◄ بومی سازی صنعت حمل و نقل، پشت درهای واردات؟

تین نیوز | در دنیای علم گرا و رو به رشد معاصر و سراسر تغییر، استفاده از نوآوری ها فناورانه و جدید یکی از نیازهای اصلی هر کشور است. کشورهای در حال توسعه برای ارزش آفرینی نیاز به توسعه فناوری دارند.

به گزارش تین نیوز، شناسایی فرایند مناسب انتقال تکنولوژی و عوامل مؤثر بر یادگیری مؤلفه های آن لازمه یک انتقال موفق و در نتیجه می تواند موجب نوآوری های فناورانه در محصول و فرایند شود. بر همین اساس و جهت نیل به اهداف ترسیم شده در سند چشم انداز صنعت ریلی کشور، توجه به توانمندی های داخلی  و مشکلات موجود در صنعت حمل و نقل ریلی کشور و ضرورت کلان نگری و برنامه ریزی جامع برای توسعه متوازن زیربخشهای مختلف حمل و نقل ریلی و رفع مشکلات  و موانع برای بومی سازی، اجتناب ناپذیر است.

ضعف یا فقدان بررسی توانمندی ها وشناخت مشکلات در مسیر بومی سازی یک صنعت از مهمترین عوامل ظهور کم‌فروغ یا افول یک صنعت در عرصه بازار پر تلاطم امروز است. 

نبی الله احمدی، نماینده داراب و زرین دشت اعتقاد دارد: کشور ما نسبت به تکنولوژی روز جهان در صنعت حمل و نقل ریلی از جایگاه ضعیفی برخوردار است. امروزه در سطح دنیا قطار های سریع و سیر در حمل و نقل کالا و مسافر خیلی موثر هستند، در حالی که ما دچار رکود و ایستادگی هستیم. 

باید ابراز داشت شنیده حاکی از آن است که بسیاری از شركت‌های خصوصی فعال در عرصه حمل و نقل امروزه از سرمایه‌گذاری در این بخش پشیمان شده اند که البته به نظر می رسد این روند اخیرا با تلاش های دولت یازدهم و مسئولان راه آهن به سوی بهبودی و تعامل با شرکت ها حرکت می کند. 

اما در مجموع این موضوع مشکل ریشه داری است؛ بخش زیربنایی كه راه‌آهن قرار است توسعه بدهد سرمایه ندارد و برای ورود بخش خصوصی به این بخش نیز ساز وكار روشنی وجود ندارد. در افق 1404 عزم ملی برای توسعه راه آهن تبیین شده است كه در سیاست‌های كلان به 25 هزار كیلومتر برسد كه با رقم ساخت حول و حوش 300 كیلومتر در سال پنجاه سال برای رسیدن به این هدف نیاز خواهیم داشت. حال آن که راه‌آهن نسبت به وسعت و جمعیتی كه درحال حاضر ایران دارد، 5 برابر این عدد نیز ظرفیت توسعه دارد.

در حوزه تولید واگن هم محمد محمدی، مدیرعامل شرکت واگن پارس می گوید: متاسفانه در ایران برخی از شرکت ها مبادرت به واردات واگن های فرسوده داشته که علاوه صرف هزینه زیاد تکنولوژی های 25 تا 30 سال گذشته را وارد کشور می کنند. وی ادامه می دهد: این واگن ها در آینده صنعت ریلی ما را تهدید می کنند.
 
هرچند جذب تکنولوژی های پیشرفته از طریق انتقال تکنولوژی در نیل به اهداف صنعت حمل و نقل ریلی، از اهمیت بالایی برخوردار است اما وابستگی در بخش زیرساخت كه عمدتاً معطوف به ریل می شود، در مقاطع زمانی مختلف پروژه های عمرانی بخش ریلی را در تنگنا قرار داده است.

عماد مردانی، دبیر شورای راھبری ریلی استان مرکزی، رکود حاکم بر اقتصاد کشور را طی چند سال گذشته سبب ساز عدم پیشرفت صنایع بومی و به روز شدن آنھا عنوان کرد و گفت: متأسفانه صنایع بومی ریلی ما با علم روز پیش نرفته و از علم روز این صنعت عقب ماندند. از طرفی مشکلات این صنعت روز به روز افزایش پیدا کرد و آمار بدھی ھا بالا رفته و در نھایت این عوامل، سرعت پیشرفت صنایع ریلی را کند کرد.

در این شرایط مسئولین به فکر واردات در این حوزه افتادند، در صورتی که اگر واردات انجام نمی شد و فشار تقاضا به صنایع داخلی وارد می شد مسلماً آنھا برای تأمین نیازھای کشور، خود را به روز می کردند اما این اتفاق نیفتاد.
 
مهرداد یائوج لاهوتی عضو کمیسیون عمران نیز معتقد است می توان به جای استفاده از تکنولوژی چینی ها در حمل و نقل ریلی از همکاری مهندسان و متخصصین ایرانی استفاده کرد.

در این زمینه کارشناسان باور دارند راه حل برون رفت از مشکلات این روزهای صنعت حمل و نقل، مدیریت صحیح یعنی (توجه و اولویت دادن به بومی سازی وحمایت از بخش خصوصی) در انتقال تکنولوژی توسط سیاستگذاران و دولتمردان است.