◄ ایران و ابتکار راه جایگزین برای رفع مشکل اتصال نخجوان به آذربایجان
ایران می تواند مبتکر راه جایگزینی باشد که با یک توافق ترانزیتی بدون تغییر در مرزهای طرفین مشکل اتصال نخجوان به آذربایجان حل شود.
مهدی اشرفی:
۱- مدتهاست ایران ابتکار عمل خود را در امور بین الملل به خصوص در ترانزیت و حمل و نقل از دست داده و به یک پاسخ دهنده به اقدامات طرف مقابل ( با عنوان پر طمطراق اقدام متقابل) بدل شده است. آذربایجان پیشنهاد تاسیس پایانه ریلی آستارا می دهد ایران قبول می کند! هند پیشنهاد توسعه چابهار می دهد ایران قبول می کند! ترکیه اجازه بارگیری به کشور ثالث به ناوگان ایرانی نمی دهد ایران هم با اقدام متقابل ضربه مضاعف به خودش می زند!!
در مورد زنگزور نیز تا زمانی که این پارادایم اقدام متقابل تغییر نکند وضع به همین منوال خواهد بود. ایران می تواند مبتکر راه جایگزینی باشد که با یک توافق ترانزیتی بدون تغییر در مرزهای طرفین مشکل اتصال نخجوان به آذربایجان حل شود.
۲- مقابله با این طرح به صورت انفرادی توسط ایران هزینه های زیادی برای کشور خواهد داشت. در صورت پافشاری آذربایجان به ایجاد این کریدور قبل از هر اقدامی لازم است اجماع سازی منطقه ای و بین المللی با محوریت ارمنستان و همراهی ایران جهت افزایش هزینه های این اقدام متقابل شکل گیرد.
۳- تهدید اصلی این کریدور نه از ناحیه روسیه بلکه ترکیه و آذربایجان است. متاسفانه هیچ راهبرد مشخصی برای حمل نقل با این دو کشور وجود ندارد. اولویت دار ترین اقدام توسعه اتصال دریایی به روسیه و بی اثر کردن پایانه ریلی استارا و ترانزیت جاده ای آذربایجان جهت دسترسی به روسیه و جایگزینی محور شرق خزر به جای غرب خزر می باشد.
۴- عبور ترانزیتی از ارمنستان برای ناوگان ایرانی جهت اتصال به روسیه یا گرجستان مطلوب نیست. با ایجاد مشوق هایی می توان مرز نوردوز را فعال تر از قبل نمود و با اجماع با ارمنستان و سرمایه گذاری این کشور در زیرساخت های حمل و نقلی خود، حتی کریدور اتصال ایران به دریای سیاه از طریق گرجستان و ارمنستان را عینیت بخشید.
۵- جواب های مبتنی بر حذف از کریدور یا قطع ارتباط با همسایگان به نشانه اعتراض هزینه های زیادی برای کشور خواهد داشت و شاید طراحی راه حل های مقابله مبتنی بر کریدورهای آلترناتیو و فشار اقتصادی بر همسایگان، راه حل منطقی تری جهت نیل به منافع ملی باشد.
تو خودتون چی فکر کردید؟؟
با مطالعاتی که در حد بضاعت خود داشته ام به نظرم نویسنده چندان مطلب درستی ننوشته و یا در فضای دیگری سیر می کند. روسیه ، ترکیه و آذربایجان دست به دست داده اند که مرز ایران با ارمنستان را قطع کنند این متن توصیه به خویشتن داری می کند.