◄آیا MH۳۷۰ را موجودات ناشناخته فضایی دزدیدند؟

تین‌‍‌نیوز| وبلاگ فرنوش جهرمی- سومین سالگرد مفقود شدن پرواز شماره MH370 شرکت هواپیمایی مالیژین ایرلاینز در تاریخ ٨ مارس با حضور خانواده قربانیان برگزار شد. هواپیمای بویینگ B777 که با ٢٣٩ سرنشین از کوالالامپور عازم پکن بود، ٢ دقیقه پس از برخاست، از صفحه رادار محو شد. جستجوها برای یافتن این هواپیما که به یکی از رازهای بزرگ صنعت هوایی تبدیل شد، از پرهزینه‌ترین جستجوهای تاریخ برای یافتن هواپیمای سانحه دیده بوده است. یکی از امیدهای اصلی متخصصین برای یافتن علت بروز سانحه در یک هواپیما، یافتن جعبه سیاه هواپیما و بازخوانی اطلاعات آن است که این امر در مورد هواپیمای MH370 محقق نشد.

جعبه سیاه هواپیما از دو بخش تشکیل شده است:

قسمت ثبت کننده داده‌های پروازی FDR که تمامی دستورهای داده شده به هواپیما و عملکرد فرامین کنترلی را ثبت  و قسمت ثبت کننده صداهای درون کاکپیت CVR که مکالمات خلبان ها با یکدیگر و برج مراقبت را ضبط می‌کند. جعبه سیاه  وظیفه ثبت  پارامترهای پروازی همچون مسیر پرواز، سرعت، ارتفاع، قدرت موتور، وضعیت بدنه و عملکرد را بر عهده دارد. این جعبه در قسمت دم نگهداری می‌شود تا در صورت بروز سانحه‌ای، کمترین آسیب به آن وارد شود و حفاظت از آن با دولایه تیتانیوم، مقاومت آن را در برابر حرارت تا ١١ درجه سانتیگراد افزایش داده است.

اما محدودیت‌های قابل توجهی برای این جعبه شگفت انگیز وجود دارد که این محدویت ها در کشف سرنوشت هواپیمای مالایی دردسر ساز شد. جعبه سیاه هواپیما قابلیت ارسال امواج تا عمق حداکثر ٤ کیلومتری دریا را دارد، اما عمر باتری آن تنها ٣ روز است.

از همان ابتدا با توجه به اینکه عمر باتری جعبه سیاه هواپیما منطقا تا ٧ آوریل تمام می‌شد، جستجوهای گسترده ای برای یافتن آن انجام شد. اما با توجه به مشخص نبودن محل سقوط هواپیما و عدم دریافت سیگنال مشخصی از این وسیله، تلاش‌ها برای یافتن جعبه سیاه بی نتیجه ماند. دردسر مشابهی که پس از ماجرای سقوط پرواز ٤٧٧ ایرفرنس در سال ٢ ٩ اتفاق افتاد. بدلیل تمام شدن عمر باتری جعبه سیاه، ٢ سال پیدا کردن آن از اعماق اقیانوس اطلس به طول انجامید. پس از وقوع سانحه پرواز مالایی و محدودیت های عمر باتری جعبه سیاه، مقرر شده بر اساس قوانین جدید از ابتدای سال ٢ ١٨، عمر باتری جعبه سیاه هواپیماها تا حداقل ٩ روز افزایش یابد.

 در ادامه روند تحقیقات پرواز MH370 شرکت اینمارست انگلستان اطلاعات جدیدی را در اختیار تیم تحقیقاتی قرار داد. بر اساس اطلاعات ماهواره‌های اینمارست، پرواز این هواپیما، تا ١ ساعت پس از محو شدن از روی رادار به سمت اقیانوس هند ادامه می یابد. پس از کشف این شواهد، فرضیه‌های مختلفی برای سرنوشت این هواپیما مطرح شد. از دزدیده شدن هواپیما گرفته تا اقدام خلبان با کاهش فشار هوای درون کابین و بیهوش کردن دیگر سرنشینان به قصد خودکشی!

