◄ اتحاد نامبارک دلالی و کرایه توافقی/ بخش دوم
اگر بخواهید کارخانه سیمان با آن حجم سرمایه و اشتغال هم تأسیس کنید به شما مجوز نمی دهند. اما حرفه دلالی بار ( شرکت حمل و نقل یا باربری ) ظاهرا قرار نیست اشباع شود. شاید تا جایی پیش برود که هر یک راننده یک کامیون یک شرکت حمل و نقل!
در قسمت اول این نوشتار با بررسی سیر تاریخی تأسیس باربری ها دیدیم هرچند در دهه ۱۳۳۰ توزیع بار توسط باربری ها صورت می گرفت لیکن بزرگان و کامیون سازانی چون خاندان قندچی صاحب باربری بودند، روحیه تعاون در ابتدای انقلاب توزیع بار را به سمت سندیکاها برد و دوباره متأسفانه رانت و سود سرشار خوابیده در توزیع بار موجب رشد قارچی باربری ها شد.
دلالان رانت خوار و مسئولان زیرمیزی بگیر به عنوان دو بال رشد قارچ گونه تأسیس باربری ها وضعیت را به جایی کشاندند که داخل روستاهای پرت و دور افتاده آغل و چراگاه گوسفندان با گذاشتن میز و کامپیوتر تبدیل به حرفه کم زحمت دلالی بار و صدور بارنامه می شود.
اما هیچ حد و یقف [نقطه توقف] برای تأسیس باربری تعریف نشده است، گویی حرفه دلالی بار هیچ وقت به حد اشباع نمی رسد.
شما امروز اگر بخواهید کارخانه سیمان با آن حجم سرمایه و اشتغال هم تأسیس کنید به شما مجوز نمی دهند. اما حرفه دلالی بار ( شرکت حمل و نقل یا باربری ) ظاهرا قرار نیست اشباع شود. شاید تا جایی پیش برود که هر یک راننده یک کامیون یک شرکت حمل و نقل!
طبیعتا سود و رانت سرشار خوابیده در دلالی بار و بی زحمت بودن آن، باعث می شود در صورت توقف صدور مجوز تأسیس باربری، این مجوزها میلیاردی خرید و فروش شود. طبیعی است مسئول بسیار دوراندیش ما نیز قبل از اعمال این محدودیت تعدادی مجوز باربری به نام زن و دختر و دخترخاله و دخترعموی خود صادر کرده و برای روز مبادا در آبنمک می گذارند.
حال رقابت شدیدی بین این تعداد دلال مضاعف در جریان است.
شما برای دلالی بار باید با صاحبان کالا رابطه بزنید. شب ها در خانه صاحب کالا و انباردار و... شیرینی های خوشمزه ببرید، جعبه میوه ببرید و الی آخر... باید به انباردار شرکت ها پیشنهاد کنید از هر باری که دلالیش را به من بدهی ۵ درصد به خودت پورسانت می دهم.
مهم نیست پورسانت انباردار و پول میوه و شیرینی و الی آخر را بعدا می کشیم روی کمیسیون راننده!! اصلا مهم نیست!!
بله، روند بالا یک روند طبیعی در اکوسیستمی است که از باربری اشباع شده ولی حد یقف [نقطه توقف] ندارد.
البته یک روند به ظاهر سالم هم هست:
دامپینگ!!
دامپینگ یعنی در یک بازار اشباع برای مقابله با رقبا قیمت کالای خود را پایین بیاورید.
اما باربری ها و شرکت های حمل و نقل که کالایی ندارند!! آنها فقط دلال خدمات حمل و نقل هستند. خوب پس دامپینگ برایشان ضرر یا هزینه نیست. پس دامپینگ می کنند از حق راننده. پس می ارزد که دلالان بار میلیاردها خرج کنند تا سیستم تن کیلومتر و سندیکاهای رانندگان را لغو کنند و جرثومه ای به نام «کرایه توافقی» را به عنوان قانون جا بزنند.
و این گونه مثلث شوم دلال - کرایه توافقی - مسئولان رشوه خوار شکل گرفت.
