تردید در تولید خودروهای برقی؟

رشد اقتصاد چین در ده های گذشته بسیار خیره کننده بوده است؛ کشوری که چهل سال پیش قدرت تعیین کننده ای در جهان به شمار نمی رفت، امروزه توانسته است به این سطح از قدرت دست یابد که به رقیب شماره یک ایالات متحده آمریکا، قدرت سنتی جهان پس از جنگ دوم جهانی بدل شود. تا سال 2022 تولید ناخالص داخلی چین 17.9 تریلیون دلار بود و تولید ناخالص داخلی ایالات متحده در همین سال 25.4 تریلیون دلار است. رتبه آمریکا بیشتر به علت قدرت تولید صنعتی و صادرات تولیدی این کشور است. اگر ملاک رتبه برتر اقتصاد در جهان را قدرت خرید بدانیم چین به عنوان بزرگترین اقتصاد با قدرت خرید بیش از 30.3 تریلیون دلار در مقایسه با 25.4 تریلیون دلار، از آمریکا به عنوان بزرگترین اقتصاد پیشی می گیرد.

همواره یکی از استراتژی های آمریکا مقابله با این حریف توانمند بوده است؛ اگر بخواهیم از زاویه صنعت خودروسازی جدال این دو رقیب را تحلیل نماییم؛ بهترین گزینه بررسی وضعیت تولید «خودروهای برقی» است. در 11 ژانویه 2024، انجمن خودروسازان چین اعلام کرد در کل سال 2023، تولید خودروهای برقی جدید 9.587 میلیون دستگاه و فروش آنها 9.495 میلیون دستگاه بوده که نسبت به سال قبل به ترتیب 35.8٪ و 37.9٪ افزایش داشته است. به طور خاص، تولید و فروش خودروهای BEV به ترتیب 6.704 میلیون دستگاه و 6.685 میلیون دستگاه بوده که نسبت به سال قبل به ترتیب 22.6٪ و 24.6٪ رشد داشته است. تولید و فروش خودروهای PHEV نیز به ترتیب 2.877 میلیون دستگاه و 2.804 میلیون دستگاه بوده که نسبت به سال قبل به ترتیب 81.2٪ و 84.7٪ افزایش داشته است. در بخش تولید و فروش خودروهای FCV  نیز هر کدام 6 هزار دستگاه بوده است که نسبت به سال قبل به ترتیب 55.3٪ و 72٪ رشد داشته اند.

آمریکا و سایر کشورهای اروپایی به خوبی متوجه شده اند که در حوزه تولید خودروهای برقی قادر نیستند به مصاف اژدهای چین بروند بنابراین استراتژی خود را به سمت کاهش تولید خودروهای برقی و افزایش تعرفه این خودروها برده اند؛ همین چند روز پیش دونالد ترامپ، کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در گردهمایی ملی جمهوری خواهان آمریکا طی سخنرانی خود راجع به محیط زیست اعلام کرد که قصد دارد مانع از ترویج اجباری خودروهای برقی شود او همچنین اعلام کرده است که در صورت پیروزی، تعرفه ی واردات خودروهای برقی چینی مونتاژ شده در مکزیک را تا ۲۰۰ درصد افزایش خواهد داد.! البته باید دانست که موضوع محیط زیست تنها پوششی بر مسئله رقابت در تولید است! به نظر می رسد خطر چین چنان عمیق شده که چه ترامپ جمهوری خواه و چه هریس دموکرات ؛ پیروز انتخابات باشند به احتمال زیاد بر استراتژی کاهش تولید و فروش خودروهای برقی تاکید خواهند کرد.

البته این تنها مختص به آمریکا نیست در اروپا هم گزارش هایی از توقف رشد فروش خودروهای برقی دیده می شود. با اینکه قرار بود اروپا در کمتر از یک دهه به طور کامل به خودروهای الکتریکی روی بیاورد، اما داده ها نشان داد که رشد فروش خودروهای سازگار با آب وهوا در نیمه اول سال متوقف شد.

در چند سال گذشته سیاست های تولید خودرویی ایران با فشار بسیار به سمت «تولید خودروهای برقی» گرایش پیدا کرده است؛ تغییر رویکرد آمریکا و اروپا در تولید خودروهای برقی می تواند هشدار جدی برای سیاست گذاران ایران باشد؛ آیا ایران با این وضعیت در تولید برق؛ با نداشتن زیر ساخت و ... آیا واقعا مزیتی برای تولید خودروهای برقی دارد؟

پی نوشت:

خودرو PHEV: خودروهای پلاگین هیبرید plug-in hybrid electric vehicle

خودرو BEV: خودروهای برقی باتری دار Battery Electric Vehicle

خودرو FCV: خودرو هیدروژنی یا سوخت سلولی هیدروژنی    Hydrogen Fuel Cell Vehicles