◄ مروری بر عملکرد جهانی صنعت حمل‌ونقل هوایی در سال ۲۰۱۵
وبلاگ تین‌نیوز، محمدرضا عبدالرحیمی| آخرین جمع‌بندی صورت گرفته از طریق انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (یاتا)، نشان می‌دهد، درسال گذشته میلادی شرکت‌های هواپیمایی به میزان حدود ٤٨ درصد ساکنان کره خاکی یعنی ٣/٦ میلیارد نفر مسافر را طی پروازهای برنامه ای جابه‌جا کرده‌اند که از رشد ٧/٢ درصدی یعنی افزایش٢٤ میلیون سفر نسبت به سال ٢ ١٤ برخوردار بوده‌اند.
جابجایی ٥٢/٢ میلیون تن بار به ارزش ٦ هزار میلیارد دلار نیز عملکرد حمل‌ونقل هوایی در بخش بار می‌باشد.این عملکرد موجب پشتیبانی از ٢٧ میلیارد دلار فعالیت اقتصادی و ٦٣ میلیون شغل شده است.
در این میان شرکت‌های هواپیمایی آسیا و اقیانوسیه با ١ درصد افزایش نسبت به سال قبل ١/٢ میلیارد نفر را جابه‌جا کردند و بدین ترتیب ٣٤ درصد سهم بازار جهانی را به خود اختصاص دادند. شرکت‌های اروپایی با حمل 5 میلیون 935 نفر و افزایش ٦/٧ درصدی و ٢٦/٢ درصد سهم از بازارجهانی حمل و نقل هوایی در رتبه دوم قرار گرفتند. شرکت‌های هواپیمایی آمریکای شمالی نیز با افزایش ٥/٢ درصدی، 2 میلیون 833 نفر را جابه‌جا و سهم خود را از بازار به ٢٤/٨ درصد رساندند.
سهم بازار شرکت‌های هواپیمایی آمریکای جنوبی با 6 میلیون 267 نفر مسافر و افزایش ٤/٧ درصدی به ٧/٥ درصد رسید و شرکت‌های هواپیمایی خاورمیانه با رشد ٨/١ درصدی ٢ میلیون 188 نفر مسافر را جابه‌جا کردند و به سهم بازار ٥/٣ درصد دست یافتند. شرکت‌های آفریقایی نیز با رشد ١/٨ درصدی و جابه‌جایی 5 میلیون 79 نفر مسافر و سهم بازار ٢/٢ درصد در انتهای رتبه‌بندی سهم بازار شرکت‌های هواپیمایی در سال ٢ ١٥ قرار گرفتند.
پنج شرکت هواپیمایی که در سال ٢ ١٥ بیشترین جابه‌جایی مسافر (داخلی و بین‌المللی) در پروازهای برنامه‌ای داشتند از قرار ذیل می‌باشند:
١- هواپیمایی امریکن با 5 میلیون 146 نفر مسافر
٢- هواپیمایی ساوث وست با 6 میلیون 144 مسافر
٣- هواپیمایی دلتا با 8 میلیون 138 مسافر
٤-هواپیمایی چاینا ساترن با 3 میلیون 109 نفر مسافر
٥- هواپیمایی رایان ایر با 4 میلیون 101 مسافر
بر اساس گزارش تحلیلی روند حمل‌ونقل هوایی که مستمرا توسط دانشکده هوانوردی اینک فرانسه ارائه می‌شود این رتبه‌بندی بر اساس شاخص مسافر کیلومتر درآمدی(RPK) انجام شده است که طی آن شرکت هواپیمایی امارات به دلیل فعالیت بیشتر در مسیرهای طولانی بین نقاط مختلف دنیا، با رشد حدود ٩ درصدی نسبت به سال ٢ ١٤ پس از شرکت‌های هواپیمایی امریکن، دلتا و یونایتد در رتبه چهارم قرار گرفته است، در حالی که اگر این رتبه‌بندی صرفا مبتنی بر عملکرد در مسیرهای بین‌المللی انجام می‌پذیرفت این شرکت در صدر رتبه‌بندی شرکت‌های هواپیمایی دنیا قرار می‌گیرد.
هواپیمایی امارات در سال ٢ ١٥ بالغ بر 3 میلیون 51 نفر مسافر و ٢/٥ میلیون تن بار را در مسیرهای بین‌المللی جابه‌جا کرده است، در این رتبه‌بندی شرکت‌های هواپیمایی ترکیه، قطر و اتحاد امارات از شرکت‌های هواپیمایی مهم منطقه ما نیز به ترتیب در جایگاه‌های 12 تا 18 قرار گرفته‌اند.
در سال ٢ ١٥ فرودگاه بین‌المللی دبی نیز با بیش از ٧٨ میلیون اعزام و پذیرش مسافر در رتبه سوم و فرودگاه آتاتورک استانبول نیز با 9 میلیون 61 نفر اعزام و پذیرش مسافر در رتبه یازدهم پرترافیک‌ترین فرودگاه‌های دنیا قرار گرفته‌اند. ضمن آنکه فرودگاه‌های دوحه قطر و ابوظبی امارات نیز به لطف فعالیت شرکت‌های هواپیمایی قطر و الاتحاد از مرکزیت این دو به ترتیب ٣١/١ و ٢٣/٣ میلیون مسافر را در سال ٢ ١٥ اعزام و پذیرش نموده است. این درحالیست که در این سال میلادی فرودگاه‌های مهرآباد تهران ١٣/٥، مشهد مقدس با ٨/٥ و امام‌خمینی ره ٧/٣ میلیون نفر مسافر اعزام و پذیرش داشته‌اند.