البته اگر جعبه سیاه هواپیما پیدا می‌شد بدون شک سیستم FDR سرنخ های قابل توجهی را به محققان می داد؛ اما به فرض اینکه هواپیما ١ ساعت پس از محو شدن از روی رادار به پرواز خود ادامه داده باشد، سیستم CVR نمی‌توانسته اطلاعاتی  از دقایق حساس پس از محو شدن هواپیما از روی رادار را ارائه دهد.

سیستم FDR هواپیما قابلیت نگهداری داده‌های پروازی را تا بیست و پنج ساعت و سیستم CVR قابلیت ضبط حداکثر دو ساعت از مکالمه های درون کاکپیت را دارد و در هر دو سیستم پس از پایان این زمان، اطلاعات قبلی پاک شده و حلقه ثبت اطلاعات از ابتدا شروع می‌شود، گرچه بسیاری از خلبانان نیز به رسم معمول پس از اتمام پرواز CVR را پاک می‌کنند. پیشتر نوارهای مغناطیسی تنها قابلیت ثبت ٣ دقیقه از مکالمات کاکپیت را داشتند که این زمان در مدل‌های جدیدتر تا ٢ ساعت افزایش یافته است.  نکته قابل توجه در مورد کارکرد جعبه های سیاه این است که در صورت روشن بودن موتور هواپیما اطلاعات را ثبت می‌کنند.
 
این نکته یکی از تصمیمات اخیر در خصوص ماجرای فرودگاه مشهد را تداعی می کند. در هفته های گذشته در پی بارش های شدید در مشهد و معطلی چند ساعته مسافرین در هواپیما، پرونده ای برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شد که یکی از دستورات صادر شده در جریان این تحقیقات بازخوانی جعبه سیاه یکی از هواپیماها برای شنیدن مکالمات خلبان‌ها در زمانی بود که هواپیما در نوبت طولانی یخ زدایی قرار داشته است. صرف نظر از زمان طولانی سپری شده از انجام آن پرواز،  با توجه به قابلیت های جعبه سیاه و خاموش بودن موتورها بعید به نظر می رسد بازخوانی جعبه سیاه بتواند کمکی به یافتن علت این واقعه کند.

به ماجرای پرواز مالایی که برگردیم اثرات دلخراش و درس های این سانحه، تصمیمات دیگری را نیز از سوی نهادها در پی داشته است. ایکائو اعلام کرده از سال ٢ ٢١ همه هواپیماها باید مجهز به سیستم ارسال موقعیت هواپیما در بازه های زمانی مشخص باشند. همچنین چالش‌ها و هزینه‌های بالای جستجوها برای یافتن جعبه سیاه هواپیماها تا حدی بوده است که اخیرا پیشنهاد شده، ثبت اطلاعات داده‌های پروازی و مکالمات خلبانان با زمان بیشتری از طریق اتصال به ماهواره‌ها انجام شود.

به هر روی، به نظر می رسد داستان اسرار آمیز هواپیمای  MH370 با وجود فرضیه های گوناگونی همچون دزدیده شدن توسط موجودات ناشناخته فضایی، با تصمیم سه کشور چین، مالزی و استرالیا برای پایان دادن به جستجوها، برای همیشه به صورت یک راز باقی خواهد ماند.

گرچه با پیدا شدن تکه‌های کوچکی از هواپیما تقریبا این اطمینان حاصل شد که بویینگ B777 سقوط کرده است، اما خانواده قربانیان این پرواز تسلیم نشده و به امید یافتن ردی از این هواپیما، با صرف هزینه های شخصی، برای یافتن آن و پی بردن به سرنوشت عزیزانشان به جستجو ادامه می‌دهند.