◄ رابطه مستقیم توسعه یافتگی با کنترل سوانح و کشتههای رانندگی
دولتها قبل از اینکه بر روی ارتقای ایمنی متمرکز شوند باید برنامههای خود را بر توسعهیافتگی (و نه فقط رشد اقتصادی) متمرکز نمایند.
یک کارشناس حمل و نقل معتقد است: مهمترین عامل در کنترل سوانح و کشتههای آن سطح توسعهیافتگی کشورها است.
به گزارش تین نیوز، مجید بابایی این مطلب را در پاسخ به این پرسش که چرا تعداد کشتههای سوانح رانندگی در ایران زیاد است؟ بیان کرد و گفت: حدود 16 هزار نفر در سال در جادههای کشور کشته میشوند که گروهی این را نتیجه ضعف دولتها در اجرای درست برنامههای ارتقای ایمنی جادهها و گروهی هم آن را نتیجه خودرومحور شدن حمل و نقل کشور میدانند.
او افزود: اما اینها علت ریشهای نیستند و دولتها قبل از اینکه بر روی ارتقای ایمنی متمرکز شوند باید برنامههای خود را بر توسعهیافتگی (و نه فقط رشد اقتصادی) متمرکز نمایند.
وی با اشاره به نمودار پیوست، تاکید کرد: در نمودار پیوست رابطه درآمد سرانه ملی با تعداد کشتههای جادهای کشورهای مختلف ترسیم شده نشان داده شده که مهمترین عامل در کنترل سوانح و کشتههای آن سطح توسعه یافتگی کشورها است.
به گزارش تین نیوز، بابایی گفت: بررسیهای آماری از رابطه قوی بین سطح توسعه یافتگی و درآمد سرانه کشورها و تعداد سوانح و کشتههای جادهای حکایت دارد.
او ادامه داد: این نمودار نشان میدهد بهطور کلی و بدون در نظر گرفتن برخی استثناها هر چه کشورها منابع ثروت بالاتری دارند به معیارهای توسعه یافتگی نزدیکتر و البته میزان سوانح و کشتههای جادهای آنها نیز کاهش محسوسی خواهد داشت.
وی بیان کرد: دلیل این امر هم کاملاً روشن است، درآمد بالای کشورها منبعی برای توسعه ایمن زیرساختهای حمل و نقل، ارتقای تکنولوژی و ایمنی وسائط نقلیه موتوری و از همه مهمتر عامل موفقیت ارتقای فرهنگ عمومی و رفتارهای مدنی از جمله نحوه رانندگی و رعایت قوانین و مقررات مربوطه است.
این کارشناس خاطرنشان کرد: در اینکه برای موفقیت در ارتقای ایمنی باید رویکرد و ساز و کار متفاوت داشت تردیدی نیست و اینکه دولتها باید به مسئله ایمنی توجه بیشتری داشته باشند هم کاملا درست است.
او گفت: در اینکه خود مردم هم باید تلاش بیشتری در راستای ارتقای فرهنگ حمل و نقل و توجه به مقررات رانندگی و ایمنی داشته باشند هم تردیدی وجود ندارد اما در کنار همه اینها باید بپذیریم ایران کشوری توسعه یافته نیست.
به گزارش تین نیوز، بابایی افزود: حتی امروز نمیتوان ادعا کرد که کشوری در حال توسعه هستیم چون رشد مطلوبی هم نداریم (رشد منفی 6 درصد برای سال 2018 و پیش بینی رشد منفی10 درصد برای سال 2019).
وی اظهار کرد: ایران با درآمد سرانه 6000 دلاری که آن هم در سایه تحولات سیاسی بینالمللی و ناکارآمدیهای اقتصادی و نواقص ریشهای در ساختار حکمرانی کشور بهصورتی کارآمد قابل دسترس نیست، توان سرمایهگذاری مناسب در زیرساختهای شبکه حمل و نقل و فناوریهای وسائط نقلیه موتوری ایمن را نخواهد داشت.
او ادامه داد: ضمن اینکه رشد و ارتقای فرهنگ عمومی و رفتارهای مدنی مرتبط با مقررات رانندگی هم از معیارهای توسعه یافتگی است که متاسفانه در ایران چندان مورد توجه نیست و درنتیجه سهم خطای انسانی در ایجاد سوانح نسبتاً بالاست.
به گزارش تین نیوز، این کارشناس بیان کرد: همچنین اینکه یک عامل کشتههای جادهای را حرکت به سمت خودرومحور شدن بنامیم هر چند ممکن است یک عامل موثر باشد اما قطعاً عامل بسیار مهمی نیست.
بابایی تاکید کرد: عملکرد کشورهای توسعه یافته هم نشان میدهد که علیرغم حجم بالای تردد خودروهای شخصی و سواری و وسائط نقلیه سنگین در سطح جادهها اما آمار سوانح و کشتههای جادهای این کشورها به مراتب پایینتر از ایران است.
این کارشناس به تجربه کشور ترکیه اشاره کرد و گفت: ترکیه از نظر جمعیت، طول شبکه خطوط ریلی و ... با ایران شبهاتهایی دارد، سهم حمل و نقل جادهای این کشور در هر 2 بخش بار و مسافر نیز حدود 87 درصد و سهم ریل با شبکهای حدوداً 10 هزار کیلومتری، کمتر از 5 درصد است.
وی ادامه داد: در سال 2016 عملکرد حمل و نقل جادهای ترکیه حدود 253 میلیارد تن کیلومتر بار و قریب به 300 میلیارد نفر کیلومتر جابهجایی مسافر اما تعداد کشتههای جادهای این کشور برابر آمار سال 2016 بالغ بر 7300 نفر بود، چیزی کمتر از نصف ایران. چرا؟
بابایی تاکید کرد: در ترکیه با درآمد سرانه 11 هزار و180 دلاری (1.7 برابر ایران)، بهازای هر 100 هزار نفر 12.3 نفر در سوانح جادهای در سال کشته میشوند. این شاخص در ایران 20.5 نفر بهازای هر 100 هزار نفر است (1.7 برابر ترکیه). یعنی درآمد سرانه ایران 1.7 برابر کمتر از ترکیه و تعداد کشتههای جادهای ایران 1.7 برابر بیشتر از ترکیه است.
به گزارش تین نیوز، وی افزود: این در حالی است که حمل جادهای در ایران در سال 95 حدود 205 میلیارد تن کیلومتر بار و 46 میلیارد نفر کیلومتر جابهجایی مسافر با بارنامه توسط سیستم حمل و نقل عمومی بوده و به عبارتی حمل و نقل باری جادهای ایران 80 درصد ترکیه و حمل مسافری ایران یک هفتم ترکیه است.
بابایی خاطر نشان کرد: نمونه دیگر کشور آمریکاست، در سال 2016 کشور آمریکا با عملکرد 3 هزار میلیارد تن کیلومتر بار(15 برابر ایران) و 6500 میلیارد نفرکیلومتر مسافر (22 برابر ایران) و درآمد سرانه 56 هزار دلار (9 برابر ایران)، بهازای هر 100 هزار نفر جمعیت 12.4 نفر (دو سوم ایران) سوانح و کشتههای جادهای داشته است.