◄ به عمل کار براید به سخندانی نیست

هر ساله پس از تعطیلات نوروز در اولین فرصت به دیدار یکی از پیشکسوتان صنعت راهسازی که بیش از 60 سال عمر خود را در این حرفه گذرانده و از چهره‌های ماندگار است می‌روم که آشنایی ما به چهل و اندی سال پیش در دوران دانشجویی برمی‌گردد که از طرف  دانشکده فنی برای کارآموزی به شرکت ایشان معرفی شده بودم، امسال با توجه به عدم امکان دیدار حضوری، تلفنی فرارسیدن نوروز را به ایشان شادباش گفتم که گپ ما طولانی شد و من سفره دلم را برای ایشان باز کردم و از مشکلات حرفه گفتم و ایشان با حوصله و به شیرینی از تجربیات و خاطرات گذشته گفت و راهنمایی‌های مناسبی کرد که شاید برای همکاران جالب باشد.

از مشکلات مالی و پرداخت کارکردها با تاخیرهای طولانی و تهاتر اوراق و هزینه زیاد تنزیل آن گفتم که ایشان گفت این شرایط قادر به ادامه نیست و دولت باید برای راهسازی روش‌های دیگری بیابد.

از مشکل درخواست اخذ عوارض برای احجام خاکبرداری‌ها در پروژه‌ها از جانب سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت گفتم که  که مبالغ سنگین و میلیاردی است و برای اکثر مدیران عامل شرکت‌های راهسازی حکم جلب و جریمه صادر شده است که ایشان  گفت قبلاً هم چنین مشکلی بود و با بخشنامه صادره سه وزیر که به ابتکار وزیر برنامه بودجه و همکاری وزرای کشور و معادن در سال ۱۳۶۴ صادر و تا سال‌های متمادی مشکلی نبود و اکنون باید تشکیلاتی سردمداری و احساس مسئولیت نماید و موضوع را حل نماید، گفتم ظاهراً هنوز معلوم نیست چه ارگانی باید احساس وظیفه نماید.

از دغدغه اصلی فعلی امر راهسازی که هزینه حمل مصالح  است گله کردم  که مالکان کامیون‌ها علاوه بر درخواست پیش پرداخت کرایه خود را هفتگی طلب می‌کنند درصورتی‌که ما مطابق فهرست راه نیمی از این کرایه را با تاخیرهای طولانی و سپس به‌صورت اوراق دریافت می‌کنیم و عملاً 2 سالی است که پروژه‌های راه که حمل زیادی دارند با رکود و تاخیرهای طولانی مواجه شده و به بهره‌برداری نرسیدند و با توجه به مکاتبات و جلساتی که داشتیم امیدوار بودیم در فهرست جدید قیمت‌ها واقعی و گشایشی در کار شود ولی متاسفانه در فهرست جدید راه به‌قول معروف علاوه بر این‌که ابرویش را درست نکردند چشمش را هم کور کردند، پیر فرزانه خنده‌ای کرد و ضمن بیان خاطرات گذشته در این زمینه از جمله تحویل گرفتن 10 دستگاه کامیون با امضای چند برگ سفته پرسید آیا شما دست اندرکاران و کارشناسان تهیه فهرست را می‌شناسید گفتم اتفاقاً افراد زحمتکش، علاقمند و دلسوزی هستند، گفت اشکال کار در این است این کارشناسان هر چند خوب باشند ولی افرادی هستند که از اول وارد همین کارهای دفتری شده و هیچ وقت خودشان درگیر کارگاه، کامیون و کار اجرا نشده‌اند و حداکثر ممکن است از مشاورانی کمک بگیرند که آنها هم از دور دستی بر آتش داشته و قادر به درک مشکل پیمانکار نیستند و تجربه هم نشان داده اگر هم مشورتی از انجمن‌ها می‌گیرند برای خالی نبودن عریضه است.

 خدمتشان گفتم پس چاره چیست خیلی از پروژه‌های آزادراهی ما بیش از یک میلیارد تن کیلومتر حمل دارند و این حمل به مفهوم آنست که کامیون ما با بار کامل باید 200 بار فاصله زمین تا کره ماه را طی کند و اکنون عملاً متوقف هستند و یا با راندمان پایینی کار می‌کنند از آزادراهی گفتم که در آن تا 2 سال پیش، بیش از 300 دستگاه کامیون کار می‌کردند و اکنون فقط چند دستگاه کامیون ملکی شرکت در آن کار می‌کنند و قادر به جذب کامیون بیشتری نیستند.

پیر راهسازی گفت نقل است که رضا شاه پس از اتمام پل ورسک و قبل از عبور اولین قطار، دستور داد طراحان و سازندگان زیر پل قرار گیرند تا پل بارگذاری آزمایشی انجام شود و هر چند ممکن است این موضوع فقط یک داستان باشد ولی به قسمتی از تاریخ آن پل تبدیل گردیده است و اکنون خوشبختانه ریاست محترم سازمان برنامه، وزیر و معاونان محترم وزارت راه هفتگی و حتی در مقاطعی روزانه از پروژه‌های راهسازی بازدید می‌کنند فرصت مغتنمی است به آنها پیشنهاد کنید حمل مصالح یکی از این پروژه‌های آزادراهی را که متوقف گردیده با همین فهرست به کارشناسان محترمی که فهرست را تهیه کرده‌اند بسپارند تا مشخص شود قیمت‌ها غیر کارشناسی و دور از واقعیت است یا مشکل از عدم مدیریت و زیاده‌خواهی شماست.

بعد از سپاسگزاری و خداحافظی از ایشان مدت‌ها به فکر فرورفتم ، شاید نصیحت این چهره ماندگار راهکار حل مشکلات ما باشد که همه از  آن کارشناس که تصمیم‌سازی می‌کند تا تصمیم‌گیران مکلف باشند پاسخگوی کار خود بوده و بدانند در آینده این تصمیم دامن خودشان را هم خواهد گرفت. دیگر پول نفتی نیست تا هر تصمیمی گرفته شود، بشود اثرات منفی و بار مالی ناشی از آن‌را با پول نفت و از جیب مردم جمع و جور کرد.

به قول حضرت سعدی: «به عمل کار براید به سخندانی نیست».

* دبیر انجمن شرکت های سرمایه‌گذار در آزادراه‌ها