◄ تجربه قطار ترکیبی تهران کربلا؛ سفری متفاوت با کاستی های غیر قابل اغماض
با توجه وعده های مسئولان دو کشور برای ادامه داشتن سیر قطار ترکیبی تهران کربلا در ایامی به جز اربعین حسینی، لازم است مشکلات آن مرتفع شود.
آبان ماه 1395 طبق اعلام شرکت راه آهن ایران، اولین قطار ترکیبی تهران کربلا در ایام اربعین حسینی، سفر خود را با یک رام قطار 6 تخته از تهران تا مرز شلمچه آغاز کرد و مسافران بعد از عبور از مرز با اتوبوس، مسیر 30 کیلومتری تا بصره را طی و سپس تا کربلا با قطار عراق، سفر کردند.
به گزارش تین نیوز، یکی از کارشناسان حوزه ریلی که تجربه سفر با قطار تهران کربلا را دارد، با بیان این مطلب گفت: در سال های بعد نیز این قطار به صورت محدود راه اندازی شده و مشغول خدمت رسانی به زائران اباعبدالله بوده است.
وی عنوان کرد: البته در طی دو دهه اخیر مسئولان دو کشور ایران و عراق چندین بار پروژه راه آهن شلمچه بصره را به عنوان نقطه اتصال راه آهن ایران و عراق و با هدف اولیه جابجایی زائران در دو کشور کلنگ زنی کرده اند.
او افزود: اما هنوز این خط آهن در مراحل ابتدایی احداث بوده و با توجه به این که در طرف ایران خط آهن تا مرز شلمچه کشیده شده است، لذا باید ادامه آن در خاک عراق با طول 35 کیلومتر احداث شود که فعلا عملیات مین روبی در خاک عراق انجام شده و مسئولان وزارت راه و شهرسازی و شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران وعده بهره برداری در دو سال آینده را داده اند.
این زائر اربعین تاکید کرد: اکنون با توجه به تجربه سفر با قطار مذکور در مسیر کربلا تهران در شهریور ماه 1402 نکاتی وجود دارد که بهتر است با توجه به تجربه چند ساله حرکت این قطار و وعده های مسئولان دو کشور برای ادامه داشتن سیر این قطار در ایامی به جز اربعین حسینی، مشکلات آن مرتفع شود به نحوی که بتواند رضایت مسافران و زائران هر دو کشور را جلب نماید.
وی مشکلات سفر با این قطار را به شرح زیر برشمرد:
- اولین نکته ای که می توان به آن اشاره کرد قیمت بالای بلیت قطار مذکور است. بهای کل بلیت برای مسیر رفت با کوپه های چهار تخته در هر دو طرف 1.4 میلیون تومان تعیین شده که در قسمت عراقی بهای آن حدود دو و نیم برابر طرف ایران با وجود مسافت کمتر است. شرکت های قطار مسافری ایران مسافت 915 کیلومتری تهران تا خرمشهر را حدود 400 هزار تومان قیمت گذاری کرده اند، در صورتی که هزینه جابجایی مسافران با اتوبوس و قطار در خاک عراق با مسافت حدودی 600 کیلومتر معادل یک میلیون تومان(حدود 31,000 دینار) محاسبه می شود. با ذکر این نکته که خدمات رفاهی قطار عراقی ضعیف تر از قطار ایران بوده و همچنین این بهای بلیط حتی با دیگر وسایل حمل و نقل عمومی عراق قابل مقایسه نیست به طوری که مسیر مذکور یعنی از مرز شلمچه تا کربلا با اتوبوس و ون به ترتیب 10 و 15 هزار دینار دریافت می شود که اختلافی معنادار دارد.
همچنین قیمت مربوط به بلیت کودکان که در حالت متعارف به صورت نیم بها است، در قطار مذکور هم قیمت با بلیت بزرگسالان دریافت می شود.
- در طرف عراقی سو مدیریت بسیار نمایان است. برای مثال تاخیر دو ساعته برای حرکت از ایستگاه کربلا در صورتی اتفاق افتاد که همه مسافران در محل ایستگاه حاضر بودند و منجر به اعتراض دسته جمعی ایشان شد. همچنین عدم مطابقت شماره صندلی های درج شده در بلیت با محل قرارگیری مسافران در قطار عراق که از سوی راهنمایان صورت می گرفت موجب کلافگی و سردرگمی تعداد زیادی از مسافران در همان ابتدای سفر شد.
