◄ داستان کهنه کشتی سازی و کشتیرانی
تیننیوز| هفته گذشته جدال بر سر قرارداد خرید کشتی از کره، جنجالیترین هفته حوزه دریایی کشور را رقم زد.
به گزارش خبرنگار تیننیوز، نهایی شدن قرارداد خرید 10 فروند کشتی از هیوندایی کرهجنوبی حواشی زیادی را ایجاد کرد. ماجرا وقتی بالا گرفت که رضائیان مدیرعامل ایزوایکو در نشست خبرنگاران از ناراحتی به گریه افتاد و این ابتدای داستانی بود که از اقتصاد آغاز شد و به جبههگیریهای سیاسی رسید.
کشتیسازیهای داخلی به دنبال امضای این قرارداد هجمههای رسانهای گستردهای را علیه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران آغاز کردند. آنها معتقد بودند -و شاید هستند- در شرایطی که کشتیسازی با عدم سفارش روبروست و در حالی که در سالهای گذشته برای توسعه این صنعت و زیرساختهای لازم هزینههای گستردهای صورت گرفته است، سفارش ده فروند کشتی به کرهجنوبی هیچ توجهیی ندارد.
رضائیان مدیرعامل شرکت کشتیسازی ازویکو حتی پای 6500 نیروی کار این شرکت را نیز پیش کشید و گفت تامین حقوق این نیروها که هر کدام گرداندن یک زندگی را بر عهده دارند بر چیزهای دیگر اولویت دارد.
البته کار بالا گرفت، دو طرف در رسانه ملی نیز به مناظره نشستند وکشتیسازیهای داخلی این کار را خیانت به کشور دانستند.
در مقابل، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران سرانجام واکنش نشان داد و ماجرای قراردادهای 12 سال پیش را مطرح کرد. بر اساس اعلام کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران کشتیسازیهای داخلی سالها پیش طبق قراردادی متعهد شدند تا ظرف یک مدت مشخص 2 ساله چند فروند کشتی بسازند. اما با وجود دریافت مبالغ سنگین پس از 12 سال تنها دو کشتی تحویل داده شد.
این در حالی است که در صنعت کشتیرانی و کشتیسازی زمان و مدیریت زمان امیت بسیار بالایی دارد. کشتیرانی جمهوری اسلامی مدعی شد با چنین سابقهای چگونه میتوان در چنین قراردادی به صنعت کشتیسازی داخلی اعتماد کرد.
در حالی که فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا نیز به این ماجرا واکنش نشان داده بود و خواستار لغو این قرارداد شده بود،اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور با حضوردر این قرارگاه نسبت به این اظهارات واکنش و به دغدغههای آنها پاسخ داد.
به گفته جهانگیری این قرارداد مربوط به دوران پیش از تحریمهاست و کشتیسازی هیوندایی در آن زمان 25 درصد از مبلغ قرارداد را دریافت کرده بود. در ادامه و به دلیل تحریمها امکان انتقال مابقی پول فراهم نشد و این شرکت به دادگاه شکایت کرد چرا که مدعی شده بود کار ساخت کشتیها را آغاز کرده است.
بر اساس گفتههای معاون اول رییسجمهور با رفع تحریمها، دولت ایران و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مجددا به سراغ این کشتیسازی رفت و نه تنها آن مبلغ اولیه را احیا کرد، بلکه در قرارداد جدید کشتیسازی هیوندایی متعهد شد کار ساخت این کشتیها را با فناوری جدیدتر و 25 درصد ارزانتر از قرارداد اولیه تمام کند. در نتیجه این کار یک سود همه جانبه است.
حواشی مربوط به امضای قرارداد در روزهای گذشته حجم بالایی از خبرهایی بخش دریایی کشور را به خود اختصاص داد. مسئولان، مدیران و مقامات متعددی در تمام سطوح اظهار نظر کردند.
اما با گذشت چند روز و ورود به هفته جدید، به نظر میرسد که کمی حواشی آرام گرفته و اینک میتوان نگاهی واقعیتر به مسئله پیشآمده انداخت.
با مرور صحبتها و خبرهای روزهای گذشته در این مورد به سادگی میتوان پی برد که گرچه کشتیسازی داخلی در طلب توجه و حمایت، بر حق است، اما این موضوع هیچ تناقضی با خرید 10 فروند کشتی، آن هم بر اساس قراردادی که مربوط به قبل از تحریمهاست و باعث زندهشدن پول کشور است، ندارد.
به عبارت دیگر نیازهای کشور ما در حوزه کشتیرانی تنها به همین 10 فروند محدود نمیشود. دولت به عنوان متولی هر دو طرف میتواند با سفارش به کشتیسازی داخلی گفتههای مدیران آنها را که معتقدند دیگر دوران تاخیرها گذشته، عیارسنجی کند. بیآنکه برخی از این اظهارنظرها صورت بگیرد.
کشتیسازی داخلی اصرار دارد که توانایی ساخت کشتیهای بزرگ و اقیانوس پیما را داراست، در مقابل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به دلیل سابقه ناخوشایند همکاری با کشتیسازی داخلی ترجیح میدهد در این مورد ریسک نکند. چراکه با لغو تحریمها در دوران پسابرجام، این شرکت تلاش دارد تا بازارهای از دست رفته خود را برگرداند و به توسعه این خطوط نیز وارد شود. در چنین شرایطی زمان اهمیت به سزایی دارد.
با اینهمه، هفته گذشته فرصتی فراهم کرد تا جدال چندساله کشتیرانی و کشتیسازی داخلی که به صورت آرام و گاه به شکل آتش زیرخاکستر بود، آشکار شده و دو طرف در مقابل افکار عمومی به ادعاهای خود پاسخ دهند. فرصتی که گرچه در برخی موارد تاسفبار بود اما بسیاری نکات را روشن کرد.
بزرگترین مشکل این مجتمع کشتی سازی بومی گرایی است شرم آور است دانشگاه کشتی سازی از سراسر ایران در آن درس می خوانند و فارغ التحصیل می شوند اما مجتمع که شامل پنج کارخانه است در دست کسی است که شعار بومی گرایی سر می دهد آخر کجا دیده شده صنعت مادر یک کشور را بومی کنند آنها بایستی صنایع کوچک و شرکتهای صنعتی را بومی گرایی کنند نه کشتی سازی که صنعت مادر است. برای همین است مدیریت{…} در راس آن است متاسفانه وزارت صنعت مجتمع کشتی سازی را رها کرده است و مدیریت قویی که همگرایی داشته باشد را در منصب این مجتمع قرار نداده است.