بر اساس اصل پوشش هزینه یا بازیابی هزینه طراحی شده است. هدف پشت این فلسفه بازیابی هزینه، صرفا وضع هزینه برای کاربران زیرساخت و استفاده کنندگان ANS در چارچوبی است که هزینه های عملیاتی (هزینه های سیستم) آن را پوشش دهد. در حالی که این مکانیسم تامین مالی توسط کاربران فضای هوایی پذیرفته شده است و در گذشته به خوبی کار می کرد، ابهام آن در مورد آنچه که می توان هزینه های سیستم در نظر گرفت، فضایی را برای تفاسیر متفاوت باقی می گذارد.
بیشتر بخوانید:
شیوه های نوین درآمدزایی از خدمات ناوبری هوایی
در ANSP ها ساختارهای هزینه ای ویژه و خاصی وجود دارند و با هزینه های ثابت غیرقابل اجتناب بالا و مقیاس پذیری بسیار محدود مشخص می شوند که با دستیابی به اهداف متقابل و مختلف (گاهی متضاد) حفظ استانداردهای بالای ایمنی، امنیت و کیفیت خدمات از یک طرف و تمایل به پرداخت کمتر کاربران و استفاده کنندگان از خدمات ناوبری هوایی (به خصوص دولتی و نظامی) از طرف دیگر به چالش کشیده می شوند. این منجر به این سناریو می شود که در مواقع کاهش ناگهانی تقاضا مثل توقف های عملیات به دلایل حاکمیتی، مسائل خارج از حیطه کنترل سیاست خارجی و داخلی کشور، مانورهای نظامی، اپیدمی اخیر و .... هزینه های سرویس ANS در هر واحد مقیاس پروازی بسیار افزایش یابند و طبق مکانیسم اصل بازیابی هزینه، ANSP ها اگر البته بتوانند مجبور به افزایش قابل توجه میزان شارژهای ناوبری هوایی به هر طریقی شوند تا بتوانند از انباشتگی زیان خود جلوگیری نمایند، مگر آنکه دولت بپذیرد هزینه های ناشی از تدابیر خود را در قالب کمک زیان جبران نماید.
نقص دیگر اصل بازیابی هزینه ، نبود انگیزه در ANSP ها برای افزایش کیفیت خدمات، نوآوری فناوری های جدید و تمرکز بر ارائه خدمات مقرون به صرفه است. علاوه بر این، فقدان فشار بازار برای بهینه سازی و بهبود فرآیندها می تواند منجر به هزینه تراشی های دیوان سالارانه و ساختمان سازی های غیرضرور و استخدام های بیش از نیاز و ایجاد پست های سازمانی کاذب و در نتیجه ایجاد هزینه های سربار شوند که فراتر از نیاز و اندازه سازمان در مقایسه با سایر کشورهای رقیب باشند. برای جلوگیری از سوء استفاده ANSP ها از انحصارات خود و کاهش این کاستی ها در اصل بازیابی هزینه، می بایست نوعی از مقررات اقتصادی معمولا اجرا شوند.
بزرگترین آیتم هزینه ANSP ها مربوط به هزینه های کارکنان به میزان بیش از 65 درصد است. این درصد بالای هزینه های ثابت کارکنان، از یک سو توان محدود مقیاس پذیری خدمات را نشان می دهد و از سوی دیگر به این نکته اشاره و تاکید می کند که چرا افزایش بهره وری از طریق به کارگیری فناوری های نوین عملیاتی مانند اتوماسیون (به ویژه در فضای اطراف فرودگاه ها) تا این اندازه برای کشور ما اهمیت دارند، در مقطعی که در سایر کشورها به کارگیری فناوری های برج از راه دور یا مراکز مجازی عملیاتی بسیار جلوتر از ما دنبال می شوند و موضوع اتوماسیون مسئله سپری شده طی سه دهه پیش جهان بوده و به دلیل غفلت تاریخی، تازه نیاز آن از نظر ایمنی به صورت اضطراری در کشور ما ملموس و غیرقابل انکار شده و حتی حالت امنیتی به خود گرفته است.
ادامه دارد..
* خلیل الله معمار زاده کارشناس هوانوردی