- از دیگر نکات قابل توجه می توان به تمیز نبودن صندلی و فضای کلی کوپه ها اشاره کرد به صورتی که باقی مانده غذای سفر قبلی در زیر صندلی ها قابل مشاهده بود. عدم ارائه سرویس خواب در کوپه ها و سرمای بسیار زیاد و غیرقابل کنترل کوپه ها باعث بروز سرماخوردگی در میان زائران شد.
- تا هنگام توقف برای انجام فریضه نماز در ایستگاه سماوه هیچ گونه خدمات رفاهی حداقلی اعم از آب معدنی حتی به صورت فروش آزاد وجود نداشت.
- نکته مهمی که موجب افزایش مدت زمان سفر شد، کم و زیاد شدن ناگهانی سرعت قطار عراق به دفعات بود، به طوری که با استفاده از نرم افزار سرعت سنج حداکثر سرعت قطار 80 کیلومتر بر ساعت بود که در مسیر با کاهش سرعت به 10 کیلومتر برساعت و ضربه های ناگهانی در هنگام افزایش سرعت باعث کلافگی مسافران می شد.
- طبق اعلام قبلی به دلیل نبود خط آهن در مسیر 30 کیلومتری بصره تا شلمچه، مسافران به وسیله چند دستگاه اتوبوس از ایستگاه بصره تا ایستگاه شلمچه جابجا می شدند که عدم پذیرایی مناسب در ایستگاه بصره و عجله برای سوار شدن به اتوبوس و عبور از مرز و سوار شدن به قطار ایران باعث گرسنه ماندن تعدادی از خانواده ها به خصوص کودکان شد.
- به دلیل عدم اجرای زمانبندی درست، در قسمت ایران، قطار مجبور به توقف های بیش از یک ساعته در ایستگاه های اصلی می شد که همین امر مدت زمان 28 ساعته اعلامی از سوی راه آهن را به 36 ساعت افزایش داد.
وی تاکید کرد: بر این اساس با توجه به زیرساخت های ضعیف عراق در بخش حمل و نقل جاده ای، قطار می تواند جایگزین مناسبی برای زائران و مسافران هر دو کشور باشد به شرطی که مسئولان دو کشور بتوانند با هماهنگی های بیشتر نقاط ضعف آن را پوشش دهند.
ریل خرمشهر بصره برای استان های جنوبی کشور مناسب است درحالیکه اکثر زائرین از استان هایی مثل خراسان و تهران به سمت کربلا می رن و زمان سیر قطار به سمت جنوب ایران و سپس حرکت به سمت کربلا که حرکتی به سمت شمال است زیاد است و اصلا چنین سفری منطقی نیست ما وقتی خودمان به ریل بی توجه هستیم چه انتظاری از طرف عراقی داریم ؟ ریل کرمانشاه تا اسلام آباد غرب را حداقل تو الویت های ساخت و اتمام بگذارید تا زائرین حداقل تا اسلام آباد غرب بتونن با قطار بیان و از آنجا حمل و نقل ترکیبی با اتوبوس و ... را برنامه ریزی کنید به این امید که ریل به مرز خسروی برسد و بعد به سمت بغداد برود .
کلا با توجه این وضع اسف بار بودجه در یک دهه اخیر، به نظر می رسد در فرایند اولویت بندی اجرای پروژه های خط راه آهن بایستی تجدید نظر کلی صورت بگیرد؛ در زمان احمدی نژاد با آن همه پول نفت که وارد کشور می شد به جای اتمام اتصال ریلی چابهار به زاهدان و کار کردن روی خلا ریلی قزوین تا آستارا، خط اصفهان شیراز را کار کردند. اگر 10 سال پیش خط چابهار زاهدان تکمیل شده بود و 6 سال پیش خط رشت آستارا، مسیر کشور به طرز کاملا محسوسی از این بیراهه پرحاشیه ای که امروز هست، متفاوت می بود. بازرگان برای جابجایی بار خود فقط به هزینه توجه دارد و اگر ما بار را در مسیر چابهار و ش رجایی به ترتیب به سرخس و آستارا تمام ریلی سرویس می دادیم، تمام این چند سال مطالب غمناک در مورد از رفتن فرصت ها را تکرار مکررات نمی کردیم. بلکه با مزیت رقابتی ذاتی مسیرهای ترانزیتی مان از جمله آن چه گفته شد، دست بالایی در بازار منطقه ای بار برای خود ایجاد کرده بودیم.