◄ در اهمیت صرفه جویی و توجیه اقتصادی پروژه ها

محمد اسماعیل علیخانی: 

در دوره دانشکده دو معلم فرانسه یکی ایرانی و دیگری اهل فرانسه داشتیم.

معلم ایرانی ما از یک سو معاون وزارت اقتصاد و از دیگر سو استاد لهجه های مختلف فرانسه — در انجمن ایران و فرانسه  — بود و در کلاس های خاصی به معلمان فرانسوی لهجه …. می آموخت.

 وقتی در دانشکده به ما مبتدیان درس می داد گویی وقتش را تلف می کند،  قدری هم کم حوصله بود ولی موهای یک دست سپید، متانت و وقارش گیرا و دانش او جالب و موجب احترام بود.

یادم نیست به چه مناسبت روزی قصه زیر را برای  دوسه نفر از ما تعریف کرد:

 [[خداوند بزرگ، کار ساختن کره زمین و اسکان انسان ها روی آن را از اروپا و سرزمین های یخ زده شمالی شروع کرد. مهندسان و طراحان منصوب هرچه از شمال به طرف جنوب می آمدند با تجربه و کار کشته تر می شدند و انصافا هر کشور جنوبی از همسایه  شمالی خود معتدل تر، کاملتر و … بود.از میانه اروپا به بعد عوامل کارگاه به تدریج  خسته و هرچه به طرف جنوب می رفت از کیفیت و.. کمی کاسته می شد.

کار دخالت عوامل آسمانی تا مدیترانه ادامه یافت و پس از آن فرمان آمد، بس است آدم ها اگر لایق باشند باید از پایلوت اروپا آموخته و اعتبارات عمرانی بقیه جاها را به خودشان  می دهیم   امانی بسازند…، خلاصه کارگاه الهی تعطیل شد، که  البته و صد  البته  نتیجه ادامه کار بدون طرح و برنامه و نظارت  عالیه  سایه‌ الهی همین شد که  ملاحظه می فرمایید، ظاهرا در بعضی جاها بودجه را حیف و البته میل کردند، مواردی طراحی، جاهایی اجرا … خلاصه  جور و ناجور شد.]] 

برگردیم به کارگاه اروپا:

گفتیم [ هرچه کار به قلب اروپا  نزدیکتر می شد کیفیت و دوام زیبایی، کار ایی، حقیقت هزینه اجرا، منطق و.. بیشتری بر اجرا مسلط می شد. نقطه اوج جمع همه محاسن در یک کشور واقع در قلب اروپا [در مقیاسی بسیار کوچک ولی سرآمد توسعه و پایلوت و همه چیز تمام و هفت قلم آراسته تهیه و اجرا شد.]

نام آن کشور امروز سوئیس است. دریاچه زیبا در وسط آن برای شنا و لمیدن و آسودن  در ساحل زیبای پیرامون آن، رودخانه و آب دایمی در میان کوه های الپ برای اسکی و دارای هوای قابل اعتماد چهار فصل متمایز،  دارای همه منابع لازم و مصداق بارز: «آنچه خوبان همه دارند تو تنها داری»

 سایه حضرت باری تعالی که مدام در همه جا حاضر و ناظر بودند، التفات زیادی به این پروژه می فرمود و هر روز وقت زیادی را صرف نظارت عالیه به این قطعه می نمودند و گاهی با کم و زیاد کردن یک نقطه اعجاز می فرمود و همه روز در کار آن بودند.

 در روزهای پایانی حضرتش بر تخته سنگی تکیه زدند و فتبارک الله گویان خودشان خلقت خودشان را تحسین می فرمودند: و جمعی از اهالی سوئیس پیرامون ایشان گرد آمده و تعظیم و سجده شکر به جا می آوردند. در خاتمه کار، پیری نه چندان دانای کار از سایه خداوند پرسید: حضرت باری تعالی چه میل می فرمایند خدمت شان بیاوریم؟‌ ندا آمد، ای مردم نادان خداوند تبارک و تعالی نمی نوشد ، نمی خورد و…

پیر ده ول کن نبود و این حرف ها را تعارف می پنداشت. خداوند بزرگ که از باطن همه کارها آگاه بود ندا دادند:

به آنها بگویید: « یک لیوان شیر برای سایه ما بیاورند».

تا این جمله گفته شد، عده ای از خلایق متفرق و قلیلی از اهل ایمان که مانده بودند، به هم نگاه می کردند و با ایما و اشاره امتثال فرمان الهی را دیگری حوالت می دادند.

 سایه خدا در روی زمین که از سکوت جمع باقی مانده خسته شده بود، با عصبانیت پرسید، این یک لیوان شیر چه شد؟

پیری زمین ادب را بوسید و پاسخ داد، بهای  آن 2 فرانک سوئیس است.

خداوند تبارک  وتعالی در حق آنها دعای خیر فرمود….. الخ.

 این داستان خیالی که هرجزء آن را از جایی وام گرفتم را برای آن آوردم که بدانیم  خداوند تبارک و تعالی به همه کشورها منابع و مواهب اعطا فرموده بعضی از آنها این مواهب را ضایع و برخی از آب همه کره می گیرند.

«فاعتبروایا اولی الابصار»