در سال ٢ ١٥ فرودگاه‌های ذیل از بیشترین اعزام و پذیرش مسافر در مجموع پروازهای داخلی و بین‌المللی برخوردار بوده‌اند:
١- فرودگاه آتلانتا با ٥ میلیون 101 نفر اعزام و پذیرش
٢- فرودگاه پکن با ٤ میلیون 89 نفر اعزام و پذیرش
٣- فرودگاه دبی با ٧٨/ ١ میلیون نفر اعزام و پذیرش
٤- فرودگاه شیکاگو اوهاره با ٩ میلیون 76 نفر اعزام و پذیرش
٥- فرودگاه توکیو هاندا با 3 میلیون 75 نفر اعزام و پذیرش
٦- فرودگاه هیترو لندن با ٧٥ میلیون نفر اعزام و پذیرش
پنج مسیر فرودگاهی برتر مسافر بین‌المللی/ منطقه‌ای در این سال همگی در منطقه آسیا و اقیانوسیه قرار گرفته‌اند:
١- مسیر بین فرودگاه‌های هنگ کنگ- تایپه با ٢/١ درصد رشد نسبت به سال قبل و ٥/١ میلیون مسافر جابه‌جا شده بین این دو در رتبه اول قرار گرفته است.
٢- مسیر بین فرودگاه‌های جاکارتا - سنگاپور با ٢/٦ درصد کاهش نسبت به سال قبل و ٣/٤ میلیون مسافر در رتبه دوم قرار گرفته است.
٣- مسیر بین فرودگاه‌های بانکوک و هنگ‌کنگ با افزایش چشمگیر ٢٩/٢ درصدی و ٣ میلیون مسافر در رتبه سوم جای گرفته است.
٤- مسیر بین فرودگاه‌های کوالامپور و سنگاپور با رشد ١٣ درصد و ٢/٧ میلیون مسافر در رتبه بعدی قرار دارد.
٥- مسیر بین فرودگاه‌های هنگ‌کنگ و سنگاپور با ٢/٧ میلیون مسافر و البته کاهش ٣/٢ درصدی نسبت به سال قبل در رتبه پنج پرترافیک‌ترین مسیرهای فرودگاهی در پروازهای بین‌المللی و منطقه‌ای قرار گرفته است.
پنج مسیر فرودگاهی در پروازهای داخلی باز هم در منطقه آسیا و اقیانوسیه واقع شده‌اند:
١-مسیر فرودگاه‌های جیجو و گیمپو سئول در کره‌جنوبی با ١١/١ میلیون مسافر
٢- مسیر فرودگاه‌های ساپورو و هاندا توکیو در ژاپن با ٧/٨ میلیون مسافر
٣- مسیر بین فرودگاه‌های فوکواوکا و هاندا توکیو در ژاپن با ٧/٦ میلیون مسافر
٤- مسیر فرودگاه های تولامارین ملبورن و سیدنی با ٧/٢ میلیون مسافر
٥- مسیر فرودگاه‌های پکن و شانگهای با ٦/١ میلیون مسافر
در این میان بازار سفرهای هوایی داخلی هند با ٨ میلیون مسافر با رشد ١٨/٨ درصدی از سریع‌ترین رشد برخوردار بوده است که رشدهای ١١/٩ درصدی بازار ٤٧ میلیون نفری مسافر داخلی روسیه ، ٩/٧ درصدی بازار ٣٩٤ میلیونی مسافر داخلی چین و ٥/٤ درصدی بازار ٧ ٨ میلیون نفر مسافر داخلی ایالات متحده را پشت سر گذاشته است.
در سال ٢ ١٥ بازار جهانی بار هوایی نیز شاهد رشد ٢/٣ درصدی در شاخص بار تن کیلومتر(FTKs) بوده است و ٥ شرکت هواپیمایی ذیل بیشترین میزان بار جابه‌جا کرده‌اند:
١- شرکت هواپیمایی فدکس اکسپرس با ٧/١ میلیون تن بار
٢- شرکت هواپیمایی یونایتد پارسل سرویس با ٤/٥ میلیون تن بار
٣- شرکت هواپیمایی امارات با ٢/٥ میلیون تن بار
٤- شرکت هواپیمایی کثی پاسفیک با ١/٦ میلیون تن بار
٥- شرکت هواپیمایی کره با ١/٥ میلیون تن بار
در همین سال فرودگاه‌های زیر نیز بیشترین خدمات ارسال و پذیرش بار ارائه کرده‌اند:
١- فرودگاه هنگ‌کنگ با ٤/٤ میلیون تن ارسال و پذیرش بار
٢- فرودگاه ممفیس با ٤/٣ میلیون تن ارسال و پذیرش بار
٣- فرودگاه شانگهای با ٣/٣ میلیون تن ارسال و پذیرش بار
٤- فرودگاه آنکوریج ایالت آلاسکا با ٢/٦ میلیون تن ارسال و پذیرش بار
٥- فرودگاه اینچان سئول ٢/٦ میلیون تن ارسال و پذیرش بار
٦- فرودگاه دبی با ٢/٥ میلیون تن ارسال و پذیرش بار
در سال ٢ ١٥ از بین اتحادهای هوایی بین شرکت‌های هواپیمایی نیز اتحاد استار با ٢٣ درصد سهم از کل ترافیک برنامه‌ای در شاخص مسافر کیلومتر درآمدی(RPK) کماکان در رتبه اول قرار گرفته و اتحاد اسکای تیم و وان ورلد به ترتیب با ٢ /٤ و ١٧/٨ درصد سهم در رده‌های بعدی جای گرفته‌اند.
* عضو سابق هیئت مدیره شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران
